.
.
Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΛΕΙΣΟΒΑΣ (25 ΜΑΡΤΙΟΥ 1826) Η ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΗ ΕΠΟΠΟΙΪΑ
,
,
Νίκος Γιαννόπουλος, Ιστορικός (Περιοδικό «Στρατιωτική Ιστορία» τεύχος 106, Ιούνιος 2005).
,
……….Στις 25 Μαρτίου 1826, έγινε στο πλαίσιο τής τελευταίας πολιορκίας τού Μεσολογγίου, η μάχη τής Κλείσοβας, η οποία έληξε νικηφόρα γιά τα ελληνικά όπλα. Επειδή η νίκη αυτή δεν μπόρεσε να αλλάξει την τύχη τής Ιερής Πόλης των Ελλήνων, βρέθηκε στην σκιά άλλων ένδοξων στιγμών τής Επανάστασης. Όμως αν εξετασθεί ανεξάρτητα από τα τόσα άλλα περιστατικά που διαδραματίστηκαν στο Μεσολόγγι, αναμφίβολα θα πρέπει να καταταγεί ανάμεσα στις πιό συγκλονιστικές και πολυαίμακτες συγκρούσεις κατά τον Αγώνα τής Ανεξαρτησίας αλλά και ανάμεσα στις θρυλικότερες μάχες τής παγκόσμιας στρατιωτικής ιστορίας.
……….(…) Στις 25 Φεβρουαρίου έπεσε στα χέρια των αιγυπτίων το Βασιλάδι, το οποίο υπεράσπιζε ολιγάριθμη φρουρά υπό τον Σπύρο Πεταλούδη. Η νησίδα καταλήφθηκε περισσότερο από ατυχία (τυχαία ανατίναξη τής πυριτιδαποθήκης των αμυνομένων) παρά από την αποτελεσματικότητα των επιτιθεμένων υπό τον Χουσεῒν μπέη, γαμπρό τού Ιμπραήμ πασά. Μετά από τρείς ημέρες, ο Γρηγόρης Λιακατάς έπεσε μαχόμενος με τους 300 άνδρες του, υπερασπιζόμενος τον Ντολμά και τον Πόρο.
……….Την 1η Μαρτίου το Αιτωλικό αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει μπροστά σε αυτή τη σαρωτική εχθρική ορμή.
……….Η Κλείσοβα αποτελούσε πλέον το τελευταίο εμπόδιο γιά τούς τουρκοαιγυπτίους. Η κατάληψή της κρίθηκε απαραίτητη γιά την ανακοπή τής μοναδικής πλέον γραμμής ανεφοδιασμού των πολιορκουμένων από την θάλασσα μέσω τής κρυφής εισόδου «φάλσα-μπούκας», που βρίσκεται δύο περίπου χιλιόμετρα ανατολικά των σημερινών αλυκών Τρουρλίδας, αλλά και γιά την εγκατάσταση πυροβολαρχιών και την προσβολή τής πόλης. Η Κλείσοβα την εποχή εκείνη είχε περίμετρο περί τα 300 βήματα, την είχαν δε περιβάλλει με πρόχωμα ύψους οργιάς (1.80μ. περίπου) γιά να μην εισχωρεί η θάλασσα στο νησί. Στο κέντρο βρισκόταν ο μονόκλιτος λιθόδμητος ναῒσκος τής Αγίας Τριάδας. Ο Ν. Κοσομούλης αναφέρει : «Εσήκωσε η φρουρά λοιπόν γύρωθεν τής Εκκλησίας οχύρωμα έως 5 πόδας το πλάτος και έως 6 το ύψος. Ο τάφρος γύρωθεν έμεινε τόσον ανοικτός, όσον χώμα έλειψεν…Εστάλησαν και 2 πυροβόλα των 18 λίτρων και 2 μικρά των 6 και τα μεν δύο έστησαν (βλέποντα) κατά τα νησίδια, τα δε κατά το Μεσολόγγι.
……….(…) Η φρουρά τού νησιού αποτελείτο από 131 άνδρες μεταξύ των οποίων ήταν αρκετοί Μεσολογγίτες, κυρίως πυροβολητές αλλά και ψαράδες που είχαν βρεθεί από την προηγούμενη μέρα στο νησί.
……….(…) Την εκπόρθηση τού ελληνικού οχυρού ανέλαβε ο Κιουταχής ο οποίος διέθεσε γιά τον σκοπό αυτό περίπου 3000 άνδρες. Στις 24 Μαρτίου, μία ώρα πριν την δύση τού ηλίου, τουρκικά σώματα άρχισαν να επιβιβάζονται σε πλοιάρια κατάλληλα γιά πλεύση στα ρηχά νερά τής λιμνοθάλασσας. Οι κινήσεις αυτές έγιναν αντιληπτές από την φρουρά τού Μεσολογγίου.