,
Η δίκη τού Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
.
Παπαρηγόπουλος, Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους,ἐκδ. Ἐλευθερουδάκης.
.
……….(…) «Καὶ τὰ μὲν ἐναντίον τοῦ Θ. Κολοκοτρώνη κατηγορούμενα ἀπεδείχθησαν ὡς ἁπλαί διαδόσεις, ἀφοῦ οὗτος ἐξήγησε καὶ τὴν ἀληθῆ ἔννοιαν τῆς βραχείας μετὰ τοῦ κόμητος Νεσσελρόδε ἀλληλογραφίας αὑτοῦ ὡς οὐδεμίαν ἐχούσης σχέσιν καὶ συνάφειαν πρὸς τὰ ἐναντίον αὑτοῦ ἐν τῇ προκειμένῃ προτάσει κατηγορούμενα·
……….Ἡ δὲ κατὰ τοῦ Δ. Πλαποῦτα μόνη ὁπωσοῦν σοβαρὰ μαρτυρία ἦτο ἡ ἔγγραφος μαρτυρία τοῦ Μπενιζέλου Ρούφου δοθεῖσα ἐνόρκως ἐνώπιον τοῦ εἰρηνοδίκου Παλαιῶν Πατρῶν καὶ βεβαιοῦσα τὰ ἀνωτέρῳ περὶ Πλαποῦτα λεχθέντα περὶ προτάσεως γενομένης ὑπ’αὐτοῦ πρὸς τὸν Μπενιζέλον περὶ ἀμέσου ὑπό τοῦ Βασιλέως ἀναλήψεως τῆς ὑπερτάτης ἀρχῆς.
……….(…) Ἀλλά παρὰ πάντα ταῦτα, τὸ δικαστήριον, ἤτοι ἡ πλειοψηφία τῶν δικαστῶν, τοῦ προέδρου καὶ ἑνός ἄλλου τῶν δικαστῶν μειοψηφισάντων, ἐκήρυξεν (25 Μαῒου 1834), ἀμφοτέρους τοὺς κατηγορουμένους ἐνόχους ἐγκλήματος ἐσχάτης προδοσίας καὶ κατεδίκασεν αὐτούς είς τὴν ἐσχάτην τῶν ποινῶν, συστῆσαν ἅμα αὐτούς εἰς τὴν βασιλικὴν χάριν, ἥτις καὶ ἐδόθη εὐθύς, μεταβληθείσης τῆς θανατικῆς ποινῆς εἰς τὴν τῶν εἰκοσαετῶν δεσμῶν· Ὁ Θ.Κολοκοτρώνης ψυχρῶς καὶ γενναίως ἀκούσας τὴν καταδίκην εἶπεν, ὡς λέγουσι, «Κύριε ἐλέησον· μνήσθητί μου Κύριε, ἐν τῇ βασιλείᾳ σου».
……….Μετὰ πάροδον ἔτους, ὅτε ὁ Βασιλεὺς ἀνέλαβε τὴν ἐξουσίαν ὡς ἐνῆλιξ, ἀπένειμεν εὐθύς πλήρη ἀμνηστίαν εἰς τοὺς καταδίκους καὶ ἀποκατέστησεν αὐτούς εἰς τοὺς βαθμοὺς καὶ τὰ ἀξιώματα αὐτῶν.
……….Οὔτος ἔληξεν ἡ ἐναντίον τοῦ Θ.Κολοκοτρώνη, κατ’ οὐσίαν δὲ καὶ ἐναντίον τοῦ Ἄρμανσπεργ ἐνεργηθεῖσα δίκη, ἡ ἀπολήξασα εἰς τὴν νίκην τῆς ἐν τῇ Ἀντιβασιλείᾳ δυάδος τῶν Μάουρερ καὶ Ἄβελ καὶ εἰς τὴν λανθάνουσαν ἠθικήν ἧτταν τοῦ Ἄρμανσπεργ, ἥτις ὅμως ταχέως μετετράπη εἰς νίκην ἔνεκα τῆς μικρὸν μετὰ τὴν καταδίκην τοῦ Κολοκοτρώνη ἐπελθούσης ἀνακλήσεως τῶν Μάουρερ καὶ Ἄβελ.
……….Τῶν ἀντικαταστησάντων τὰ δύο ἀνακληθέντα μέλη τῆς Ἀντιβασιλείας ἀνδρῶν Κόβελ καὶ Γράϊνερ ὄντων πολλῷ ὑποδεεστέρων κατὰ τε τὴν παίδευσιν καὶ τὴν ἄλλην ἱκανότητα, ἡ ὅλη ἐξουσία περιῆλθε νῦν κατ’ οὐσίαν είς τὸν (ἀγγλόφιλον) κόμητα Ἄρμανσπεργ, γενόμενον ἀληθῶς κυβερνήτην τοῦ κράτους μέχρι τῆς ἐνηλικιώσεως τοῦ Βασιλέως».