,
Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ
« Ἑλλήνων προμαχοῦντες Ἀθηναῖοι Μαραθῶνι χρυσοφόρων Μήδων ἐστόρεσαν δύναμιν.» (Σιμωνίδης ὁ Κεῖος)
,.
ΚΕΙΜΕΝΟ: Δρ Πηγὴ Π.Καλογεράκου, ἱστορικός-ἀρχαιολόγος. Διεύθυνση Ἱστορίας Στρατοῦ.
……….Μὲ βάση τὴν χρονολόγηση ἀπό τὸ Ἀττικὸ καὶ Σπαρτιατικὸ ἡμερολόγιο, στὶς 12 Σεπτεμβρίου τοῦ 490 π.Χ., ἔγινε ἡ μεγάλη μάχη τοῦ Μαραθῶνος. Δέκα χιλιάδες Ἀθηναῖοι καὶ χίλιοι Πλαταιεῖς ὑπὸ τὸν Στρατηγὸ Μιλτιάδη, συνέτριψαν πενήντα πέντε χιλιάδες Πέρσες, ὑπὸ τοὺς Δάτι καὶ Ἀρταφέρνη. Ἡ μάχη αὐτὴ ἔδειξε τὸ στρατηγικὸ δαιμόνιο τοῦ Μιλτιάδη.
……….[ ] Βασικὴ ἐπιδίωξη τοῦ Ἀθηναίου Στρατηγοῦ ἦταν νὰ προωθήσῃ τὴν φάλαγγα ἀλώβητη κοντὰ στοὺς Πέρσες καὶ νὰ τοὺς ὑποχρεώσῃ σὲ μάχη σῶμα μὲ σῶμα. Ὁ Κορνήλιος Νέπως μᾶς παρέδωσε τὸν τρόπο ποὺ χρησιμοποίησε ὁ Μιλτιάδης γιὰ νὰ ἀποφύγῃ πιθανὴ πλευροκόπηση τοῦ ἱππικοῦ τῶν Περσῶν.[ ]Ἐπίσης γιὰ νὰ ἀποφύγῃ τὶς μεγάλες ἀπώλειες ἀπό τὰ πολυάριθμα περσικὰ βέλη, προέβλεψε ὅτι οἱ Ἀθηναῖοι ἔπρεπε νὰ διανύσουν μὲ μεγάλη ταχύτητα τὴν ἀπόσταση ποὺ συνέπιπτε μὲ τὸ βεληνεκὲς τῶν τοξοτῶν. Καὶ γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσῃ τὴν ἀριθμητική ὑπεροχὴ τῶν Περσῶν, υἱοθέτησε ἀκόμη μία καινοτομία· ἀνέπτυξε σὲ πλάτος τὴν παράταξη τῆς φάλαγγας, μειώνοντας τὸ βάθος της στὸ κέντρο, ἐνισχύοντας ὅμως τὰ ἄκρα. Τὸ κρίσιμο σημεῖο ἦταν νὰ ἀντέξῃ τὸ κέντρο τῶν Ἑλλήνων ἔτσι ὥστε κατὰ τὴν ὑποχώρησή του, νὰ ἐπιτρέψῃ στὰ ἄκρα νὰ πρωθηθοῦν πίσω ἀπό τὸ περσικὸ κέντρο καὶ νὰ τὸ κυκλώσουν.
………. [ ] Ἡ μάχη τοῦ Μαραθῶνος καὶ ἡ νίκη της, ἦταν γεγονὸς ποὺ γιὰ τοὺς Ἕλληνες ξεπερνοῦσε τὰ ὅρια τῆς λογικῆς καὶ γι’ αὐτὸ συνδέθηκε μὲ στοιχεῖα ὑπερφυσικὰ καὶ μὲ κατορθώματα ὑπεράνθρωπα. [ ] Οἱ ὁπλῖτες ποὺ ἔπεσαν στὴν μάχη, ἔγιναν ἥρωες ποὺ οἱ Ἀθηναῖοι τιμοῦσαν συνεχῶς μέχρι τὴν ῥωμαϊκὴ ἐποχή.
……….Στοὺς ὀνομαστοὺς νεκρούς, ὅπως ὁ Καλλίμαχος καὶ ὁ Κυναίγειρος, ἀποδόθηκε ἐπικὸς θάνατος, ἀντάξιος τῶν ὁμηρικῶν πολεμιστῶν.
……….Οἱ ἀγγελιαφόροι τῆς μάχης, τόσο ὁ Φειδιππίδης (ὀρθότερον Φιλιππίδης) ποὺ ἔτρεξε σὲ ὑπερβολικὰ μικρὸ διάστημα ὥς τὴν Σπάρτη, ὅσο καὶ ὁ ἀγγελιαφόρος ποὺ ξεψύχησε μόλις ἔφερε τὸ νέο τῆς νίκης, ἔγιναν πρόσωπα θρυλικὰ ποὺ ξεπέρασαν τὴν ἀνθρώπινη φύση τους. Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τοὺς Ἀθηναίους ὁπλῖτες, ποὺ κατάκοποι μετὰ τὴν μάχη καὶ πάνοπλοι ἔσπευσαν πίσω στὴν πόλη γιὰ νὰ τὴν προστατεύσουν ἀπό τοὺς Πέρσες.
……….[ ] Οἱ μαχητὲς τοῦ Μαραθῶνα ἀπετέλεσαν πρότυπο γιὰ τοὺς Ἀθηναίους καὶ τὸ ἰδανικὸ τους κυριάρχησε στὴν συνείδηση τῶν Ἑλλήνων. Στὸν τύμβο τους ἔρχονταν κάθε χρόνο οἱ ἔφηβοι τῆς πόλης γιὰ νὰ προσφέρουν θυσίες καὶ στεφάνια, ἀκόμη καὶ ἔως τὸν 2ο αἰ. π.Χ. ἐνῶ γιόρταζαν κάθε χρόνο καὶ τὴν ἐπέτειο τῆς μάχης.
Ὁλόκληρο τὸ κείμενο μπορεῖτε νὰ διαβάσετε στό : www.e-istoria.com
……….Τὸ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ τοῦ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗ τόμ. 12, σελ.572 καὶ ἡ ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΔΡΑΝΔΑΚΗ τόμος ΚΓ’ σελ. 878, ἀναφέρουν Φειδιππίδης (ὀρθότερον Φιλιππίδης).