.
Τένεδος. Τὸ ἑλληνικὸ παρελθὸν ἑνός τουρκικοῦ νησιοῦ (ἑνὸς νησιοῦ ὑπὸ τουρκικὴ κατοχὴ )
.
Τῆς ἀρχαιολόγου Ἀντουανέτας Καλλέγια
,
……….Ἡ Τένεδος εἶναι τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο νησιὰ τοῦ Αἰγαίου ποὺ ἀνήκουν σήμερα στὴν τουρκία (τὸ ἄλλο εἶναι ἡ Ἴμβρος).
……….Χωρίζεται ἀπὸ τὶς ἀκτὲς τῆς Τρωάδος μὲ τὸ στενὸ τῆς Τενέδου, ποὺ ἔχει ἄνοιγμα τρία ναυτικὰ μίλια καὶ βρίσκεται σὲ ἀπόσταση δώδεκα μιλίων Ν.-ΝΔ ἀπὸ τὴν εἴσοδο τῶν στενῶν τοῦ Ἑλλησπόντου.
……….Ἡ Τένεδος, ἀνάμεσα στὴ Λῆμνο καὶ τὰ Μικρασιατικὰ παράλια, εἶχε ἀνέκαθεν ὕψιστη σημασία γιὰ τὸν ἔλεγχο τῶν γειτονικῶν νησιῶν καὶ τὴν ὁργάνωση τῆς ἄμυνας τῆς εὐρύτερης περιοχῆς. Ὁ σημαντικὸς της ρόλος εἶχε ἐπισημανθεῖ ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους χρόνους.Κατὰ τὸν Τρωϊκὸ πόλεμο, ὅταν οἱ Ἕλληνες προσποιήθηκαν ὅτι ἔλυσαν τὴν πολιορκία τῆς Τροίας, ἡ Τένεδος ὑπῆρξε τὸ προσωρινὸ τους ἀγκυροβόλιο. Ἐκεῖ περίμεναν τὸ σῆμα γιὰ νὰ ἐπιστρέψουν καὶ νὰ καταλάβουν τὴν πόλη…
……….[ ]Κατὰ τοὺς ἱστορικοὺς χρόνους, τὸ νησὶ ἀποικήθηκε ἀπὸ Αἰωλεῖς τῆς Λέσβου, ἀλλὰ μετὰ τὴν Ἰωνικὴ Ἐπανάσταση, τὸ 494 π.Χ., καταλήφθηκε ἀπὸ τοὺς Πέρσες. Μετὰ τοὺς Περσικοὺς Πολέμους, ἐντάχθηκε στὴν Α’ Ἀθηναϊκὴ Συμμαχία. [ ]Κατόπιν μιᾶς σύντομης περσικῆς κυριαρχίας, τὸ νησὶ ἐλευθερώθηκε ἀπὸ τὸν Μέγα Ἀλέξανδρο τὸ 336 π.Χ., [ ἀκολούθησε ἡ Ρωμαϊκὴ κυριαρχία ] μέχρι τὸν Μεγάλο Κωνσταντίνο ὅπου μαζὶ μὲ τὰ Μικρασιατικὰ παράλια καὶ τὴν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα περιῆλθε στὴ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία…
……….[ ]Στὴν σύγχρονη Τένεδο, κατὰ τὴν ἄφιξη, τὸ πρῶτο πράγμα ποὺ ἀντικρίζει ὁ ἐπισκέπτης εἶναι μία ἀπὸ τὶς ρήσεις τοῦ Κεμᾶλ : «ἕνας τοῦρκος ἀξίζει τὸν κόσμο ὅλο».
……….Ἡ σημερινὴ πόλις βρίσκεται ἀκριβῶς πάνω στὴ θέση τῆς ἀρχαίας, ἀπὸ τὴν ὁποῖα δὲν σώζεται σχεδὸν τίποτα. Τὰ σποραδικὰ εὐρήματα ἔχουν χρησιμοποιηθεῖ ποικιλοτρόπως’ ἕνας δωρικὸς κίονας ἔγινε γλάστρα στὸ καφενεῖο τῆς παραλίας, ἕνα δωρικὸ κιονόκρανο ἔγινε βάση πάνω στὴν ὁποῖα στηρίχθηκε μία ὡοειδῆς πλάκα μὲ τὴν ὑπογραφὴ κάποιου σουλτάνου…
……….[ ]Ὅταν οἱ τοῦρκοι καθιέρωσαν τὸ 1927, [τηρώντας ὅπως πάντα τὶς διεθνεῖς συνθῆκες καὶ σεβόμενοι τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα] ὡς ἐπίσημη διδασκόμενη γλῶσσα τὴν τουρκικὴ καὶ μόνον αὐτὴ, ἔκλεισαν τὸ Δημοτικὸ σχολεῖο ποὺ ἔγινε νοσοκομεῖο καὶ τὸ Γυμνάσιο ποὺ ἔγινε διαδοχικὰ τούρκικο Δημοτικὸ σχολεῖο, στρατῶνας καὶ σταῦλος.