1821,ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ '21 ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ,ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΟ 1821,ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟ 1821,Η ΕΛΛΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ 1821,ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ,ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΤΟ 1821 – Ἀπὸ τὸν Παναγιώτη Ζῆδρο ἔως τοὺς Ζιακαίους

Σχολιάστε

,

 

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΤΟ 1821 –  Ἀπὸ τὸν Παναγιώτη Ζῆδρο ἔως τοὺς Ζιακαίους

.

……….Ἕνα ἀπὸ τὰ κύρια προπύργια τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ἀποτέλεσαν καὶ τὰ Γρεβενᾶ, τὰ ὁποῖα, παρ’ ὅτι ἄργησαν νὰ ἀπελευθερωθοῦν ἀπὸ τοὺς τούρκους, χρησίμευσαν γιὰ τοὺς μαχητὲς τῆς κυρίως Ἑλλάδος, ὡς τὸ φυσικὸ τους φρούριο ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς, καθὼς οἱ Γρεβενιῶτες ἐπαναστάτες ποὺ εἶχαν πάρει τὰ βουνά, φύλαγαν καλὰ τὶς κύριες διαβάσεις τῆς Πίνδου, ἀποτρέποντας ἔτσι πολλὲς φορὲς τὶς μαζικὲς μετακινήσεις τῶν τούρκων πρὸς τὴν νοτιώτερη  Ἑλλάδα.

 Γεφύρι Πορτίτσας – Σπηλαίου.    

……….Ἡ ἀντίσταση τῶν Ἑλλήνων τῆς περιοχῆς, ἄρχισε μὲ τοὺς Ἁρματολοὺς καὶ τοὺς Κλέφτες, πολλὰ χρόνια πρὶν τὴν ἐπανάσταση, οἱ ὁποῖοι ἔχοντας ὡς ὁρμητήριο τὴν ἀπάτητη Πίνδο, κατόρθωσαν νὰ διατηρήσουν ἄσβεστη τὴν ἐθνικὴ ἰδέα καὶ παράλληλα νὰ διαφυλάξουν τὸν ἑλληνικὸ πληθυσμὸ ἀπὸ τὶς τουρκικὲς θηριωδίες. Πρῶτος ἁρματολὸς τῆς Πίνδου, ἦταν ὁ Πᾶνος ἤ Παναγιώτης Ζῆδρος (1630-1750), ποὺ καταγόταν ἀπὸ χωριὸ τῆς Πίνδου, ἀλλὰ εἶχε ὡςς ἕδρα τοῦ «Ἑξαρχάτου», τὸ Βλαχολείβαδο τῆς Ἑλασσόνας. Ὅταν ἡ ἐπαρχία τῶν Γρεβενῶν ἀποσπάστηκε (1730-1780), καπετάνιοι  ἔγιναν τὰ πρωτοπαλίκαρα τοῦ Ζήδρου, ὁ Τόσκας, ἀπὸ τὴν Τίστα (σημερινὸ Ζιάκα) Γρεβενῶν καὶ ὁ Δῆμος ἤ  Ντελῆ-Δῆμος, ἀπὸ τὰ Χάσια ἤ τὴν Τίστα.

……….Ἡ ὑπεροχὴ τῶν Ἑλλήνων στὶς ἀπάτητες ἀπὸ τοὺς τούρκους βουνοκορφὲς καὶ στρατηγικὰ περάσματα τῆς Πίνδου, συνεχίστηκαν καὶ μὲ τὴν περίφημη οἰκογένεια Ζιακαίων, ἡ ὁποία ἔκανε τὴν ἐμφάνισή της στὴν ἐπανάσταση τοῦ 1770, μὲ τὸν περίφημο Γέρο Ζιᾶκα, ἐνῷ σημαντικὴ δράση εἶχε τὴν περίοδο ἐκείνη καὶ ὁ Γιάννης Πρίφτης ἤ τοῦ Παπᾶ, ἀπὸ τὴν Σαμαρίνα Γρεβενῶν. Μετὰ τὴν ἀποτυχημένη ὅμως ἐπανάσταση τοῦ 1770, ἡ περιοχὴ τῶν Γρεβενῶν καὶ ἰδιαίτερα ἡ οἰκογένεια τῶν Ζιακαίων καὶ ἡ γενέτειρά τους, ὁ Μαυρονόρος, πλήρωσε βαρὺ φόρο αἵματος. Αὐτὸ ὅμως δὲν πτόησε τοὺς Ἕλληνες τῆς περιοχῆς, ποὺ ζοῦσαν πάντα μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς λευτεριᾶς, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι τὰ ἀντίποινα τῶν τούρκων ἦταν πολλά. Ἄσβεστη αὐτὴ τὴν ἐλπίδα τὴν κράτησε καὶ ὁ ἐρχομὸς στὴν περιοχή, τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ὁ ὁποῖος ἀναπτέρωσε τὸ ἠθικὸ τῶν σκλαβωμένων Ἑλλήνων.

Προτομή τού Θεόδωρου Ζιάκα στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης 

……….Ἀπὸ τὸ 1821 καὶ μετά, στὴν Γρεβενιώτικη Πίνδο κυριάρχησαν οἱ Ζιακαῖοι, μὲ πρῶτον τὸν Γιαννούλα Ζιᾶκα, ποὺ ἔλαβε μέρος καὶ στὴν ὑπεράσπιση τοῦ Μεσολογγίου, ἐνῷ παράλληλα ὀργάνωσε καὶ τὸ λημέρι του, στὴν Βάλια-Κάλντα, ἀποκόπτοντας περὶ τοὺς 40 χιλιάδες τουρκαλβανοὺς ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλάδα, καὶ ὀχύρωσε τὸ Σπήλαιο τῶν Γρεβενῶν, τὸ ὁποῖο ἀποτέλεσε τὸ προπύργιο τῶν ἐπαναστατῶν.

Αφήστε μια απάντηση