Η ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΒΑΡΒΑΡΗ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ Η EUROVISION ΤΟΥ 1976

,

Η συνεχιζόμενη βάρβαρη τουρκική κατοχή τμήματος τής Κύπρου και η Eurovision τού 1976

……….Στις 3 Απριλίου τού 1976 διεξήχθη στην Χάγη τής Ολλανδίας ο 21ος Διαγωνισμός Τραγουδιού τής EUROVISION.

……….Μετά από ιδέα και προτροπή ή ακριβέστερα εντολή τού Μάνου Χατζιδάκι, Διευθυντή τότε τού Γ΄ Προγράμματος τής Ελληνικής Ραδιοφωνίας, την Ελλάδα εκπροσώπησε η Μαρίζα Κωχ με το τραγούδι ‘’Παναγιά μου, Παναγιά μου!’’, με στόχο την διαμαρτυρία γιά την τουρκική εισβολή τού 1974 στην Κύπρο, την συνεχιζόμενη κατοχή τού βόρειου τμήματος τού νησιού και το δράμα των προσφύγων και των αγνοουμένων.

……….Οι στίχοι τού τραγουδιού ήταν τού Μιχάλη Φωτιάδη, η μουσική τής Μαρίζας Κωχ και η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας τού Μιχάλη (Μάικ) Ροζάκη.

……….Υπήρξαν πολλές απειλές εναντίον τής Μαρίζας Κωχ από τούρκους, ακόμη και λίγη ώρα πριν τραγουδήσει στην Χάγη και πληροφορίες γιά ελεύθερο σκοπευτή στην αίθουσα όπου διεξήχθη ο διαγωνισμός. Τής συστήθηκε από τους διοργανωτές να μην εμφανιστεί γιά την ασφάλειά της, αλλά εκείνη, αφού ανέλαβε εγγράφως την ευθύνη, εμφανίστηκε στην σκηνή και τραγούδησε το ‘’Παναγιά μου, Παναγιά μου!’’, ένα τραγούδι που παντρεύει επιτυχώς τα παραδοσιακά μοιρολόγια με σύγχρονες μουσικές φόρμες.

……….Η ελληνική συμμετοχή κατέλαβε τελικά την 13η θέση σε σύνολο 18 διαγωνιζομένων χωρών, συγκεντρώνοντας 20 βαθμούς, καθώς έλαβε 8 από την Γαλλία, 5 από την Ιταλία, 4 από την Φινλανδία, 2 από το Βέλγιο και 1 από την Πορτογαλία.

……….Το τραγούδι, γενικά, το μποϋκοτάρισαν οι περισσότερες χώρες, αφού ελάχιστοι από τους παρουσιαστές των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών δικτύων, τα οποία μετέδωσαν τον διαγωνισμό, αναφέρθηκαν στο ακριβές περιεχόμενο των στίχων του.

……….Η τουρκία δεν συμμετείχε την χρονιά εκείνη στον διαγωνισμό τής EUROVISION, διαμαρτυρόμενη γιά την ελληνική συμμετοχή. Το τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι TRT μετέδωσε τον διαγωνισμό, κατά την διάρκεια όμως τής ελληνικής συμμετοχής διέκοψε την σύνδεση με την Χάγη και μετέδωσε το εθνικιστικό τραγούδι ‘’Memleketim’’ (=Η πατρίδα μου), το οποίο είχε αναχθεί σε τραγούδι-σύμβολο τής τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.

……….Από άποψη μουσική, στιχουργική και ερμηνευτική,  η ελληνική αυτή συμμετοχή στην EUROVISION υπήρξε η πλέον καλλιτεχνικά αξιόλογη και αξιομνημόνευτη. Και χωρίς καμία αμφιβολία και η πιό λεβέντικη!

……….Οι στίχοι, γραμμένοι από τον Μιχάλη Φωτιάδη, είναι οι εξής:

Κάμπος γεμάτος πορτοκάλια, όι όι, μάνα μου!

Που πέρα ως πέρα απλώνετ’ η ελιά

Γύρω χρυσίζουν τ’ ακρογιάλια, όι όι, μάνα μου!

Και σε θαμπώνει, θαμπώνει η αντηλιά.

Στον τόπο αυτό όταν θα πάτε, όι όι, μάνα μου!

Σκηνές αν δείτε, αν δείτε στη σειρά

Δε θα `ναι κάμπινγκ για τουρίστες, όι όι, μάνα μου!

Θα `ναι μονάχα, μονάχα προσφυγιά

Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου!

Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου!

Κι αν δείτε ερείπια γκρεμισμένα, όι όι, μάνα μου!

Δε θα `ναι απ’ άλλες, απ’ άλλες εποχές

Από ναπάλμ θα `ναι καμένα, όι όι, μάνα μου!

Θα `ναι τα μύρια χαλάσματα του χτες.

Κι αν δείτε γη φρεσκοσκαμμένη, όι όι, μάνα μου!

Δε θα `ναι κάμπος, `ναι κάμπος καρπερός

Σταυροί θα είναι φυτεμένοι, όι όι, μάνα μου!

Που τους σαπίζει, σαπίζει ο καιρός.

Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου!

Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου!


01 Απριλίου 2019

Δρ. Χρήστος Μητσάκης

mitsakis_christos@hotmail.com


Σύντομο βιογραφικό τού συγγραφέα:

……….Ο Χρήστος Μητσάκης είναι ψυχολόγος. Έχει σπουδάσει ψυχολογία στην Μ. Βρετανία, ενώ έχει κάνει και σπουδές δημοσιογραφίας στην Ελλάδα.

***

Εὐχαριστοῦμε ἰδιαιτέρως τὸν κύριο Μητσάκη γιὰ τὴν ἔρευνα καὶ τὸ κείμενο, καθὼς καὶ γιὰ τὴν ὑπενθύμιση τοῦ γεγονότος.

****

……….Τὸ 2015 βρέθηκαν σὲ ὁμαδικὸ τάφο τῆς κατεχόμενης Κυθραίας, τὰ ὀστᾶ τοῦ μικρότερου ἁγνοούμενου τῆς τραγωδίας τοῦ 1974 στὴν Κύπρο, ποὺ ταυτοποιήθηκαν μὲ τὴν μέθοδο DNA. Πρόκειται γιὰ τὸν μόλις 6 μηνῶν –τότε- Ἀνδρέα Κυριακοῦ, ποὺ δολοφονήθηκε μαζὶ μὲ τὴν μητέρα του Ἀγγελική (25 ἐτῶν) τὶς θεῖες του Σοῦλα (11 ἐτῶν) καὶ Μάρω (19 ἐτῶν) καὶ τὴν γιαγιᾶ του, Ἑλένη Θεμιστοκλέους.