Η Εκκλησία τής Τραπεζούντας
.
……….Ο χριστιανισμός [ ] που μεταδόθηκε πάρα πολύ νωρίς στην Τραπεζούντα και την γύρω περιοχή με τον απόστολο και πρωτομάρτυρα Ανδρέα, δημιούργησε αναγκαστικά και την εκκλησιαστική δομή και διοίκηση, με αποτέλεσμα η Τραπεζούντα να γίνει πολύ νωρίς επισκοπή, που ανήκε στην Ποντική Διοίκηση την οποία ίδρυσε ο Μέγας Κωνσταντίνος.
……….Η Διοίκηση αυτή άρχιζε από την Προποντίδα και έφτανε ως τον Καύκασο, περιλαμβάνοντας τις εξής δεκατρείς πολιτικές και εκκλησιαστικές επαρχίες με αρκετές μητροπόλεις (πρωτεύουσες): Καππαδοκία α΄, β΄, Αρμενία α΄ και β΄, Γαλατία α΄ και β΄, Πολεμωνιακό Πόντο, Ελενόποντο, Παφλαγονία, Ονωριάδα και Βιθυνία α΄ και β΄.
……….Σ’ όλες αυτές, ήταν προϊστάμενος ένας πολιτικός και θρησκευτικός αρχηγός· ανώτερος όλων ήταν ο αρχιεπίσκοπος Καισαρείας, αλλά με τον 28ο Κανόνα τής Συνόδου τής Χαλκηδόνας, έχασε την δύναμή του ο Καισαρείας και υπάχθηκε στον πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, και μαζί του και όλες οι μητροπόλεις και επισκοπές. Επίσης ιδρύθηκαν και μικρότερες επισκοπές· τέτοιες ήταν στην μητρόπολη τού Πολεμωνιακού Πόντου Νεοκαισάρεια η Τραπεζούντα, η Κερασούντα, το Πολεμώνιο, τα Κόμανα, το Ρίζακο και η Πιτυούντα. Η δική μας Τραπεζούντα έγινε μητρόπολη αργότερα, περιλαμβάνοντας πάνω από δεκαπέντε επισκοπές, όπως θα δούμε.
Ολόκληρο το κείμενο μπορείτε να διαβάσετε στο: www.e-istoria.com
Πληροφορίες εικόνας Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο: ……..«Μίτρα από την περιοχή τής Σινώπης 17ος -18ος αι. «Η μίτρα είναι κάλυμμα για το κεφάλι, το οποίο αρχικά φορούσαν ορισμένοι πατριάρχες και αρχιεπίσκοποι. Η χρήση της γενικεύθηκε κατά την μεταβυζαντινή περίοδο σε όλους τους επισκόπους και αρχιεπισκόπους. Προέρχεται από το στέμμα τού Αυτοκράτορα όπως αυτό διαμορφώθηκε κατά την μέση βυζαντινή περίοδο και το σχήμα της διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία των καλυμμάτων κεφαλής των ανώτατων αρχόντων.
……….Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι κατά τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους δεν επιτρεπόταν η χρήση καλύμματος κεφαλής γιά τους λειτουργούς. Συνήθως παραβάλουν την μίτρα με το ακάνθινο στεφάνι που φόρεσαν στον Χριστό πριν την Σταύρωση και τον ενέπαιξαν ως βασιλιά. Η μίτρα έχει κυλινδρικό σχήμα και κοσμείται από χρυσοκέντητες παραστάσεις. Στο άνω μέρος της φέρει την παράσταση τής Φιλοξενίας τού Αβραάμ. Εμπρός, κάτω από τοξωτά διάχωρα, παριστάνεται ο Χριστός ένθρονος, στον τύπο τού Μεγάλου Αρχιερέως, πλαισιωμένος από την Παναγία και τον Ιωάννη τον Πρόδρομο στην παράσταση τής Δέησης. Τον υπόλοιπο χώρο καταλαμβάνουν μορφές ολόσωμων αγγέλων και αγίων. Την μίτρα επιστέφει συρμάτινος σταυρός διακοσμημένος με ημιπολύτιμους λίθους, ο οποίος βιδώνεται σε υποδοχή, ενώ την βάση τής μίτρας κοσμεί δαντέλα. Η προσεγμένη ποιότητα και τα υλικά τής κατασκευής της, προσδίδουν εντυπωσιακή όψη και την συνδέουν με ένα επιτραχήλιο από την Σινώπη τού Πόντου, όπου ίσως θα πρέπει να αναζητήσουμε και το εργαστήριο κατασκευής της. Χρονολογείται τον 17ο αιώνα.»