.
.
Ἡ Ἀδελφότης τῶν Κυριῶν Τραπεζοῦντος «Ἡ Μέριμνα»
..
Ἵδρυση, δράση καὶ προσφορᾶ της ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου (1904-1922)
Στ. Χατζηκυριακίδης
Εἰσαγωγή
.
Ἡ Τραπεζοῦντα, ἡ μεγαλύτερη σὲ πληθυσμὸ πόλη τοῦ Πόντου στὰ μέσα τοῦ 19ου αἰῶνα, «ὑπῆρξε ἀναμφισβήτητα τὸ σπουδαιότερο πνευματικὸ καὶ οἰκονομικὸ κέντρο τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ.
Ὅφειλε τὴ δόξα καὶ τὴ φήμη της ὄχι μόνο στὸ κατάλληλο τῆς γεωγραφικῆς θέσης της — «θέσις ἐμπορίου» κατὰ τὸν Σ. Ἰωαννίδη — ποὺ τὴν εἶχε καταστήσει ἤδη ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα σπουδαῖο ἐμπορικὸ καὶ διαμετακομιστικὸ κέντρο, ἀλλὰ καὶ στὸ γεγονὸς ὅτι ὑπῆρξε ἡ πρωτεύουσα τόσο τῆς αὐτοκρατορίας τῶν Κομνηνῶν ὅσο καὶ τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου γενικότερα, μέχρι τὴν ἀναγκαστικὴ ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυσμῶν τοῦ 1923.
Ὁ Ἑλληνικὸς πληθυσμὸς τῆς Τραπεζοῦντας, ὁ ὁποῖος ἔφθανε περίπου στὸ ἕνα τρίτο τοῦ συνόλου της, ἀποτελοῦσε τὸ ζωτικότερο στοιχεῖο τῆς κοινωνίας της, κάτι ποὺ ἔγινε φανερὸ κυρίως μετὰ τὸ 1856, ὅταν ἐκδόθηκε τὸ περίφημο Hat-I Humayun (Χατ-ι-Χουμαγιούν).
Τὸ αὐτοκρατορικὸ αὐτὸ διάταγμα καθιέρωνε τὴν ἀπόλυτη ἀνεξιθρησκία, κατοχύρωνε τὴν ἰσοτιμία καὶ πλήρη ἰσότητα ὅλων τῶν ὑπηκόων τῆς Ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας καὶ παραχωροῦσε τὴν ἄδεια ἀνέγερσης καὶ ἐπισκευῆς ναῶν, σχολείων καὶ φιλανθρωπικῶν ἰδρυμάτων.
Τὸ οἰκονομικὸ θαῦμα ποὺ γνώρισε ἡ Τραπεζοῦντα ἀπὸ τὰ μέσα τοῦ 19ου ὡς τὶς ἀρχὲς τοῦ 20ου αἰῶνα εἶχε ὡς ἄμεσο ἀποτέλεσμα τὴ βελτίωση τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου τῶν κατοίκων τῆς πόλης.
Δημιουργήθηκαν ἔτσι οἱ κατάλληλες προϋποθέσεις ποὺ θὰ ἐπέτρεπαν στὸ ἑλληνικὸ στοιχεῖο, καὶ ἰδιαίτερα στὴν ἀνερχόμενη ἀστικὴ τάξη τῆς πόλης καὶ τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τῆς ἐπαρχίας Τραπεζοῦντας, νὰ ἀναπτύξει μία ἐκπαιδευτικὴ καὶ πνευματικὴ κίνηση ἀντάξια τῆς ἱστορίας καὶ τῆς κληροδοτημένης ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα καὶ τὸ Βυζάντιο παράδοσης στὸν πολιτισμὸ καὶ τὴν παιδεία.
Ἡ ἀστικὴ τάξη προσπάθησε νὰ ἑδραιωθεῖ στὴν τοπικὴ κοινωνία εἴτε δημιουργῶντας εἴτε ἐνισχύοντας ἐκπαιδευτικὰ ἱδρύματα καὶ συλλόγους μὲ πολυποίκιλη καὶ πολυσήμαντη δράση.
Παράλληλα μὲ τὸ ἐνδιαφέρον τῶν φιλόμουσων Τραπεζουντίων γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῶν ἐκπαιδευτικῶν θεμάτων τῆς κοινότητάς τους, παρατηροῦμε ἐπίσης ἔντονη καὶ ταυτόχρονα σπουδαία κοινωνικὴ καὶ φιλανθρωπικὴ δραστηριότητα….
Ἡ ἵδρυση τῆς Ἀδελφότητος τῶν Κυριῶν Τραπεζοῦντος «Ἡ Μέριμνα», τοῦ πρώτου γυναικείου σωματείου στὴν Τραπεζοῦντα ἀλλὰ καὶ στὴν εὐρύτερη περιοχὴ τοῦ Πόντου, ὑπῆρξε ἀπόρροια τοῦ κλίματος ποὺ εἶχε ἤδη διαμορφωθεῖ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη…
.
Διαβᾶστε ὁλόκληρο τὸ ἄρθρο γιὰ τὸ ἐκπληκτικὸ ἔργο τῆς «ΜΕΡΙΜΝΑΣ» στό : www.e-istoria.com
,