,
,
«Εἶναι καιρός!»
.
Ἄρθρο τοῦ Ἡρακλῆ Ν. Ἀποστολίδη, στὴν «Ἠχὼ τῆς Ἑλλάδος» τῆς 19ης Μαῒου 1935, μὲ ἀφορμή τὰ βενιζελικὰ πραξικοπήματα, τὸ ὁποῖο ὅμως στηλιτεύει καὶ τὶς δύο «ἀντίπαλες» παρατάξεις.
……….«Ὡς ἧτο ἐπόμενον, τὸ τελευταῖον Κίνημα καὶ τὰ ἐπακολουθήσαντα αὐτό γεγονότα ἐτόνωσαν τοὺς φανατισμοὺς τῆς μάζης, πού, εἴκοσι χρόνια τώρα, σέρνουν μαζὶ των οἱ δύο ἀντιπαλαίοντες πολιτικοὶ κόσμοι. Καὶ ἀπό τῆς ἀπόψεως αὐτῆς, ἡ ὁποία εἶναι καὶ ἡ κατ’ ἐξοχὴν σημαίνουσα διὰ μίαν κομματικὴν τῶν πραγμάτων ἐκτίμησιν, οἱ δύο πολιτικοὶ κόσμοι εἶναι οἱ μόνοι ποὺ ὠφελήθησαν ἐκ τοῦ Κινήματος, καὶ ὠφελήθησαν περίπου ἐξίσου, ὥστε, ἄν ἀπό τῆς σκοπιᾶς των καὶ ἐκ τῶν ἀποτελεσμάτων ἠθέλομεν τοὺς κρίνει, ἀστηρίκτως δὲν θὰ ὑπεστηρίζομεν ὅτι ἐν ἴσῃ μοίρα ἀμφότεροι τὸ παρασκεύασαν – θετικῶς οἱ μὲν, ἀρνητικῶς οἱ δὲ – καὶ ἐκαρπώθησαν τὰ ἐξ αὐτοῦ ὀφέλη.
……….Τὸ ἄν οἱ μὲν βασίζωνται ἐπί τῶν νεωστὶ ἀθρόως δυσαρεστηθέντων, ἐνεργείαις τῶν ἐν τῇ ἀρχῇ ἀντιπάλων των, καὶ οἱ δὲ ὑπολογίζουν ἐπὶ τῆς εὐγνωμοσύνης καὶ τοῦ ζήλου τῶν προσφάτως ἱκανοποιηθέντων ἤ μελλοντικῶς ἱκανοποιηθησομένων, τὸ πρᾶγμα δὲν ἀλλάζει, διότι τὸ κομματικὸν ὄφελος πραγματοποιεπεῖται ἐπίσης καλὰ καὶ μὲ τοὺς δύο τρόπους.
……….Ἐφανάτισαν λοιπὸν ἐκ νέου καὶ ὠφελήθησαν ἀμοιβαίως. Ἐφανάτισαν ὅμως τὴν ἰδίαν, ἐκείνην μᾶζαν, ποὺ, κατὰ τὸ μέγιστον ποσοστὸν της θὰ τοῖς ἔμενεν ἐν πάσῃ περιπτώσει πιστή, κατὰ τὸ ἐλάχιστον δὲ θὰ ἔμενεν ἀμφιρρέπουσα ἤ καὶ θὰ μεθίστατο, ἐνδεχομένως, εἰς τὴν ἀντίπαλον παράταξιν.
……….Τὴν ὑγιᾶ μερίδα τῆς κοινῆς γνώμης, ἐκείνην ἡ ὁποία, ἐκ τῶν πραγμάτων κρίνουσα, ἔχει ἤδη ἀπό καιροῦ ἀποφανθῆ καὶ καταδικάσει τελεσιδίκως εἰς τὴν συνείδησὶν της ἀμφοτέρους τοὺς πολιτικοὺς κόσμους, καὶ οὐδὲν παρ’ οὐδενὸς ἀναμένει, αὐτὴν ὄχι μόνον δὲν τὴν ἐκλόνισαν εἰς τὴν πεποίθησὶν της ὅτι πρόκειται περὶ δύο ὄψεων ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ νομίσματος, ἀλλά, τοὐναντίον, ἐπλούτισαν ἀφθόνως τὴν ἐπιχειρηματολογίαν της μὲ νέα, ἀδιάσειστα ἐπιχειρήματα περὶ τῆς πολιτικῆς νοθείας καὶ κενότητος ἀμφοτέρων.
……….Διότι τοὺς εἶδε, πρῶτον ἐπί τετραετίαν, τοὺς μέν, ἐπὶ τριετίαν τοὺς δὲ – τί λέγομεν ; ἐπὶ εἰκοσαετίαν ἀμφοτέρους, περὶ ἑνός φροντίζοντας : πῶς, καὶ ἀπό τὰ ἱερὰ καὶ ἀπό τὰ ὅσια, καὶ ἀπὸ τὰ κακὰ καὶ ἀπὸ τὰ καλὰ, τὸ κόμμα νὰ κερδίσῃ· τὸ κόμμα εἰς τὸν στρατόν, τὸ κόμμα εἰς τὴν δημοσιοϋπαλληλίαν, ἀκόμα καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τὸ κόμμα· βορὰ εἰς τὸ κόμμα οἱ πρόσφυγες, βορὰ καὶ οἱ ἐργάται, καὶ οἱ ἀγρόται, καὶ οἱ ἐπαγγελματίαι, καὶ οἱ ἐπιστήμονες, καὶ οἱ λόγιοι, καὶ ὁ κόσμος ὅλος τῆς δουλειᾶς καὶ τῆς προκοπῆς καὶ τῆς κάποιας κάποτε ἐλπίδος εἰς αὐτὸν τὸν Τόπον!
……….Καὶ εἰς τὸ Κίνημα ἔπειτα, καὶ εἰς τὸ Ἀντικίνημα ὕστερα, εἶδε τοὺς ἰδίους ἀνθρώπους, μὲ τὰ ἴδια μυαλά, τὴν ἰδίαν κουφόνοιαν, τὴν ἰδίαν ὑστεροβουλίαν, ἀλληλεγγύους κατὰ βάθος, ἀλληλοεκτιμωμένους καὶ ἀλληλοϋπονομευομένους συγχρόνως, ποσῶς δὲ μὴ δυσκολευομένους νὰ ἀναιροῦν σήμερον τὰ ὅσα ἀκριβῶς ἔλεγον χθὲς καὶ νὰ ρίπτουν νέον ἔλαιον εἰς τὴν πυρὰν, ἀπό τὴν ὁποίαν καίεται τόσα χρόνια ἡ Χώρα, χάριν ψήφων δέκα!
……….Ἔ, ὄχι! Οὐδεὶς πλέον ἐξ ὅσων εἶδαν, παρηκολούθησαν, ἐγνώρισαν καλὰ ἐκ τοῦ πλησίον· οὐδεὶς ἐξ ὅσων βλέπουν τὸ οἰκτρόν κατάντημα τοῦ Τόπου καὶ δὲν ἀπατῶνται ὡς πρὸς τὰ αἴτια καὶ τοὺς ὑπαιτίους, οὐδεὶς ἀπολύτως εἶναι διατεθειμένος δι’ οὐδεμίαν ἔνδοσιν, οὐδεμίαν συγκατάβασιν. Πολὺ ὀλιγώτερον δὲν εἶναι κανεὶς ἐκ τῶν νέων, ἐκ τῆς γενεᾶς ἡ ὁποία μόλις ἤρχισε σκεπτόμενη ὡς πολίτης, καὶ τῆς γενεᾶς τῆς πρὸ αὐτῆς – δύο γενεῶν ὁλοκλήρων, αἱ ὁποῖαι, χαρακτηριστικώτατα, ἐπέχουν, αἱ ὁποῖαι δὲν ἐννοοῦν, δὲν θέλουν ὑφ’ οἱανδήποτε μορφὴν νὰ μετάσχουν τώρα τῶν κοινῶν, καὶ αἱ ὁποῖαι δὲν οἰκτείρουν πλέον ἁπλῶς τὰ καμώματα τῆς γενεᾶς τῶν γονέων των, ἀλλά μόλις συγκρατοῦν τὴν ἀγανάκτησὶν των.
……….Ἀπόδειξις τὸ γεγονὸς ὅτι ἐπὶ δεκαπενταετίαν ὅλην οὐδεμία, οὐδ’ ἡ ἐλαχίστη ἐσημειώθη ἀνανέωσις εἰς τὰ στελέχη τῶν δύο παρατάξεων, παρὰ τὰς καταβληθείσας ἐπιμόνους προσπαθείας. Διότι ὄζουν πτωμαῒνης καὶ αὐταὶ καὶ αἱ παραφυάδες αὐτῶν, ποὺ συνεσάπισαν καὶ ἐκ γενετῆς καὶ ἐκ γειτνιάσεως πρὶν ἤ ἀνδρωθοῦν.
……….Ἐπέχουν λοιπὸν, καὶ ὀρθῶς ! Ἀπό ὅ, τι ὑγιὲς καὶ ὅ, τι χυμῶδες καὶ καρπερὸν ὑπάρχει εἰς τὴν Χώραν ἕνα ἀρνοῦμαι μυριόστομον ἀκούεται, ἐδῶ καὶ χρόνια, εἰς ὅλους τοὺς τόνους καὶ μὲ ὅλους τοὺς τρόπους – ἕνα ἀρνοῦμαι ὀγκούμενον διαρκῶς καὶ καθιστάμενον ἡμέρᾳ τῇ ἡμέρᾳ μεστότερον καὶ ἐκνευριστικώτερον διὰ τοὺς ἐννοοῦντας τὴν σημασίαν του ἁμαρτωλοὺς τῆς πολιτικῆς μας παλιατσαρίας.
……….Καιρὸς ὅμως πλέον, νομίζομεν, νὰ λάβῃ ἔκφρασιν καὶ μορφὴν πλέον συγκεκριμένην, πλέον θετικὴν, πλέον ἐνεργὸν αὐτὴ ἡ ἄρνησις καὶ νὰ γίνῃ καὶ θέσις. Περιθώρια ἀντοχῆς δὲν ἔχει ὁ Τόπος πολλά, καὶ αἱ ἡμέραι τοῦ παλαιοῦ πολιτικοῦ του κόσμου παρατείνονται ἁπλῶς ἀπό μίαν κεκτημένην. Αἱ ἐπικείμεναι ἐκλογαὶ – ὁποιαδήποτε καὶ ἄν εἶναι ἡ ἔκβασίς των – δὲν πρόκειται νὰ τοῦ προσθέσουν οὐδὲ τὸ παραμικρόν. Θὰ ἀποφθαρῇ γοργῶς καὶ μοιραίως. Πότε θὰ ὀργανωθῇ, πότε θὰ βουλευθῇ, πότε θὰ κινηθῇ δραστικῶς ἡ γενεὰ ποὺ θὰ τὸν διαδεχθῇ ;»…
«Ἠχὼ τῆς Ἑλλάδος» 19-5-1935 «Εἶναι καιρός!». Ἡρακλῆς Ἀποστολίδης.
-
Ἐπιλεγμένο ἀπόσπασμα ἀπό τὸ βιβλίο μὲ τίτλο «Κατηγορῶ» τοῦ Ῥένου Ἀποστολίδη, ἔκδοση ἀδελφῶν Γ.Βλάσση, Ἀθῆναι 1965.
«Ἡ ἱστορία δὲν εἶναι χρήσιμη ἐπειδὴ διαβάζει κανεὶς ἐκεῖ τὸ παρελθόν, ἀλλά ἐπειδὴ διαβάζει τὸ μέλλον». Jean-Baptiste Say.