.
.
Η «ΕΚΔΙΚΗΣΗ» ΣΤΟΝ ΟΜΗΡΟ
(ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΚΔΙΚΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ — ΘΕΙΑ ΔΙΚΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ)
Αιμιλίου Μιρώ.
……….Επαναλαμβάνουμε, ότι η εκδίκηση τού αίματος είναι καθήκον απόλυτο. Γιά να εκπληρωθεί δεν είναι αναγκαίο η δολοφονία να έχει γίνει από άνθρωπο. Παραμένει το ίδιο επιτακτική και όταν ο ένοχος είναι ένα ζώο ή ακόμη, ένα άψυχο αντικείμενο, που κάλεσε κάποιο τυχαίο θάνατο.
……….Το ζώο που προκάλεσε τον φόνο πρέπει ναι σκοτωθεί. Αν είναι άγριο, πρέπει η οικογένεια τού παθόντος, γιά να μην ατιμαστεί, να το καταδιώξει. Το πιό εύκολο είναι να προσφέρει μία ανταμοιβή σε όποιον το σκοτώσει.
……….Αν είναι οικιακό ζώο, υπεύθυνος τότε είναι ο ιδιοκτήτης, που γιά να απαλλαχτεί τής ευθύνης, πρέπει να παραδώσει το ζώο στην οικογένεια τού παθόντος. Χρειάζεται, όμως, να προσέξει. Γιατί γιά ν’ απαλλαγεί τής ευθύνης, είναι απαραίτητο η ενοχή τού ζώου ν’ αναγνωριστεί δημόσια. Στην Αθήνα, λοιπόν, ακόμη και στην κλασσική εποχή, το ζώο οδηγείται στο πρυτανείο, ενώπιον τού βασιλιά, που περιστοιχίζεται από τούς βασιλιάδες των φυλών. Ύστερα από μία επίφαση διαδικασίας, ανακηρύσσεται ένοχο και παραδίδεται στον παθόντα. Η διαδικασία είναι ανάλογη και στην περίπτωση που ένοχος είναι άψυχο αντικείμενο. Ο εκδικητής το φέρνει μπροστά στο πρυτανείο. Το όργανο τού θανάτου, δοκάρι, πέτρα, εργαλείο, κηρύσσεται ένοχο. Εξορίζεται, δηλαδή ρίχνεται έξω από τα σύνορα ή στην θάλασσα.
……….Έτσι διαδραματίζονται τα πράγματα, όταν ο ένοχος δεν είναι ένα ανθρώπινο ον. Αλλά δεν τελειώσαμε μ’ αυτή την τεχνική τής εκδικήσεως. Πρέπει να διερωτηθούμε, γιά το τι θα συνέβαινε στην περίπτωση, που ο παθών δεν ήταν άνθρωπος, οπότε την υπόθεσή του υποχρεωτικά θα την υποστήριζαν τα μέλη τής οικογενείας του, αλλά ένα θείο ον ή ένα ον αφιερωμένο στην θεότητα, πράγμα που ήταν το ίδιο.
,,,,,,,,,,Μάς χρειάζεται ν’ αναφέρουμε εδώ, εξ αιτίας τού αρχαϊκού και γραφικού χαρακτήρα της, μιά πατροπαράδοτη αθηναϊκή τελετή, την τελετή των Βουφονίων. Ύστερα από τον θερισμό, αφιέρωναν στον βωμό τού Πολιέως Διός στην Ακρόπολη, γλυκά, τυρί και κριθάρι, τις απαρχές τής τελευταίας συγκομιδής. Οδηγούσαν βόδια κοντά στον βωμό. Το πρώτο βόδι που άγγιζε τις προσφορές χτυπιόταν αμέσως με τσεκούρι από έναν ιερέα, που τον ονόμαζαν γιά τον λόγο αυτό, «σφαγέα των βοδιών». Αυτή η πράξη εθεωρείτο εκ παραδόσεως σαν δολοφονία, δολοφονία ενός θείου όντος, γιατί το βόδι καταβροχθίζοντας τις απαρχές που ήταν αφιερωμένες στον θεό, είχε αφομοιωθεί μαζί του, με το πνεύμα τού σπόρου ή τού ίδιου τού Πολιέως Διός.
……….Ο ιερέας, τότε, πετούσε το τσεκούρι μακριά και τρεπόταν σε φυγή. Αμέσως μετά, άρχιζε η διαδικασία τής εκδικήσεως. Πήγαιναν στο πρυτανείο, μπροστά στον βασιλιά, όπου άρχιζε ένα είδος ανακρίσεως. Ο βασιλιάς κήρυσσε ένοχο το τσεκούρι, που ριχνόταν τελετουργικά έξω από τα όρια τής πόλεως.
,
Ολόκληρο το κείμενο μπορείτε να διαβάσετε στο: www.e-istoria.com
***
Πληροφορίες εικόνας: Δημιουργία τού Γάλλου ζωγράφου, Ουιλιάμ Αντόλφ Μπουγκερώ, με θέμα την καταδίωξη τού Ορέστη από τις Ερινύες.