..
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (Ἱστορικὴ Ἀνάλυση)
γιὰ τὴν Μικρασιατικὴ καταστροφή
.
«…Τὸ τουρκικὸ ἔθνος εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ ὑπερήφανα ἔθνη, μὲ τὰ ὁποῖα δὲν ὑπάρχει καμμία ἐλπίς νὰ ἐπιτύχετε κάτι διὰ τῶν ἀπειλῶν…»
Ἐλ. Βενιζέλος, Βουλὴ, 25 Ἰουνίου 1930
.
……….Ποιὸς ἡγέτης βαδίζει γιὰ τὸ Ἐσκὶ Σεχίρ καὶ τὴν Ἄγκυρα καὶ γνωρίζει, ὅτι πίσω ἀπὸ αὐτὸ τὸ μέτωπο ὑπάρχει ἀντάρτικο Ἑλληνικό, στὰ μετόπισθεν τοῦ ἀντιπάλου καὶ δὲν θέλει νὰ τὸ χρησιμοποιήσει;
……….Ποιὸς ἡγέτης δὲν θὰ ἤθελε νὰ χρησιμοποίηση τὸ δυναμικὸ 700.000 χριστιανῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου ποὺ ζοῦσαν στὰ μετόπισθεν τοῦ ἐχθροῦ;
……….Αὐτό τὸ ἐρώτημα θὰ πρέπει νὰ τὸ ἀπαντήσει κάθε Ἕλληνας, μόνος, στὸν ἑαυτὸ του. Τὸ ἐρώτημα εἶναι, ἐάν ὁ Βενιζέλος τῆς ὁρμῆς καὶ τῆς ἀποφασιστικότητας, τῆς ὀξυδέρκειας καὶ τῆς διπλωματικότητας, γνώριζε ἤ δὲν γνώριζε;
……….Κανεὶς δὲν μπορεῖ ν’ ἀρνηθῇ ὅτι ὁ Βενιζέλος συνέδεσε τὴν πολιτικὴ του μοῖρα, ἄρα καὶ τὴν μοῖρα τῆς Ἑλλάδας, μὲ τὰ συμφέροντα τῆς Ἐγκάρδιας Συμμαχίας καὶ ἰδιαίτερα τῆς Ἀγγλίας. Ἀντίθετα, τὸ βασιλικὸ στρατόπεδο συνέδεσε τὴν μοῖρα του, καὶ πίστευε, ὅτι ἔτσι ἐξυπηρετεῖ τὰ συμφέροντα τῆς Ἑλλάδας, μὲ τὴν πορεῖα τοῦ Ἄξονα καὶ ἰδίως τῆς Γερμανίας. Ἡ διαμάχη, αὐτὴ τελικὰ δίχασε ἀνεπανόρθωτα τὸν Ἑλληνικὸ λαό.
……….Ἡ ἀπόδοση τῆς Μακεδονίας στὴν Ἑλλάδα [] ἀποδείχτηκε ἐκ τῶν ὑστέρων, ὅτι ἔγινε μὲ συνοδεία ἕνα βαρὺ γραμμάτιο, ποὺ τὸ ἔθνος μας ἀναγκάστηκε νὰ ἐξαργυρώσῃ ἀργότερα καὶ μέχρι σήμερα πολὺ ἀκριβά. Ὁ Βενιζέλος κλίθηκε ἀπό τοὺς φίλους τῆς Ἑλλάδας νὰ ἐξαργυρώσῃ τὸ μακεδονικὸ γραμμάτιο μὲ δύο ἐνέργειες οἱ ὁποῖες καὶ ἔκριναν τὰ πάντα μέχρι τὶς ἡμέρες μας.
……….Τὸ πρῶτο, ἦταν νὰ στείλῃ μὲ ἐντολὴ τῶν Συμμάχων στρατεύματα στὴν Σμύρνη μὲ τὸ πρόσχημα προστασίας τῆς εἰρήνης, ἐνῶ κανεὶς ἀπὸ τὸν Ἑλληνισμό τῆς Μικρᾶς Ἀσίας δὲν εἶχε ἐγείρει μιὰ τέτοια αἴτηση ἤ παράκληση.
……….Τὸ δεύτερο καὶ ἐξ ἴσου ἐσφαλμένο, νὰ στείλῃ μία μεραρχία στὴν ρωσικὴ διαμάχη ἐξουσίας, ἐναντίον τῶν Μπολσεβίκων.
……….Καὶ οἱ δύο κινήσεις δὲν βγῆκαν ἀπὸ ἐθνικὴ ἑλληνικὴ ἀπόφαση σκοπιμότητας, ἀλλὰ ἔγιναν κατ’ ἐντολὴ τῆς Ἀγγλίας καὶ τῆς Γαλλίας, γιὰ ἀποκλειστικὰ δικοὺς τους λόγους καὶ συμφέροντα.
……….Ἐναγωνίως ἡ Ποντιακὴ Ἐθνοσυνέλευση τοῦ Βατοῦμ ἔστελνε ἐπιτροπές στὸν Βενιζέλο [] μὲ μόνιμο αἴτημα ἀποστολὴ Ἑλλήνων Ἀξιωματικῶν γιὰ τὴν ὀργάνωση καὶ μετάλλαξη τοῦ ποντιακοῦ ἀντάρτικου σὲ κανονικὸ στρατό.