.

.

Αυξεντίου Γρηγόρης. Γεννήθηκε στην κωμόπολη Λύση, τής επαρχίας Αμμοχώστου, στις 22 Φεβρουαρίου 1928. Έπεσε στις 3 Μαρτίου 1957 κοντά στην Ιερά Μονή Μαχαιρά, σε μάχη εναντίον των Άγγλων. Σύζυγος: Βασιλική Γρηγόρη Αυξεντίου. Γονείς: Πιερής και Αντωνού Αυξεντίου. Αδελφή: Χρυσταλλού Αυξεντίου – Σουρουλλά.

……….Ο Γρηγόρης Αυξεντίου τελείωσε το δημοτικό σχολείο Λύσης και το Ελληνικό Γυμνάσιο Aμμοχώστου. Σπούδασε στην Σχολή Εφέδρων Aξιωματικών τής Ελλάδας και υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό, με τον βαθμό τού Εφέδρου Ανθυπολοχαγού.

……….Μετά την επιστροφή του στην Κύπρο το 1953, ανέπτυξε πλούσια κοινωνική και εθνική δράση. Αρχές Ιανουαρίου τού 1955 ο Γρηγόρης Αυξεντίου μυήθηκε στον αγώνα από τον ίδιο τον Αρχηγό Διγενή. Αντί του καθιερωμένου όρκου, ο Διγενής δέχτηκε τον λόγο τής στρατιωτικής τιμής τού Αυξεντίου. Αμέσως μετά άρχισε την στρατολόγηση ανδρών στις τάξεις τής ΕΟΚΑ σε συνεργασία με τις οργανωμένες ήδη ομάδες τής περιοχής, οι οποίες δρούσαν στις τάξεις τού ΕΜΑΚ (Εθνικό Μέτωπο Απελευθερώσεως Κύπρου).

……….Ο Αυξεντίου ήταν ο πρώτος τομεάρχης τής ΕΟΚΑ στην περιοχή Αμμοχώστου και την 1η Απριλίου του 1955 ηγήθηκε των επιθέσεων εναντίον αγγλικών στόχων στον τομέα του. Επικηρύχθηκε από τούς Άγγλους από την ημέρα εκείνη γιά το ποσό των 250 λιρών, το οποίο αργότερα αυξήθηκε σε 5.000 λίρες.

……….Μετά την επικήρυξή του. κατέφυγε στην οροσειρά τού Πενταδακτύλου και ηγήθηκε τής πρώτης ορεινής ανταρτικής ομάδας στο Μαύρο Όρος, όπου ανέπτυξε πλούσια δράση. Από εκεί, στις 29 Νοεμβρίου 1955, κλήθηκε από τον Διγενή στο αρχηγείο τής ΕΟΚΑ στην περιοχή Σπηλιών. Στις 11 Δεκεμβρίου 1955 επέδειξε τις εξαίρετες στρατιωτικές του ικανότητες στην ιστορική μάχη των Σπηλιών, παρασύροντας δύο φάλαγγες των Άγγλων στρατιωτών, που ανηφόριζαν προς τα κρησφύγετα, να συγκρουστούν μεταξύ τους. Ο Διγενής τού ανέθεσε μαζί με τον τομέα Πιτσιλιάς και τα χωριά τής Ορεινής – Μαχαιρά. Τον Ιούλιο τού 1956 προστέθηκαν στον τομέα του και τα κρασοχώρια Λεμεσού. Έδρασε με τα ψευδώνυμα Ζήδρος, Αίας, Άρης, Ρήγας, Ζώτος, Ανταίος και έγινε το φόβητρο των Άγγλων και ο θρύλος των συμπατριωτών του.

……….Στις 3 Μαρτίου 1957 Άγγλοι στρατιώτες περικύκλωσαν το κρησφύγετό του κοντά στον Μαχαιρά, ύστερα από προδοσία. Η μάχη κράτησε γιά ώρες. Στην ομάδα του ήταν οι Ανδρέας Στυλιανού, Αυγουστής Ευσταθίου, Αντώνης Παπαδόπουλος και Φειδίας Συμεωνίδης, τούς οποίους, όμως, διέταξε να βγουν από το κρησφύγετο. Σύμφωνα με μαρτυρία τού συμπολεμιστή του, Αυγουστή Ευσταθίου (ο οποίος μετά την ρίψη χειροβομβίδας στο κρησφύγετο επέστρεψε με υπόδειξη των Άγγλων, γιά να διακριβώσει, αν ο Αυξεντίου ήταν ζωντανός και παρέμενε σ’ αυτό), προσπάθειά τους ήταν να κρατήσουν την μάχη μέχρι να νυχτώσει και επωφελούμενοι από το σκοτάδι να διαφύγουν. Οι Άγγλοι στρατιώτες, αντιλαμβανόμενοι τον σκοπό τους, περιέλουσαν το κρησφύγετο με βενζίνη, το πυρπόλησαν και έκαψαν ζωντανό τον Αυξεντίου, ενώ ο Αυγουστής διασώθηκε με βαριά εγκαύματα.

……….Από φόβο λαϊκών εκδηλώσεων οι Άγγλοι έθαψαν το καμένο σώμα τού Αυξεντίου στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, στον χώρο που είναι γνωστός σήμερα ως Φυλακισμένα Μνήματα.

***

Πηγή κειμένου: Κέντρο Έρευνας και Τεκμηριώσεως Ι.Δ.Α.Α.Ε

Πηγή εικόνας: Λήκυθος Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου

Επιμέλεια κειμένου και εικόνας: Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο 

***

Ο Σταυραετός τού Μαχαιρά-δραματοποιημένο «ντοκυμαντέρ» γιά την ζωή και δράση τού Ηρωομάρτυρα τής ΕΟΚΑ