.
.
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
(Από τα χωριά Σιμιτλή και Σχολάρι)
.
του Θανάση Κιζλάρη
Μύθοι
1) Γιατί ο διάβολος είναι κουτσός
Μια βουλά θέλησι κι ου διάβουλους να κάμ’ ένα ζώου. Έγλεπε, μαθές του Θιό που έκαμι τουν κόσμουν όλου, κι πήρι κι κείνους χώμα κι νιρό, έκαμι λάσπ’ κι έφκιασι ένα ζώου, του λύκου. Σαν τον απόσουσι, δε μπόργιε να τ’ δώκ’ ζουή.
Πήγι στου Θιό κι τουν παρακάλισι να τουνι βουηθήσι.
Ο Θιός τότι τ’ είπε να πάει κι να τ’ πει “Σήκου, λύκε, φάε με” κι του ζώου θα παιρνι ζουή κιν θα σκώνταν.
Ου διάβουλους, πουνηρός όπους είνι, σκέφκι να του πει, μα σα σκώνταν ου λύκους να τουνι Φάει; Τι να κάμ’;
Παίριν του λύκου κι τουνί πααίνει στην άκρια τσ’ θάλασσας, να είνι έτοιμους. Ιμέν θα σκουθεί ου λύκους, να π’δήξ αυτός μέσ στη θάλασσα να γλιτώσ’. Αμ’ κι πάλι δε γλίτουσι.
— Σήκου, λύκου, φάε με, είπε κι ρίχτηκι στ’ θάλασσα. Μα ου λύκους πρόφτασι κι τ’ άρπαι του πουδάρ τ’. Κι απού τότι είνι κουτσός ου δαίμουνας.
2) Η αξία των γερόντων
Μια βουλά ένας βασιλές έστειλι ένα φιρμάν’ να σκουτώσνι ούλοι τσ’ γέρ’. — Γιατί να τρώνι, μαθές, χαράμ’κα του ψουμί;
Ένας τουνι λυπήθκι τουν μπαμπά τ’. — Γιατί να τουνι σκουτώσου, λέει. Του σπίτ’ μας, δόξα του Θιό, έχ’ κι να φάει κι να πιεί. Τουν παίριν κι τουν κατιβάζ’ κάτ’ στου κατώι κι τουν κρύβ’.
Τ’ν άλλη τη μέρα ου βασιλές τσ’ παραγγέλιν’ να τ’ φκιάσνι απού το κούμ’ τσ’ θάλασσας ένα χαλάτ. Κείνοι σαν πήραν του φιρμάν’, σάσ’τσαν.
— Γένιτι, μαθές, απού του κούμ’ σκ’νί; Του βράδ’ ου γέρους γλέπ’ του γιο τ’ στενοχωρεμένου. — Τι έχς πιδί μ’; τουνι ρουτάει.
— Τι νάχου, λέει κείνου. Ου βασιλές μας έστειλι ένα φιρμάν’ κι μας παραγγέλιν’ να τ’ κάμουμι απού του κούμ’ τσ’ θάλασσας ένα χαλάτ’, αλλιώς, λέει, θα μας πάρ’ όλνους τα κεφάλια μας. Ου μπαμπάς τ’ σαν τάκσι, ρουτάει του πιδί τ’.
— Σας έστειλι, μπάριμ, ου βασιλές ουρνέκ’; Τι λουγιώ του θέλ’ του χαλάτ’ να του φκιάσιτι; — Όχι, λέει του πιδί.
Ε, τότι να τ’ γράψ’ τι να σας στείλ’ ουρνέκ’. Τι λουγιώ του θέλ’. Την άλλη τη μέρα του γράφνι τ’ βασιλέ. Κείνους, σαν πήρι του γράμμα, τό νιουσι, μαθέ.
— Κανά γέρου θα έχ’τι σεις αυτού, λέει κι τα γράφ’τι αυτά… (Είδες πόσο χρειάζονται οι γέροι;)….
.