.,
.
ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΩΝ ΜΙΛΟΥΝ…
,
Ριντβάν Ακάρ
(Συγγραφέας)
……….[ ] ….σε αυτό το σημείο θα είναι πολύ χρήσιμο να συζητήσουμε γιά το 9ο γραφείο τού Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (ΛΡΚ). Το 9ο γραφείου τού ΛΡΚ ήταν αρμόδιο γιά τις μειονότητες και γιά την κατανομή τού εισοδήματος. Από αυτή την άποψη είναι πολύ εντυπωσιακό. Μόνο ένα γραφείο ήταν αρμόδιο γι’ αυτά τα δύο διαφορετικά θέματα. Το γραφείο αυτό ετοίμασε μία αναφορά το 1944. Η αναφορά αυτή είχε τον τίτλο «Το Ζήτημα των Μειονοτήτων». Έκανε αναφορές στα προβλήματα των διαφόρων μειονοτήτων στην χώρα και έκανε προτάσεις γιά την επίλυσή τους. Αναφερόταν στους Κούρδους, Τσετσένους κτλ. και στους μη μουσουλμάνους.
……….Στο μέρος γιά τους μη μουσουλμάνους χρησιμοποιούσαν φράσεις όπως: «Ο στόχος μας στην 500η επέτειο τής άλωσης τής Κωνσταντινούπολης πρέπει να είναι η εκκαθάριση τής πόλης από τους Έλληνες.» Ανέφερε επίσης ότι οι μη μουσουλμάνοι δεν υιοθετούσαν την τουρκική ταυτότητα και διατηρούσαν σε μεγάλο βαθμό την θρησκεία, τις παραδόσεις, τα έθιμα και τις αξίες τους. Σύμφωνα με την αναφορά αυτή, που ετοιμάστηκε το 1944, μέχρι την 500η επέτειο τής άλωσης τής Κωνσταντινούπολης, δηλαδή μέχρι το 1953, θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί η εκκαθάριση τής πόλης από τους Έλληνες. Το δικό μου άρθρο έχει την άποψη ότι αυτός ο στόχος υλοποιήθηκε μόλις σε 2 χρόνια.
Δηλαδή η Κύπρος δεν είχε σχέση με αυτό. Η Κύπρος ήταν μόνο η πρόφαση…
……….Σε αυτό το σημείο ίσως πρέπει να τονίσω ιδιαίτερα το εξής: ότι αυτή είναι μιά σημαντική διάσταση που μάς δείχνει το δράμα των μειονοτήτων στις δύο χώρες. Σύμφωνα με την Συνθήκη τής Λωζάννης, το θέμα των μειονοτήτων εξεταζόταν στο πλαίσιο τής ανταλλαγής πληθυσμών. Δηλαδή ό,τι γινόταν γιά τους Τούρκους τής Δυτικής Θράκης θα γινόταν και γιά τους Έλληνες τής Πόλης. Εφ’ όσον η Συνθήκη αυτή περιείχε ένα τέτοιο άρθρο, οι Τούρκοι τής Ελλάδας και οι Έλληνες τής Τουρκίας μετατράπηκαν σε «άσσους» και αιχμαλώτους τής εξωτερικής πολιτικής των δύο χωρών. Και οι δύο χώρες αποσκοπούσαν να τους χρησιμοποιούσαν σαν «άσσους» στην εξωτερική πολιτική και τους κρατούσαν σαν αιχμάλωτους στα χέρια τους. Μία από τις βασικές αιτίες των γεγονότων που ζήσαμε το 1955 ήταν αυτή.
……….Το 1955 συμβαίνει ένα περίεργο γεγονός. Στις 29 Αυγούστου, δηλαδή περίπου μιά βδομάδα πριν ή 8 με 9 μέρες πριν από τα γεγονότα, ο τότε πρωθυπουργός Αντνάν Μεντερές κάνει μιά ανακοίνωση στο Εστιατόριο Λιμάν και λέει το εξής: «Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε, η ΕΟΚΑ στην Κύπρο ετοιμάζεται να κάνει σφαγές ενάντια στους Τούρκους τής Κύπρου. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, θα καταστρέψει την ειρήνη. Εμείς αγαπάμε πάρα πολύ τους Έλληνες που ζούνε στην χώρα μας και ζούμε ειρηνικά. Δεν θέλουμε να πάθουν κάτι άσχημο.» Το ενδιαφέρον στο γεγονός αυτό θα φανεί μετά. Κατά την διάρκεια τής εκδίκασης τού Αντνάν Μεντερές και των συνεργατών του στο νησί Υιασσίαδα, φανερώθηκε ότι ο ισχυρισμός περί σφαγών ήταν ψεύτικος. Ο δημοσιογράφος που έγραψε αυτή την ψεύτικη είδηση ήταν μάρτυρας στις δίκες στο νησί Υιασσίδα και έλεγε το εξής: «Εμείς γράψαμε μιά τέτοια είδηση, γιά να ευαισθητοποιήσουμε την τουρκική κοινή γνώμη.» Έτσι η τουρκική κοινή γνώμη προετοιμαζόταν δειλά δειλά κατά των Ελλήνων που ζούσαν στην Κωνσταντινούπολη λόγω τού κυπριακού ζητήματος.
……….Ένα από τα σημαντικά χαρακτηριστικά τής περιόδου αυτής ήταν το εξής: Η Τουρκία δεν είχε κάποια σαφή πολιτική γιά την Κύπρο. Ο τότε Υπουργός Εξωτερικών τής χώρας, όταν απαντούσε στις ερωτήσεις σχετικά με το Κυπριακό, έλεγε ότι η Τουρκία δεν είχε τέτοιο ζήτημα. Διότι σύμφωνα με την πολιτική τής Τουρκίας το status quo στην Κύπρο θα έπρεπε να διατηρηθεί όπως είναι. Δηλαδή αναγνώριζαν την ηγεμονία των Άγγλων. Η διατήρηση τού status quo ήταν ικανοποιητική γιά την εξωτερική πολιτική τής χώρας. Όμως η Αγγλία επεδίωκε να παραιτηθεί από την Κύπρο στην Συνδιάσκεψη τού Λονδίνου και να βρει λύση γιά το Κυπριακό. Σε τέτοιες συνθήκες, όταν η Τουρκία πήγε στο Λονδίνο, και υποστήριξε την παραμονή τής Αγγλίας στην Κύπρο, οι Άγγλοι τού απαντούσαν το εξής: «Όχι, εμείς θέλουμε μιά διαφορετική λύση.» Τότε ο Υπουργός Εξωτερικών ένιωσε ότι είχε βρεθεί σε αδιέξοδο και έστειλε το εξής κρίσιμο μήνυμα: «Πρέπει να κάνετε κάτι εκεί, γιά να διευκολύνετε τις κινήσεις μου εδώ». Το κρίσιμο μήνυμα ήταν αυτό. Δηλαδή θα έπρεπε να γίνει κάτι στην Κωνσταντινούπολη.