ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΑΡΓΟΥΣ ΟΡΕΣΤΙΚΟΥ

,

,.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA.

..

.

Αποκριάτικα έθιμα του Άργους Ορεστικού.

.

.

Οι «Παλιαπούλιες»

.
Λαμβάνουν χώρα την Κυριακή της μεγάλης Αποκριάς, όπου κάθε γειτονιά της πόλης αλλά και των περισσοτέρων οικισμών συμμετέχει με τη δική της παλιαπούλια. Στο έθιμο αυτό παρέες από κάθε γειτονιά μαζεύουν λεπτά ξύλα (τσάκνα), τα στήνουν σε μεγάλους σωρούς και το βράδυ, μετά τις 8, ανάβουν φωτιές, συνοδεία μουσικής, χορού και παραδοσιακών μεζέδων. Οι παλιαπούλιες βραβεύονται από τον Δήμο με χρηματικά έπαθλα.

.

..
Ίσως για την υπόλοιπη Ελλάδα, Αποκριά να σημαίνει καρναβάλι, χορός, ξεφάντωμα, για το Άργος Ορεστικό όμως, Αποκριά σημαίνει «Παλιαπούλιες».

Στην αλάνα κάθε γειτονιάς το βράδυ της τελευταίας Κυριακής της Αποκριάς, ανάβουμε τις παλιαπούλιες, που είναι μεγάλοι κωνικοί σωροί από στοιβαγμένα αγκάθια, ξερόκλαδα, αποκλάδια.
Λένε πως το έθιμο της παλιαπούλιας έλκει την καταγωγή του από την παγανιστική πυρολατρεία και τις πανάρχαιες εθιμικές εκδηλώσεις γύρω από τη λατρεία του θεού Πάνα.

Σήμερα το έθιμο αναβιωμένο, διατηρεί όλα τα στοιχεία του. Όπως παλαιότερα έτσι και τώρα,για την προετοιμασία της Παλιαπούλιας παιδιά και έφηβοι από κάθε γειτονιά αρχίζουν το μάζεμα των αγκαθιών από εβδομάδες πριν. Οι μαχαλάδες ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το ποιος θα συγκεντρώσει τα περισσότερα. Παιδιά, μικρά και μεγάλα, μεταφέρουν «τσάκνα», (έτσι λέμε τα αγκάθια που τα ξεριζώνουν απ ‘τους φράκτες των χωραφιών), απ ‘τα κλαδεμένα φυτώρια, απ ‘το δασάκι δίπλα στον Αλιάκμονα.

Το πιο δύσκολο απ ‘όλη τη διάρκεια του εθίμου αυτού, αλλά συγχρόνως και διασκεδαστικό, είναι η φύλαξη για βδομάδες ολόκληρες των αγκαθιών, που ο όγκος τους μεγαλώνει. Γι αυτό χρειάζεται η κάθε γειτονιά να βρει ένα καλό μέρος, ασφαλές, αποθήκες ή αυλές με ψηλά ντουβάρια. Γιατί τόσες προφυλάξεις; Γιατί μέρος του εθίμου είναι το κλέψιμο. Παιδιά από μια γειτονιά επιχειρούν να κλέψουν έτοιμα μαζεμένα αγκάθια από την άλλη. Η γειτονιά όμως που δέχεται μια τέτοια επιδρομή τη θεωρεί ντροπή και υποτιμητική πράξη γι’ αυτό και το ανταποδίδει. Κι όσο πλησιάζει ο καιρός της Αποκριάς, οι μικροί φυλάνε με βάρδιες όλη τη νύχτα τα αποθηκευμένα αγκάθια τους.

Την Κυριακή της Αποκριάς απ’ το πρωί στήνεται η παλιαπούλια. Στην κυριολεξία κτίζεται γύρω από έναν κορμό δένδρου, γερά στερεωμένο στη μέση μιας αλάνας, στρώνονται και πατιούνται τα διαδοχικά στρώματα των αγκαθιών, που πρέπει να είναι πολλά και πυκνά, γιατί στον τελικό διαγωνισμό κριτήριο για τη βράβευση είναι εκτός απ’ το μέγεθος και η διάρκεια της πυράς.

Το βράδυ, γείτονες και παιδιά φυλάγουν, μη τους ανάψει κανείς τη φωτιά από άλλη γειτονιά, γιατί ο ανταγωνισμός υπαγορεύει, όχι ποιος μαχαλάς θα ανάψει την παλιαπούλια του πρώτος, αλλά ποιος τελευταία. Γιατί σκοπός είναι να συγκεντρώσουν περισσότερο κόσμο για το τελικό γλέντι. Έτσι οι Αργείτες μετακινούνται γρήγορα απ’ τη μια στην άλλη γειτονιά. Το άναμμα με άχυρο ή με πετρέλαιο ολόγυρα στη βάση της παλιαπούλιας την κάνει να μπουμπουνίζει, γι’ αυτό κι αλλιώς τις φωτιές τις λέμε μπουμπούνες.

Τα μικρά παιδιά απολαμβάνουν τώρα τους κόπους τόσων ημερών. Όσο πιο ψηλά πάνε οι φλόγες της φωτιάς , τόσο πιο περήφανα νιώθουν για τη γειτονιά τους. Με βεγγαλικά, πιστολιές, «πράτσα-προύτσα» και «στράκα-στρούκες» -φτιαγμένες από τον ήχο τους οι λέξεις –κορυφώνεται η διασκέδασή τους.

Για τους μεγάλους όμως το γλέντι γύρω από τη φωτιά είχε και μέχρι σήμερα έχει χαρακτήρα τελετουργικό και γεύση.πιπεράτη. Κι ενώ οι γυναίκες κερνούν μεζέδες, τσίπουρο, κρασί, γλυκά, οι άντρες αρχίζουν το χορό. Έναν χορό αργό, ρυθμικό με κινήσεις συμβολικές κι ένα τραγούδι, που κάνει τις νέες να κοκκινίζουν και τους νέους να χαμογελούν πονηρά απ’ τα υπονοούμενα.

Κι ό,τι δεν φαίνεται με τη γραπτή απόδοση του τραγουδιού, αποκαλύπτεται με τις πονηρές συλλαβές που επίτηδες επαναλαμβάνονται συνδυασμένες μεταξύ τους….

,
.,
.

.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στο : www.e-istoria.com

,

,

,

Αναδημοσίευση επιβάλλεται με την αυτονόητη αναφορά στην πηγή

.

.

.

Αφήστε μια απάντηση