,
.
Ιωάννης Γ΄Δούκας Βατάτζης
Ο εκ Διδυμοτείχου άγιος Αυτοκράτορας
.
……….Τὸ 1254 ή 1255, ἀπεβίωσε ὁ Ἰωάννης Δούκας Γ΄ Βατάτζης, αὐτοκράτορας τῆς Νίκαιας καὶ νόμιμος διάδοχος τοῦ θρόνου τῆς ὑπό φραγκικῆς κατοχῆς Κωνσταντινουπόλεως.
……….Σχετικὰ μὲ τὸν ἀποθανόντα αὐτοκράτορα, καὶ «πατέρα τῶν Ἑλλήνων», εἶναι ἀπορίας ἄξιο τὸ γεγονὸς πὼς γιὰ τοὺς περισσοτέρους, ὁ ἐκ Διδυμοτείχου καταγόμενος ἅγιος τῆς ὀρθοδοξίας καὶ αὐτοκράτορας, εἶναι ἄγνωστος. Ὑπῆρξε ἀπό τοὺς σημαντικοτέρους ἡγεμόνες, ὁ ὁποῖος τόσο στὴν ἐξωτερική πολιτικὴ ὅσο καὶ στὴν ἐσωτερική, ἀνύψωσε τὴν μικρὴ αὐτοκρατορία ἀπό περιορισμένη στὴν ἔκταση μιᾶς ἐπαρχίας, σὲ μεγάλη δύναμη καὶ ἀπόλυτη διάδοχο τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας. «…Ἡμεῖς βιασθέντες μετεκινήθημεν τοῦ τόπου, ἀλλά δὲν παραιτούμεθα τὰ δικαιώματα ἡμῶν ἐπί τῆς ἀρχῆς καὶ τοῦ κράτους τῆς Κωνσταντινουπόλεως...»
……….Δήλωσε ὑπερήφανα τὴν Ἑλληνική καταγωγή τόσο τοῦ ἰδίου ὅσο καὶ τῶν ὑπηκόων του στὸν πάπα Γρηγόριο Θ΄«…οἱ γενᾶρχαι τῆς βασιλείας μου, οἱ ἀπό τοῦ γένους τῶν Δουκῶν καὶ Κομνηνῶν, ἵνα μὴ τοὺς ἄλλους λέγω, τοὺς ἀπό γενῶν Ἑλληνικῶν ἄρξαντας, ἐπί πολλὰς ἑκατοστύας ἐτῶν τὴν ἀρχήν κατέσχον τῆς Κωνσταντινουπόλεως, οὕς καὶ ἡ τῆς Ρώμης ἐκκλησία καὶ οἱ ἱερᾶρχαι προσηγόρευον Ρωμαίων αὐτοκράτορας…» βελτίωσε τὰ οἰκονομικά τοῦ κράτους ὑποστηρίζοντας τὴν γεωργικὴ καὶ κτηνοτροφικὴ οἰκονομία· ἀναδιοργάνωσε τὴν βιοτεχνία καὶ τὴν ὑφαντουργία εἰδικότερα, κάνοντας τὴν αὐτοκρατορία αὐτάρκη.
……….Ἦταν ἀμερόληπτος στὴν ἀπονομή δικαιοσύνης, μὲ ἐξαιρετικό κοινωνικὸ ἔργο, ἱδρύοντας πτωχοκομεῖα, νοσοκομεῖα καὶ γηροκομεῖα. Παράλληλα, ἔδειξε ἐξαιρετικές στρατηγικὲς καὶ διπλωματικὲς ἰκανότητες. Χάρη σ’αὐτόν μπόρεσε ὁ Μιχαήλ Παλαιολόγος τὸ 1261, ν’ ἀπελευθερώσῃ τὴν Κωνσταντινούπολη.