.

Το Πρωτόκολλο τής Πετρούπολης (24/4/1826)

……….Κι όμως. Δεκατέσσερις ημέρες αργότερα υπογραφόταν στην Πετρούπολη το πρώτο επίσημο διπλωματικό έγγραφο που αναγνώριζε πολιτική ύπαρξη στην Ελλάδα.

……….Οι συνθήκες στο διεθνές διπλωματικό πεδίο είχαν ωριμάσει προς αυτή την κατεύθυνση. Οι ελληνικές επιτυχίες είχαν παρουσιάσει την Επανάσταση στην Ευρώπη πολύ πιό σπουδαία απ’ ό,τι λογιζόταν, οι σφαγές και οι καταστροφές των Τούρκων δυνάμωσαν την συμπάθεια γιά το ελληνικό έθνος (χαρακτηριστική η περίπτωση τού λόρδου Βύρωνα που άφησε την τελευταία του πνοή επί ελληνικού εδάφους), η επιτήδεια εργασία τού Μαυροκορδάτου συνέβαλε στην διαμόρφωση τής κοινής γνώμης υπέρ τής Ελλάδας στην Δύση και η καίρια διπλωματική παρέμβαση τού Καποδίστρια έφερε αποτέλεσμα την αναχώρηση τού Ρώσου πρεσβευτή Στρογκανόφ από την Κωνσταντινούπολη ήδη από τον Ιούλιο τού 1821.

……….Αποχωρώντας από το υπουργείο Εξωτερικών τής Ρωσίας το 1822, ο Καποδίστριας άφηνε συγκεκριμένες κατευθύνσεις που έμελλε να καρποφορήσουν αργότερα. Στην πραγματικότητα όμως, ήταν η ανάρρηση τού Τζώρτζ Κάνινγκ («ο οποίος έτρεφε γνήσια συμπάθεια στο ελληνικό ζήτημα», σύμφωνα με τον Βρεττανό καθηγητή Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας Ρίτσαρντ Κλογκ) στο πόστο τού υπουργού Εξωτερικών τής Αγγλίας το 1822 που σήμανε μεταστροφή τής ως τότε φιλοτουρκικής, αγγλικής πολιτικής.

……….Κυρίως όμως οι Μεγάλες Δυνάμεις στράφηκαν στην υιοθέτηση ενός παρεμβατικού ρόλου, όχι μόνο γιατί θίγονταν τα εμπορικά τους συμφέροντα αλλά και γιατί η καθεμιά φοβόταν ότι η άλλη θα κατάφερνε να στρέψει την συνεχιζόμενη σύγκρουση προς δικό της πολιτικό όφελος.

……….Με θετικό στοιχείο, ως διαπραγματευτικό όπλο, την εμπιστευτική διαβεβαίωση τού Μαυροκορδάτου και τού Ζωγράφου ότι πολλοί Έλληνες αρχηγοί θα δέχονταν ως λύση την αυτονομία τής Ελλάδας στον έκτακτο απεσταλμένο τής Βρεττανίας στην Κωνσταντινούπολη Στράτφορντ Κάνινγκ, μία αποστολή τού δούκα τού Γουέλινγκτον κατέληξε στο Πρωτόκολλο τής Πετρούπολης στις 24 Απριλίου τού 1826, σύμφωνα με το οποίο η Βρεττανία και η Ρωσία ανελάμβαναν να μεσολαβήσουν στην σύγκρουση.

……….Το Πρωτόκολλο δεν ήταν πρότυπο στο είδος του (ο Κάνινγκ το χαρακτήρισε «όχι πολύ αριστοτεχνικά συντεταγμένο») και ιδιαίτερα αόριστο. Ναι μεν τα μέλη όριζαν να δράσουν, αλλά δεν καθόριζαν τον τρόπο τής ενδεχόμενης δράσης τους.

---

• Πηγή: Εφημερίδα «Το ΒΗΜΑ», 19/10/2003