.

.

Η μυθολογία τού Κάτω Κόσμου στον Όμηρο και τούς κλασσικούς 

.
Αθανασίου Π. Παπαδόπουλου
..

……….Είναι γεγονός ότι οι νεκρικές αντιλήψεις και οι ταφικές συνήθειες ενός λαού προσφέρουν ένα εξαιρετικά πρόσφορο πεδίο γιά την μελέτη τής «βιο-κοσμοθεωρίας» του.

……….Συνηθίζεται μάλιστα, το γεγονός τού θανάτου να συνδέεται με μιά χωροταξική διαίρεση τού Κοσμικού σύμπαντος σε Απάνω (επίγειο) Κόσμο των ζωντανών και σε Κάτω (υπόγειο) Κόσμο, όπου είναι η ζοφερή περιοχή των νεκρών ψυχών και η «επικράτεια τού Χάρου». Έτσι λοιπόν και ο ελληνικός λαός φαντάζεται τον Άδη σαν έναν απέραντο υπόγειο Χώρο μέσα βαθιά στην γη, κοινό τόπο όλων των νεκρών, δικαίων και αδίκων, αλλά χωρισμένο οριστικά και διακριτά σε χώρο δικαίων και σε χώρο αμαρτωλών, όπως δηλαδή πίστευαν οι αρχαίοι Έλληνες τουλάχιστον από την κλασική εποχή και ύστερα, οι Εβραίοι τής Π. Διαθήκης και όλοι σχεδόν οι λαοί τής γης.

……….Ειδικότερα οι ιδέες και οι παραστάσεις τής νεότερης λαογραφικής μας παράδοσης γιά τον Άδη, σαν κοινό τόπο διαβίωσης των νεκρών, είναι ανάλογες με αυτές των αρχαίων Ελλήνων, τής Π. Διαθήκης, τής Κ. Διαθήκης, τής δογματικής διδασκαλίας των μεγάλων Πατέρων και των εκκλησιαστικών συγγραφέων, τής υμνογραφίας τής Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας και τής βυζαντινής αγιογραφίας, χωρίς βέβαια να εκλαμβάνονται κατά γράμμα αυτές οι τοπογραφικές ιδέες και περιγραφές τού Άδη.

……….Συνεπώς, όπως σχεδόν σε όλες τις αρχαίες θρησκείες γίνεται λόγος γιά έναν κόσμο (σύμπαν) χωρισμένο σε τρία επίπεδα, δηλαδή στον κόσμο τού ουρανού, τής γης (ή τής θάλασσας) και στον κάτω κόσμο τού Άδη, έτσι και στην αρχαία ελληνική θρησκεία βλέπουμε ότι ακόμη και ο μέγιστος Δίας, «ο πατήρ θεών τε και ανθρώπων», μολονότι απέναντι στο σύνολο των άλλων θεών έχει την υπέρτατη εξουσία, εμφανίζεται στην σύνθεση μιάς «ιερής Τριάδας μαζί με τον Ποσειδώνα και τον Άδη γιά να ορίσει τα κοσμικά πεδία».

……….Ο απέραντος ουρανός λοιπόν («ουρανός ευρύς») και το φως τού επάνω κόσμου θα ανήκουν στον Δία, η θάλασσα («πολιής άλας») στον Ποσειδώνα, και ο Κάτω Κόσμος με το πυκνό σκοτάδι κληρώθηκε στον Άδη, ο οποίος έγινε έτσι βασιλιάς των νεκρών και μέγας κριτής των θνητών. Βέβαια και οι τρεις από κοινού θα ορίζουν την επιφάνεια τής Γης και θα συνοικούν στον Όλυμπο. Ο Άδης όμως ζούσε χωριστά από τούς άλλους θεούς και από τότε «υπό χθονί δώματα ναίει νηλεές ήτορ έχων». Ποιός είναι όμως ο Άδης;

Ολόκληρο το κείμενο μπορείτε να διαβάσετε στο : www.e-istoria.com

***

Πληροφορίες εικόνας : Εύρημα αρχαιολογικών ανασκαφών στούς Επιζεφύριους Λοκρούς τής Μεγάλης Ελλάδος, με την Περσεφόνη και τον Πλούτωνα (Άδη).  Οι Λοκροί ήταν μέρος τής Μεγάλης Ελλάδος και βρίσκονται στην Καλαβρία τής Ιταλίας στην ακτή τού Ιονίου πελάγους. Το αρχαιολογικό εύρημα εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο τής Καλαβρίας.