,
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ (13/5/1785-30/01/1841)
,
Ὁ Γεώργιος Σαχτούρης, γυιὸς τοῦ Δημητρίου Πολύγκαιρου καὶ τῆς Μαρίας Νικολάου Γκίτζα, γεννήθηκε στὴν Ὕδρα στὶς 13 Μαῒου 1785. Ὁ πατέρας του, Δημήτριος, ἀσχολιόταν μὲ τὴν ναυπηγικὴ τέχνη καὶ ὑπηρέτησε γιὰ πολλὰ χρόνια στὴν ὀθωμανική ναυαρχίδα. Εἶχε κατασκευάσει, πρῶτος στὴν Ὕδρα, ἕνα σκαρὶ δίστηλο, βάρους 800 κιλῶν, ἀπομίμηση τῶν ἰστιοφόρων ποὺ χρησιμοποιοῦνταν στὰ ἰταλικά παράλια καὶ ὀνομάζονταν σαχτούρια. Λέγεται ὅτι ἀπό τότε μετονομάστηκε καὶ κράτησε ὡς ἐπώνυμο τὸ Σαχτούρης.
Ἀπό πολὺ μικρὸς ὑπηρέτησε ἀρχικά στὸ πλοῖο τοῦ θείου του Ἀντώνη Ἡλία, στὸ λατινάδικο τοῦ Κανάκη, ὅπου τοῦ συνέβη ἕνα ἀτυχές περιστατικὸ· ὁ ναύκληρος τοῦ πλοίου, τὸν ἔριξε στὴν θάλασσα, καὶ διασώθηκε μετὰ ἀπό πολύωρη πάλη μὲ τὰ κύματα, ὅταν τὸν περισυνέλεξε ἕνα διερχόμενο πλοῖο.
Στὴν συνέχεια ὑπηρέτησε ὡς ναύτης σὲ διάφορα ὑδραίικα πλοῖα ποὺ ἀνῆκαν στὸν θεῖο του, Γεώργιο Βούλγαρη, μέχρι τὸ 1804, ὅταν ὁ καπετὰν Φραγκίσκος Βούλγαρης (ἄλλος του θεῖος), ἀγόρασε ἕνα σπετσιώτικο πλοῖο, ἕνα τρίστηλο βρίκι, καὶ τὸν πῆρε γιὰ ναύκληρο.Ἔτσι τὸ 1815 βρέθηκε νὰ εἶναι αὐτεξούσιος πλοίαρχος τοῦ βρικιοῦ.Τὸ 1819 ἔγινε πλοίαρχος καὶ συνιδιοκτήτης τοῦ βριγαντίνου “Ἄθηνᾶ” ποὺ ναυπηγήθηκε μέσα σὲ 32 ἡμέρες στὸ Μανδράκι τῆς Ὕδρας.
Ὡς πλοίαρχος τοῦ “Ἀθηνᾶ”, πῆρε μέρος στὴν ὑδραίικη μοῖρα μὲ ἀρχηγό τὸν Γιακουμάκη Τομπάζη, ποὺ μὲ τὴν σπετσιώτικη καὶ ψαριανὴ μοῖρα, ἐξέπλευσαν στὶς 22 Ἀπριλίου τοῦ 1821, γιὰ νὰ ἀπελευθερώσουν τὴν Χίο καὶ τὴν Σάμο. Τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1822 πῆρε μέρος στὴν ναυμαχία τῆς Πάτρας, ὅπου ὁ ἑλληνικός στόλος ἀνασυγκροτημένος, ὑπό τὴν ἀρχηγία τοῦ ναυάρχου Ἀνδρέα Μιαούλη, ἔδωσε πεντάωρη μάχη μὲ τὸν τουρκικὸ, καὶ τὸν ἀνάγκασε νὰ τραπῇ σὲ φυγή.
Τὴν ἴδια χρονιά, μὲ τοὺς πλοιάρχους Μαστραντώνη, Κριεζὴ καὶ Μπροῦσκο, καὶ ἀρχηγό τὸν Δ.Παναγιώτου, ἀνάγκασαν τὴν τουρκικὴ μοῖρα ποὺ ἀπέκλειε τὸ Μεσολόγγι, νὰ καταφύγῃ στὰ Δαρδανέλλια. Τὸ 1823, ἡ μοῖρα τοῦ Σαχτούρη, ἔκανε διάφορες καταστρεπτικὲς γιὰ τὸν ἐχθρό ἀποβάσεις.
Τὸ 1824 εἶναι ἡ χρονιὰ ποὺ ξεκινᾶ τὸ ἡμερολόγιο τοῦ πολεμικοῦ βριγαντίνου “ Ἀθηνᾶ”, ὅπου καταγράφονται λεπτομερῶς καὶ σχολιάζονται τὰ ναυτικὰ γεγονότα, οἱ καιρικὲς συνθῆκες, οἱ ναυμαχίες καὶ τὰ πρόσωπα.
Σύμφωνα μὲ τὸ ἡμερολόγιο, ὁ Σαχτούρης ἔλαβε μέρος στὴν ἐκστρατεία τῆς Κάσου
(Ἰούνιος 1824), τῶν Ψαρῶν – ὡς ἀντεκδίκηση γιὰ τὴν καταστροφὴ ἀπό τοὺς τούρκους- (Ἰούνιος-Ἰούλιος 1824), τῆς Σάμου, καὶ στὴν ἐκστρατεία κατὰ τῶν ἐνωμένων ἐχθρικῶν στόλων (στὶς ναυμαχίες στὸν πορθμὸ τῆς Κῶ, μεταξύ Χίου καὶ Μυτιλήνης, καὶ στὴν Κρήτη). Τὸ 1825, συμμετεῖχε στὴν ἐκστρατεία ὑπέρ τοῦ Μεσολογγίου, τὸ 1826 στὴν ναυμαχία τῆς Σάμου καὶ τῆς Μυτιλήνης, ἐνῷ τὸ 1827, συμμετεῖχε στὴν ἐκστρατεῖα τοῦ Κόχραν στὴν Ἀλεξάνδρεια, ἡ ὁποῖα ὅμως δὲν πέτυχε τὴν πυρπόληση τοῦ αἰγυπτιακοῦ στόλου, καὶ στὴν συνέχεια, πάντα μὲ τὸν Κόχραν, στὶς ἐπιχειρήσεις κατὰ τοῦ Βασιλαδίου, ἔξω ἀπό τὸ Μεσολόγγι.
Στὶς ἀρχές τοῦ 1828, διορίστηκε ἀπό τὴν κυβέρνηση, μὲ τὴν σύσταση τοῦ ἀρχηγοῦ τῶν ναυτικῶν εὐρωπαϊκῶν δυνάμεων, λόρδου Κόδρινγκτων, ἀρχηγός πολεμικῆς ναυτικῆς μοῖρας, μὲ στόχο τὸν ἀποκλεισμό τῶν δυτικῶν παραλίων τῆς Πελοποννήσου καὶ τὴν παρεμπόδιση κάθε ἐχθρικοῦ πλοίου ποὺ θὰ ἀνεφοδίαζε μὲ τροφὲς καὶ πολεμοφόδια τὰ στρατεύματα τοῦ Ἰμπραήμ πασᾶ, ποὺ εἶχαν καταλάβει τὰ φρούρια τῆς Μεθώνης, Κορώνης καὶ Νεοκάστρου στὴν Πελοπόννησο, οὕτως ὥστε νὰ τὸν ἐξαναγκάσουν νὰ ἐγκαταλείψῃ τὴν Ἑλλάδα καὶ νὰ ἐπιστρέψῃ στὴν Αἴγυπτο.
Διετέλεσε μέλος τῆς Ναυτικῆς Ὑπηρεσίας τὸ 1830, μέλος, μαζὶ μὲ τὸν Γ.Ἀνδροῦτζο καὶ τὸν Α.Ν.Ἀποστόλη, τῆς Ἐπιτροπῆς τῶν Ναυτικῶν Καταλόγων τὸ 1833, καὶ μετὰ τὴν ἄφιξη τοῦ Ὄθωνος, ἐνταγμένος στὸ βασιλικὸ ναυτικὸ μὲ τὸν βαθμὸ τοῦ πλοιάρχου Α΄τάξεως, ὑπηρέτησε ὡς διευθυντὴς τοῦ Ναυστάθμου στὸν Πόρο μέχρι τὸν θάνατό του.
Εἶχε παντρευτεῖ τὴν Πανούργια Δημ.Γκιώνη μὲ τὴν ὁποία ἀπέκτησαν ἑπτά παιδιὰ· τὴν Μαρία (σύζυγο α΄Λαζάρου Νέγκα, β΄Ἀναργύρου Λεμπέση), τὸν Δημήτριο (σύζυγο Μαριγῶς Ἀλεξ.Κριεζῆ), τὸν Σταμάτιο (σύζυγο Ἑλένης Ἀλεξ.Ραφαῆλ Σουσᾶνα), τὸν Νικόλαο (σύζυγο Λασκαρίνας Κοσκορόλη), τὸν Μιλτιάδη (σύζυγο Ἑλένης Ἰωακείμ Δημητριάδη), τὸν Κωνσταντῖνο καὶ τὸν Θεμιστοκλῆ.
Ὁ Γεώργιος Σαχτούρης πέθανε στὴν Ὕδρα, στὶς 30 Ἰανουαρίου 1841, καὶ ἐτάφη στὸν ναὸ τῆς Ὑπαπαντῆς.
Πηγές : Ἀπό τὸ Ἀρχεῖο Γεωργίου Σαχτούρη, χειρόγραφες σημειώσεις τοῦ Δημ.Γ.Σαχτούρη γιὰ τὴν βιογραφία τοῦ πατέρα του, καὶ ἀπό τὸ «Ἱστορικά Ἡμερολόγια τοῦ ναυτικοῦ ἀγῶνος τοῦ 1821», Γεωργίου Σαχτούρη. Ἐκδότης Σπυρίδων Κουσουλίνος. Ἐν Ἀθήναις, 1890.
(Τὸ ἀρχεῖο Σαχτούρη, ἀγοράστηκε τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 2000, γιὰ τὸ Ε.Λ.Ι.Α. καὶ ἦταν στὴν κατοχὴ τοῦ δισέγγονου τοῦ ἀντιναυάρχου, ἀξιωματικοῦ τοῦ στρατοῦ, Δημητρίου Ἀλεξάνδρου Σαχτούρη).
Ἐπιμέλεια κειμένου : Ἑλληνικό Ἡμερολόγιο