,.

Βυζάντιο και βούλγαροι 7ος – 9ος αιώνας

.

……….Στὶς 26 Ἰουλίου 811, τμῆμα τοῦ βυζαντινοῦ στρατοῦ, συντρίβεται ἀπό τὰ τουρκικῆς καταγωγῆς βουλγάρικα στρατεύματα μὲ ἀρχηγό τὸν Κροῦμο, στὶς ὀρεινές διαβάσεις κοντὰ στὴν πρωτεύουσα τῶν βουλγάρων Πλίσκα, τὴν ὁποία εἶχε ἤδη καταστρέψει ὁ Νικηφόρος.

……….Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς μάχης, ὁ αὐτοκράτορας Νικηφόρος Α΄ σκοτώθηκε, καὶ σύμφωνα μὲ πληροφορίες ἀξιόπιστων πηγῶν, τὸ κρανίο του ὁ Κροῦμος τὸ μετέτρεψε σὲ κύπελλο γιὰ νὰ πίνῃ τὸ κρασὶ του. Κατὰ τὸν Θεοφάνη: «….τὴν δὲ Νικηφόρο κεφαλὴν ἐκκόψας ὁ Κροῦμμος, ἐκρέμασεν ἐπί ξύλου ἡμέρας ἱκανάς εἰς ἐπίδειξιν τῶν ἐρχομένων εἰς αὐτόν ἐθνῶν καὶ αἰσχύνην ἡμῶν, μετὰ δὲ τούτου, λαβὼν ταύτην καὶ γυμνώσας τὸ ὀστοῦν, ἀργυρόν τε ἐνδύσας ἔξωθεν, πίνειν εἰς αὐτήν, τοὺς τῶν Σκλαυινῶν ἄρχοντας ἐποίησεν ἐγκαυχώμενος….».

……….Στὴν ἴδια μάχη, τραυματίσθηκε σοβαρὰ ὁ γιὸς του καὶ συναυτοκράτορας Σταυράκιος. Παρὰ τὴν ἐπικρατοῦσα ἄποψη ὅτι ὁ Νικηφόρος ἐπιστρέφοντας πρὸς τὴν Κωνσταντινούπολη, παγιδεύθηκε στὶς κλεισοῦρες τοῦ Αἴμου ἀπό τὶς ὁποῖες εἶχε εἰσέλθει, ἐπειδή δὲν φρόντισε τὴν φρούρησή τους, ἡ παράλληλη μελέτη τῶν δύο πηγῶν ποὺ ἀναφέρουν τὸ γεγονὸς, δηλαδὴ τοῦ Θεοφάνη καὶ τοῦ Χρονικοῦ ποὺ δημοσίευσε ὁ Ντούσεβιτς, ὁδηγεῖ σὲ διαφορετικὰ συμπεράσματα. Ὁ Νικηφόρος κατευθύνθηκε πρὸς τὴν Σερδική, καταδιώκοντας τὸν Κροῦμο καὶ ἕνα τμῆμα τῶν δυνάμεών του, δηλαδὴ τὰ τάγματα τῆς αὐτοκρατορικῆς φρουρᾶς τῶν ὁποίων ἡγεῖτο, παγιδεύθηκαν στὶς 26 Ἰουλίου τοῦ 811, καὶ κατεσφάγησαν ἀπό τοὺς βούλγαρους.

……….Ἀντιθέτως τὰ θεματικὰ τάγματα ποὺ ἀκολουθοῦσαν σὲ ἀπόσταση ἀσφαλείας, δὲν ὑπέστησαν καταστροφή. Μέσα στὶς προσπάθειες τοῦ Νικηφόρου γιὰ νὰ ἀνακόψῃ τὸν βουλγάρικο ἐπεκτατισμό, ἦταν καὶ ἡ προσπάθεια πύκνωσης τοῦ πληθυσμοῦ τῆς Θρᾲκης ποὺ εἶχε ἀραιώσει λόγῳ τῶν βαρβαρικών ἐπιδρομῶν τῶν βούλγαρων, μὲ τὴν μεταφορὰ ἀπό τὴν Μικρᾶ Ἀσία «παντὸς προσηλύτου καὶ παροίκου».

……….Τὴν Ἄνοιξη τοῦ ἐπόμενου ἔτους (812), ὁ Κροῦμος ἄρχισε σειρὰ ἐπιδρομῶν ἐναντίον τῶν βυζαντινῶν πόλεων τῆς Θρᾲκης.

……….Σχετικὰ μὲ τὴν καταγωγὴ τῶν βούλγαρων, κατὰ πάσα πιθανότητα, προῆλθαν ἀπό τὴν συγχώνευση ὑπολειμμάτων τῶν Οὕννων τοῦ Ἀττίλα, ὅταν μετὰ τὸν θάνατό του, ἀποσύρθηκαν πρὸς τὴν Ἀνατολή, καὶ τῶν Ὀγούρων, ποὺ κατοικοῦσαν στὶς βόρειες ἀκτές τῆς Μαύρης Θάλασσας.

……….Λαὸς ἀσιατικός, οὑννικός ἤ τουρκικός, στὴν ἀρχή τοῦ ἱστορικοῦ τους βίου, – κατὰ τὸ τελευταῖο τέταρτο τοῦ 5ου μ.Χ. αἰῶνα- ἦταν ἐγκατεστημένοι βορείως τῆς Μαιώτιδος λίμνης. Ἡ παρακμὴ τῶν ἀβάρων τοὺς ἔφερε στὸ προσκήνιο, καθιστώντας τους ὡς τὸν ἐχθρό ποὺ θὰ ἀποβῇ ὁ πλέον ἐπικίνδυνος ἀντίπαλος τῆς Ῥωμανίας στὴν χερσόνησο τοῦ Αἴμου. Οἱ σλαῦβοι, ἐγκατεστημένοι στὴν χερσόνησο ἤδη ἀπό τὸν 6ο -7ο αἰῶνα, θὰ ἀποβοῦν οὐσιώδης παράγοντας στὴν ἐθνογένεση τῶν βούργαρων.

---

• Ὁλόκληρο τὸ κείμενο μπορεῖτε νὰ διαβάσετε στό: www.e-istoria.com