,
Εὐστάθιου Βούτου.
……….Στὶς ἀρχὲς Νοεμβρίου 1540, ἀρχίζει τὸ κύμα μεταναστεύσεως τῶν κατοίκων τῆς Μονεμβασίας καὶ τοῦ Ναυπλίου, πρὸς Ἐνετικές περιοχές. Ἐνῶ ἡ «Ἱερά Συμμαχία» μεταξὺ τοῦ πάπα Παύλου Γ΄, τοῦ Γερμανοῦ αὐτοκράτορα Καρόλου Ε΄, τοῦ Φερδινάνδου τῆς Αὐστρίας, καὶ τῆς Βενετίας, εἶχε ξεκινήσει μὲ τοὺς καλύτερους οἰωνούς, φέρνοντας ἐλπίδες στοὺς ὑπόδουλους Ἕλληνες, οἱ ἀντιδικίες καὶ οἱ διαφωνίες, κυρίως μεταξὺ Ἱσπανῶν καὶ Βενετῶν, τὴν ὁδήγησαν σὲ πλήρη ἀποτυχία· ἡ προδοτικὴ στάση τῆς Βενετίας κατέληξε στὴν τουρκοβενετικὴ συνθήκη τῆς 2ας Ὀκτωβρίου 1540· βάσει αὐτῆς, οἱ ὀθωμανοὶ πῆραν τὸ Ναύπλιο καὶ τὴν Μονεμβασιᾶ καὶ ἄρχισαν νὰ κυριαρχοῦν προοδευτικὰ στὸ Αἰγαῖο. Ἀρχίζει λοιπὸν ἔνας νέος ξεριζωμὸς γιὰ τοὺς κατοίκους τοῦ Ναυπλίου καὶ τῆς Μονεμβασιᾶς, γιὰ νὰ καταφύγουν στὴν Βενετία, τὴν Κρήτη καὶ τὴν Κέρκυρα.
……….(…)Οἱ τοῦρκοι ἐπεδίωκαν νὰ ἐξασφαλίσουν τὸν πλήρη ἔλεγχο τῶν ἑλληνικῶν θαλασσῶν καὶ ἐπιδόθηκαν σὲ μακροχρόνιους πολέμους κατὰ τῶν Λατίνων. Οἱ βενετικὲς κτήσεις στὴν Πελοπόννησο, στὴν Μεθώνη, Κορώνη καὶ Ναβαρίνο, καταλήφθηκαν τὸ 1500, ἐνῷ οἱ περιοχὲς Ναυπλίου, Ἄργους καὶ Μονεμβασιᾶς κράτησαν μέχρι τὸ 1540. Ἡ κατάληψη βέβαια τοῦ νησιωτικοῦ Αἰγαίου ἀπὸ τοὺς τούρκους καὶ στὴν συνέχεια ἡ κυριαρχία, ἀπαιτοῦσε τὴν ὕπαρξη καὶ διατήρηση ἱσχυροῦ στόλου.
……….Τὸ πέλαγος ἀπὸ μόνο του εἶναι μία δύσκολη θάλασσα μὲ πλῆθος νησιωτικῶν συμπλεγμάτων μὲ στενὰ περάσματα, μὲ ναυτικά κρησφύγετα, μὲ ἀπότομες καιρικὲς μεταβολὲς καὶ δυσκολίες. Γιὰ αὐτὸ τὸν λόγο, πέραν τοῦ πλήθους τῶν πολεμικῶν σκαφῶν ποὺ χρειάζονταν γιὰ ἔλεγχο καὶ ἀσφάλεια, ἀπαιτεῖτο καὶ ἕνα ἔμπειρο ἐξειδικευμένο προσωπικό, μὲ πολλὲς ναυτικὲς γνώσεις σχετικὰ μὲ τὸν σχεδιασμὸ τῶν ναυτικῶν ἐπιχειρήσεων, τὴν χαρτογράφηση, τὴν ἀνάγνωση καὶ χρήση χαρτῶν καὶ ὀργάνων πλοηγήσεως, τὴν κατασκευὴ καὶ ἐπισκευὴ πλοίων, καὶ τὴν ὕπαρξη περιοχῶν καὶ προσωπικοῦ ὑποστηρίξεως ὅλων αὐτῶν, ὅπως λιμάνια, ναυπηγεῖα, ἀποθῆκες κλπ.
……….Ἡ ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία ὅταν πρωτοξεκίνησε ἐπικράτησε σὰν μία χερσαία δύναμη. Ὅταν οἱ στρατιωτικὲς της δυνάμεις χρειάστηκε νὰ ἐπεκτείνουν τὶς ἐπιχειρήσεις ἀπὸ τὴν Μικρὰ Ἀσία πρὸς τὴν Εὐρώπη, ἔπαιρνε ἤ μίσθωνε πλοῖα. Ὁ Μουρὰτ Β΄ ποὺ ἴδρυσε τὸν ὀθωμανικὸ στόλο, εἶχε σὰν πρωτεύοντα στόχο τὴν ἐκδίωξη τῶν βενετῶν ἀπὸ τὴν περιοχὴ τοῦ Αἰγαίου. Μιμούμενος ἄλλα ναυτικὰ κράτη, χρησιμοποίησε τὴν ναυτικὴ πείρα τῶν ἐμιράτων τοῦ Αἰγαίου μετατρέποντας τοὺς μεμονωμένους πειρατὲς σὲ κουρσάρους τῆς αὐτοκρατορίας του. Μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Βασιλεύουσας, σηματοδοτήθηκε μία νέα ἱστορικὴ διαδρομὴ γιὰ τὸ ὀθωμανικὸ ναυτικὸ ποὺ μπορεῖ νὰ διαιρεθῇ σὲ τρεῖς περιόδους.