.
ΑΠΟ ΤΟΝ 8ο ΕΩΣ ΤΟ 2ο Π.Χ. ΑΙΩΝΑ
.
.
……….Το πέρασμα από τα χρόνια τής προϊστορίας στην ιστορική εποχή βρίσκει την Λέσβο πανέτοιμη από κάθε άποψη να ξεκινήσει ένα λαμπρό ιστορικό δρόμο., με αποτέλεσμα να καταστήσει έντονη την παρουσία της μέσα στον αρχαίο ελληνικό κόσμο και να διεκδικεί αξιόλογο μερίδιο από την δημιουργία τού ανεπανάληπτου αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
……….Στο τέλος τού 8ου και στις αρχές τού 7ου π.Χ. αιώνα η εγκατάσταση και των τελευταίων Αιολέων στο νησί και στην απέναντι Μικρασιατική ακτή είχε ολοκληρωθεί. Η επιμειξία και αφομοίωσή τους από τούς γηγενείς είχε συντελεστεί.
……….Ήδη η “άπολις’’, κατά τον ψευδηροδότειον “Βίον τού Ομήρου”, Λέσβος έχει οικιστεί “κατά πόλεις”, δηλαδή έχουν διαμορφωθεί οι πέντε πόλεις – κράτη τής Λέσβου και έχει προσδιοριστεί η επικράτεια τής καθεμίας. Οι πόλεις αυτές, όπως προαναφέρθηκε και μνημονεύει ρητά ο Ηρόδοτος, είναι η Μυτιλήνη, η Μήθυμνα, η Πύρρα, η Άντισσα και η Ερεσός. Η Προϊστορική Αρίσβη σύμφωνα με πολλές ενδείξεις θα πρέπει ήδη από αυτή την εποχή να έχει εξανδραποδιστεί και να έχει υπαχθεί στην επικράτεια τής Μήθυμνας. Γενικά τα όρια τής επικράτειας τής καθεμίας από τις παραπάνω πέντε πόλεις ήταν τα εξής: η Μυτιλήνη καταλάμβανε το Νοτιοανατολικό τμήμα τού νησιού, δηλαδή τις περιοχές σήμερα Αγιάσου, Πλωμαρίου, Γέρας, χερσονήσου Αμαλής και βόρεια μέχρι τις Ν. Κυδωνίες.
……….Η Μήθυμνα κατείχε το βόρειο και κεντρικό τμήμα τού νησιού, δηλαδή τις περιοχές σήμερα Μολύβου, Πέτρας, Μανταμάδου και Καλλονής.
……….Η Πύρρα περιελάμβανε την περιοχή σήμερα Πολιχνίτου, Αχλαδερής, Μέσων· η Άντισσα το βορειοδυτικό τμήμα με διέξοδο στον Κόλπο Καλλονής και η Ερεσός το Νοτιοδυτικό, δηλαδή τις περιοχές Ερεσού και Σιγρίου.
……….Στην επικράτεια τής Μυτιλήνης ανήκει μόνιμα σε όλη την αρχαιότητα και ο “των Μυτιληναίων αιγιαλός”, δηλαδή όλη η απέναντι στο νησί Μικρασιατική παραλία από τον Αδραμυττινό κόλπο μέχρι τις Αγρινούσσες απέναντι από την Αγριλιά.
……….Οι σχέσεις ανάμεσα στις πόλεις – κράτη τής Λέσβου δεν ήταν πάντοτε φιλικές ούτε όμως και πάντοτε εχθρικές. Άλλωστε από την αρχαϊκή εποχή (8ο – 6ο π.Χ. αιώνα) είναι γνωστό ότι είχε ιδρυθεί το κοινό τής Λέσβου με έδρα το ιερό των Μέσων. Λέγοντας ‘κοινό’ εννοούμε κάποια μορφή ένωσης, που σίγουρα είχε θρησκευτικό χαρακτήρα με κοινό τόπο λατρείας το ιερό των Μέσων, που βρισκόταν στο κέντρο τού νησιού. Συχνά, όμως, η λεσβιακή αυτή ενότητα έπαιρνε και πολιτική μορφή που κάθε τόσο χαλαρωνόταν ή και διασπόταν από διάφορα γεγονότα και άλλοτε ανανεωνόταν. Η Μήθυμνα συχνά διαφοροποιούσε την πολιτική της και ερχόταν σε σύγκρουση πότε με την Μυτιλήνη και πότε με την Άντισσα και την Ερεσό. Οι άλλες τέσσερεις πόλεις διατηρούσαν μάλλον φιλικές σχέσεις μεταξύ τους.