,
Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ῥενὲ Πυῶ: «Δυστυχισμένη Βόρειος Ἤπειρος (Ὁδοιπορικὸ 1913 – Ἀπελευθέρωση – Αὐτονομία)
(…) Δὲν θὰ μποροῦσα νὰ διηγηθῷ ἐδῶ τὴν ἱστορία τῆς Χειμάρρας ἀπὸ τὸν 15οαἰῶνα, ὅταν οἱ Χειμαρριῶτες ἀποτέλεσαν, μὲ τὴν γαλανόλευκη σημαία, τὰ χρώματα τῶν Ἑλλήνων, ἕνα ἐπίλεκτο σῶμα στὰ στρατεύματα τοῦ Γεωργίου Καστριώτη, ὁ ὁποῖος μαχόταν ἐνάντια στοὺς σουλτάνους. Ἡ Χειμάρρα ἦταν τότε μία ἐπαρχία διπλῆς σπουδαιότητας. Ὁ Ἀλῆ πασᾶς κατόρθωσε μὲ τὴν μέθοδο τοῦ ἀφανισμοῦ καὶ τῆς τρομοκρατίας νὰ ἐξισλαμίσῃ μερικὰ χωριὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρὰ τοῦ βουνοῦ. Παρ’ ὅλα αὐτά, ἡ ἐπαρχία ἐξακολουθοῦσε νὰ ἀποτελῇ ἔως τῷ 1833, ξεχωριστὴ ἑλληνική ἐπισκοπη. Μέχρι σήμερα, οἱ Χειμαρριῶτες μὲ τὴν παλικαριὰ τους (καὶ εἶναι πάρα πολὺ καλοὶ σκοπευτές, ὅπως οἱ Ἐλβετοί), ἔχουν ἀπολαύσει τὸ προνόμιο νὰ ὁπλοφοροῦν, νὰ μὴν πληρώνουν ἔγγειο φόρο καὶ καπνικὸ φόρο καὶ ἀπαλλάχθηκαν ἀπὸ τοὺς τελωνειακοὺς δασμούς.
Αὐτοκυβερνῶνται μὲ τὸ ἀρχέγονο σύστημα τῆς δημογεροντίας(λαϊκὴ γερουσία). Οἱ ὀκτὼ ἀρχαιότεροι στὰ χωριά, ἀπονέμουν τὴν δικαιοσύνη καὺ διοικοῦν τὴν κοινότητα. Γιὰ τὶς ὑποθέσεις ποὺ ἀφοροῦν ὁλόκληρη τὴν ἐπαρχία οἱ δημογέροντες συγκεντρώνονται στὸ κυριότερο χωριὸ τῆς Χειμάρρας καὶ αὐτὸς ὁ πατριαρχικὸς θεσμὸς ἀρκεῖ γιὰ νὰ ἐξασφαλίσῃ τὴν τάξη καὶ τὴν ἡρεμία.
Ὁλόκληρο τὸ κείμενο μπορεῖτε νὰ διαβάσετε στό: www.e-istoria.com
Ἐπιμέλεια εἰκόνων: Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο