Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΣΥΝΟΜΩΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ

.

Ο χορός των κατασκόπων, το όργιο της προπαγάνδας και τα εγκληματικά σχέδια

 .

*της Φωτεινής Τομαή

……….Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ απόφαση τού Αρείου Πάγου γά επανάληψη τής δίκης των Έξι προκάλεσε το ενδιαφέρον γιά ανάσυρση των οικείων φακέλων βάσει τού συστήματος ηλεκτρονικής  διαχείρισης τού Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου ΥΠΕΞ. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποιά είναι τα νέα στοιχεία που οδήγησαν απογόνους των θυμάτων να προσφύγουν στο ανώτατο δικαστήριο τής χώρας προκειμένου να κρίνει την αθωότητα  των κατηγορουμένων, γιατί αγνοούμε το περιεχόμενο των δικαστικών φακέλων τής πολύκροτης εκείνης δίκης.

……….Εκείνο που εντοπίσαμε, πάντως, και έρχεται γιά πρώτη φορά στο φως, είναι ότι σε εκείνη την ιδιαίτερα κρίσιμη από κάθε άποψη περίοδο γιά την χώρα μας, οικονομικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα επεξεργάζονταν από τότε αυτονόμηση τής Μακεδονίας. Η δεύτερη έκπληξη οφείλεται στο γεγονός ότι τα σχέδια αυτά προέρχονταν από την εταίρο μας σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ιταλία…

……….Τα πυκνογραμμένα Δελτία Πληροφοριών τού 2ου Γραφείου τής Επαναστατικής Επιτροπής (η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών ιδρύθηκε 30 χρόνια αργότερα, το 1953) κατά το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου 1922 που προηγήθηκε τής δίκης, είναι αποκαλυπτικά τού απροκάλυπτου τρόπου με τον οποίο δρούσαν μυστικοί πράκτορες κάθε προέλευσης που είχαν διεισδύσει στην χώρα στοχεύοντας στο φρόνημα λαού και στρατού.

……….Από όλους ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούσαν οι Ιταλοί που διέθεταν τεράστια ποσά προσηλυτίζοντας ακόμη και Έλληνες στο δίκτυο πρακτόρων που έστηναν με τόση σπουδή, αδιαφορώντας σε πολλές περιπτώσεις να κρατήσουν κάποια έστω προσχήματα, όπως γιά παράδειγμα σε επενδύσεις στις οποίες προέβαιναν.

……….«Πληροφορούμαι» έγραφε στις 22 Οκτωβρίου 1922 ο διευθυντής τού 2ου Γραφείου, λοχαγός Ματθιός, «ότι η ενταύθα ιταλική προπαγάνδα λόγω των μεγάλων προσπαθειών ας καταβάλλει πρόκειται να εισδύση εις το Σώμα των αγροτών. Προς τούτοις ηγοράσθησαν τα πιεστήρια τής “Εσπερινής” αντί 450 χιλιάδων δραχμών και ενοικιάσθη οικία αντί πέντε χιλιάδων δραχμών μηνιαίως. Εις την ως άνω προπαγάνδαν έχουσι ήδη διατεθή 2 εκατομμύρια λιρέττες».

«Πράκτωρ ημών μεταδίδει…»

……….Από την ελληνική αντικατασκοπία, η οποία, όπως φαίνεται, ενεργούσε με υποδειγματικό ζήλο και υπευθυνότητα, δεν εξαιρούνταν ούτε τα μέλη τής κυβέρνησης, ακόμη και η ίδια η βασιλική οικογένεια, κυρίως όμως οι αξιωματικοί τού Στρατού, ιδιαίτερα εκείνοι που προσκαλούνταν σε κατ΄ ιδίαν συνομιλίες από τις ξένες πρεσβείες. Σε ένα πολυσέλιδο τέτοιο δελτίο, που άρχιζε όπως όλα ανωνύμως, «Πράκτωρ ημών μεταδίδει…», διαβάζουμε, μεταξύ άλλων, γιά το περιεχόμενο τηλεφωνικής συνομιλίας Κοτζιά- Μεταξά περί εκλογών, την προσπάθεια τούρκων αιχμαλώτων στον Πειραιά και κεμαλικών πρακτόρων να διεισδύσουν στους εξουθενωμένους πρόσφυγες που έφταναν με τα καράβια για να αντλήσουν χρήσιμες πληροφορίες, το στέκι όπου σύχναζαν Γάλλοι και Ιταλοί κατάσκοποι και δεν ήταν άλλο από το ζαχαροπλαστείο «Ηνωμένα Βουστάσια» κτλ.

……….Γιά τους τελευταίους έγραφε χαρακτηριστικά η έκθεση: «Σχεδόν άπαντες οι πράκτορες τού Γραφείου παρατηρούσιν εις Πειραιά από τριών ημερών εξαιρετικήν κίνησιν πλήθους πρακτόρων Ιταλών αφικνουμένων εκ Σμύρνης και αναχωρούντων μετά τρεις έως τέσσαρας ημέρας. Μεταφέρουσι χρηματικά ποσά. Υποδεικνύεται ανάγκη παρακολουθήσεως τούτων». Μεγαλύτερη ανησυχία ωστόσο προέδιδε η «Εκθεσις Πληροφοριών τής 30ής Σεπτεμβρίου 1922». Αναφέρονται αποσπασματικά: «Μεγίστη κίνησις παρετηρήθη χθες και σήμερον εν τη ενταύθα Ιταλική Πρεσβεία. Διάφοροι πράκτορες έλαβον εντολήν να παρακολουθούν αγρύπνως τας κινήσεις των δρώντων Δωδεκανησίων. Οι εν τη Ιταλική Πρεσβεία φοβούνται έκρηξιν επαναστάσεως εις τα Δωδεκάνησα. Τέσσαρες πράκτορες […] απεσπάσθησαν εις το εν Πειραιεί Γραφείον Ιταλικής προπαγάνδας με εντολήν να συλλέγουν πληροφορίας διά τας κινήσεις των εν Πειραιεί Δωδεκανησίων και ειδικώς διά την ενεργουμένην λαθραίαν αλληλογραφίαν δρώντων ενταύθα Δωδεκανησίων μετά διαφόρων συμπολιτών των μέσω πληρωμάτων των ελληνικών ατμοπλοίων. Εις την διάθεσιν του Γραφείου Ιταλικής Προπαγάνδας Πειραιώς ετέθησαν 1.000.000 δραχμαί. Επίσης εγκατεστάθη και ειδική υπηρεσία φωτοτυπίας επιστολών. (Πληροφορία απολύτως βεβαία)». Με την ένδειξη αυτή, που σε άλλες περιπτώσεις παρελείπετο, διαπιστωνόταν από τον υπογράφοντα ο βαθμός αξιοπιστίας.

……….Στο ίδιο δελτίο μεταξύ πολλών άλλων αναφέρονταν δύο ακόμη σημαντικές πληροφορίες: «Διάδοσις μη εξηκριβωμένη φέρει ότι η Ιταλική Πρεσβεία καταβάλλει προσπαθείας προς εξαγοράν Αθηναϊκών εφημερίδων και συγκεκριμένως την “Νέαν Ημέραν” και “Ελεύθερον Τύπον”. Η Γαλλική Πρεσβεία θεωρεί βεβαίαν την πληροφορίαν τής εξαγοράς τού “Ελευθέρου Τύπου” υπό τής Ιταλικής Πρεσβείας», και: «Η Ιταλική Κυβέρνησις εξακολουθεί θέτουσα εις την διάθεσιν τής ενταύθα Ιταλικής Πρεσβείας πάντα τα δυνατά μέσα, χρηματικά και άλλα, προς παρεμπόδισιν τής ανασυγκροτήσεως τού Ελληνικού Στρατού. Διότι κυρία βάσις εφ΄ ης η Αγγλία και Γαλλία θα στηρίξουν την ενδεχόμενην μεταστροφήν τής Ανατολικής Πολιτικής είναι ο Ελληνικός Στρατός».

«Ινα δημιουργηθή σφην μεταξύ Ελλάδος και Σερβίας»

……….Τα γεγονότα επιδέχονταν κάθε φορά διαφορετικές ερμηνείες. Έτσι, γιά παράδειγμα, την μη καταδίκη των κριθέντων ως ενόχων, η Αγγλία επεδίωκε γιά δικούς της λόγους και κυρίως γιά την διάσωση τής συγγενικής με το βρετανικό στέμμα ελληνικής βασιλικής οικογένειας, η Γαλλία προκειμένου να αποφευχθούν τα πάθη και ο βαθύτερος διχασμός τού ελληνικού στρατεύματος, ενώ η Ιταλία, σύμφωνα με όσα μεγαλοφώνως στους διαδρόμους τής πρεσβείας διατύπωνε ο επιτετραμμένος Μοντάνια, γιά έναν και μοναδικό λόγο: Η αθώωσή τους θα λειτουργούσε ανασταλτικά στην επανασυγκρότηση τού Στρατού και θα ενθάρρυνε την ανυπακοή και διάλυση συμμόρφωσης στην ιεραρχία.

……….Ο Μοντάνια εξάλλου εμφανιζόταν μέσα στα έγγραφα ως πρωταγωνιστής σε εγκληματικά σχέδια τής Ιταλίας περί τής Μακεδονίας. Ανέφερε το Δελτίο Πληροφοριών τής 28ης Οκτωβρίου 1922: Τηλεγράφημα τής ιταλικής πρεσβείας λέγει ότι «η δημιουργία αυτονόμου Μακεδονίας είναι απολύτως αναγκαία διά την Ιταλικήν πολιτικήν ίνα δημιουργηθή σφην μεταξύ Ελλάδος και Σερβίας. Το Κράτος αυτό θα ηνούτο βραδύτερον μετά τής Ιταλίας και θα ετέλει υπό Ιταλικήν επιρροήν. Η Ιταλική Κυβέρνησις ζητεί όπως ο κ. Μοντάνια ορίση ποίων μέσων έχει ανάγκην διά την πραγματοποίησιν τού σκοπού τούτου. Ηδη συνέστη εις Κορυτσάν παράρτημα τού Μακεδονικού κομιτάτου, το οποίον θα κατευθύνη την συμμοριακήν δράσιν διά την αυτονόμησιν. Η Ιταλική Κυβέρνησις διατάσσει όπως ο κ. Μοντάνια αποστείλη διά τού Προξενείου Ιωαννίνων εις το κομιτάτον όλας τας πληροφορίας των πρακτόρων του».

……….Επιστολή τού Γεωργίου Βλάχου, ιδιοκτήτη και διευθυντή τής εφημερίδας «Η Καθημερινή», με την οποία γνωστοποιούσε στον Έλληνα πρεσβευτή στην Ρώμη Δ. Μεταξά την πρόθεσή του να επιστρέψει στην Αθήνα. «Ανεχώρησα όπως αποφύγω την κατά τας πρώτας ώρας ανεύθυνον βίαν, ης δείγμα υπήρξεν η κατά τού οίκου και των γραφείων μου επιδρομή» έγραφε, προσθέτοντας: «Μανθάνω παρά των εδώ εφημερίδων ότι καταζητούμαι υπό τής Επιτροπής τής αναλαβούσης την τιμωρίαν των ενόχων τής εθνικής συμφοράς». [ ]

«Εκτακτον Δελτίον Πληροφοριών»

(24 Οκτωβρίου 1922, ώρα 17.10)

……….«ΧΘΕΣ εσπέραν ανεχώρησε διά Θεσσαλονίκην νέα αποστολή οκτώ (8) ατόμων εκ μέρους τής Ιταλικής προπαγάνδας. Τα πρόσωπα ταύτα είναι Έλληνες, τα δε ονόματα τούτων θα γνωσθώσιν ημίν ίσως μέχρις αύριον πρωΐας. Εντολή δοθείσα εις αυτούς είναι άμεσος επαφή αυτών μετά των εν Θεσσαλονίκη Κωνσταντινικών Αξιωματικών προς δημιουργίαν φαινομενικώς μεν στρατιωτικού κινήματος αντιεπαναστατικού, πραγματικώς δε ίνα εκρηγνυομένου τού κινήματος τούτου δοθή ευκαιρία εις τα Τουρκοβουλγαροαλβανικά στοιχεία ν΄ αναλάβωσιν ενεργητικήν δράσιν καθ΄ άπασαν την Μακεδονίαν προς επίτευξιν τής αυτονομίας. Είς εκ των Κωνσταντινικών Αξιωματικών ούς θα συναντήση η άνω προπαγανδιστική αποστολή φέρεται ο Λοχαγός τού Πεζικού Αναστασόπουλος. Έτερος γνωστός πράκτωρ εξ άλλης πηγής μάς πληροφορεί σήμερον ότι εντός δεκαημέρου επίκειται εισβολή εις Μακεδονίαν και Δυτικήν Θράκην τριών συμμοριών εκάστη περίπου 100μελής ως εξής: Μία Αλβανοτουρκική εκ Κορυτσάς. Ετέρα Τουρκοβουλγαρική εκ του Τομέως Δεμίρ – Ισσάρ. Τρίτη Τουρκοβουλγαρική διά των συνόρων τής Δυτικής Θράκης. Εντολή των συμμοριών: Διανομή όπλων εις τα ανθελληνικά στοιχεία τής Μακεδονίας».


*Η κυρία Φωτεινή Τομαή είναι ιστορικός, Πρεσβευτής Σύμβουλος Α’ στο υπουργείο Εξωτερικών.

 .

Πηγή: Το Βήμα, 21/02/2010.

 

Αφήστε μια απάντηση