,
,Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΜΥΛΩΝ -13 ΙΟΥΝΙΟΥ 1825
,
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΜ. Γ΄ (ΕΚΔ. ΔΕΥΤΕΡΑ αωξα ΕΝ ΛΟΝΔΙΝΩ κεφάλαιο ΝΔ’ σελ. 212-213)
«….περὶ τῆς ἐξασφαλίσεως τῶν ἀντικρύ τοῦ Ναυπλίου Μύλων, ἔτρεξαν αὐθόρμητοι εἰς ὑπεράσπισιν αὐτῶν ὁ Κωνσταντῖνος Μαυρομιχάλης, ὁ Μακρυγιάννης, καὶ ὁ ἰδιωτεύων πρὸ πολλοῦ καὶ πρόθυμος πάντοτε ἐν κινδύνοις Ὑψηλάντης (Δημήτριος).
Οὗτοι παραλαβόντες ἐκ τοῦ προχείρου 300, ἐτοποθέτησαν τοὺς μὲν ἐν ταῖς ἀποθήκαις, τοὺς δὲ ἐντός τοῦ τοίχου τοῦ παρακειμένου κήπου. Ἡ θέσις τῶν Μύλων ἦτον ἀναγκαία είς διατήρησιν τοῦ Ναυπλίου, διότι καὶ πάμπολλαι ἦσαν ἐκεῖ τροφαί, καὶ τὰ εἰς χρῆσιν τῆς πόλεως γεννήματα ἐκεῖ ἡλέθοντο, καὶ ἐκεῖθεν θὰ μετεκομίζετο τὸ νερὸν, ἄν ἐκόπτοντο τὰ ὑδραγωγεία της.(…)
Εἰπόντος δὲ τινος ὅτι ὁ ἐπικείμενος ἀγών ἦτον ἐπικίνδυνος, “ ἤ θὰ νικήσωμεν σήμερον,” ἀπεκρίθη ὁ γενναῖος Ὑψηλάντης, “ ἤ θ’ ἀποθάνωμεν.”
(…) οἱ ἐχθροί καταβαίνοντες ἀπό τῆς Τριπολιτσᾶς, ἦλθαν ἔμπροσθεν τῶν Μύλων τὴν 13 ἰουνίου περὶ τὴν μεσημβρίαν, καὶ οἱ μὲν ἐπροχώρησαν αὐθημερόν πρὸς τὸ Ἄργος, οἱ δὲ ἀπέμειναν εἰς ἅλωσιν αὐτῶν· καὶ πρῶτον μὲν ἱππεῖς, κατόπιν δὲ πεζοὶ ὥρμησαν εἰς τοὺς φυλάσσοντας αὐτούς, προκινδυνεύοντος τοῦ Ἰμβραήμη, ἀλλ’ ἀπεκρούσθησαν, ἦσαν δὲ ὀλίγοι οἱ ἐφορμήσαντες, διότι τὰ παρακείμενα ἄβατα ἕλη ἐμπόδιζαν τὴν ἐφόρμησιν πολλῶν.
Διαρκούσης δὲ τῆς μάχης, ἔῤῥιψαν οἱ ἐχθροί μέρος τοῦ τοίχου τοῦ κήπου καὶ εἰσῆλθαν καὶ τινες εἰς αὐτόν· ἀλλ’ ἐν ᾦ ἡτοιμάζοντο νὰ εἰσέλθωσι διὰ τοῦ ῥήγματος καὶ ἄλλοι, δεκαπέντε Ἕλληνες καὶ φιλέλληνες ὑπό τὸν Μακρυγιάννην, ῥίψαντες κατὰ γῆς τὰ τουφέκια καὶ γυμνώσαντες τὰ ξίφη, ὥρμησαν ἰαχοῦντες ἐπί τοὺς προεισλθόντες, τοὺς ἀπεδίωξαν, καὶ διετήρησαν τὴν θέσιν ἐκείνην.
Διαρκούσης δὲ τῆς μάχης, ἦλθαν ἐκ Ναυπλίου ἐπιβοηθοί ὁ λόχος τῶν εὐζώνων ὑπό τὸν Κάρπον καὶ ἄλλοι μὴ τακτικοὶ, καὶ οὕτως ἔγεινεν ἡ κρίσις τοῦ μέχρι τῆς ὥρας ἐκείνης ἀμφιῤῥεποῦς ἀγῶνος· περὶ δὲ τὴν δύσιν τοῦ ἡλίου ἔπαυσεν ἡ μάχη, καὶ οἱ ἐχθροί ὥδευσαν πρὸς τὸ Ἄργος κατῃσχυμένοι.
50 ἐλογίσθησαν οἱ φονευθέντες καὶ πληγωθέντες· ἐφονεύθησαν δὲ καὶ ἐκ τῶν Ἑλλήνων 4, ἐξ ὧν ὁ φιλέλλην, καὶ 4 ἤ 5 ἐπληγώθησαν, ἐν οἷς καὶ ὁ Μακρυγιάννης εἰς τὴν δεξιὰν χεῖρα.