Μέσα στους αιώνες πού πέρασαν χωρίς ελεύθερο εθνικό βίο και προπαντός στη διάρκεια τής Οθωμανικής κυριαρχίας, οι Έλληνες εύρισκαν πάντα κάποιο τρόπο να διατηρούν τις παραδόσεις τους. Πολλές φορές για να μην προκαλέσουν την απαγόρευση τού Διοικητή τής Περιφέρειας, εκμεταλλεύονταν την Αποκριά». «Έχουμε γι’ αυτό ορισμένα παραδείγματα από τούς χορούς τής «Μπούλας» τής Νάουσας (Μακεδονία), καθώς και από άλλες περιοχές και ορισμένες αποκριάτικες συνήθειες των Ποντίων.

ΠΟΝΤΟΣ
Σε ορισμένα μέρη τού Πόντου, συνήθιζαν να «μασκαρεύονται» με φουστανέλλα και περικεφαλαία τού Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αναθύμημα τού «χιτώνα» ή φουστανέλλα των νεωτέρων Ελλήνων και αναθύμημα τής Ελληνικής Αυτοκρατορίας ή περικεφαλαία τού Μεγάλου Αλεξάνδρου. Εξήντα περίπου άνθρωποι μασκαρεμένοι, ανέβαιναν στ’ άλογα για το τελικό πανηγύρι τής «αποκριάς» και με διάφορα παραγγέλματα, γεμάτοι ενθουσιασμό, μιμούνταν την «πορεία τού Μεγάλου Αλεξάνδρου». Αυτά τα απομεινάρια υπάρχουν ακόμα σε μερικά χωριά τής Μακεδονίας πού εγκαταστάθηκαν Πόντιοι.
Δυστυχώς είτε από έλλειψη χρημάτων, είτε γιατί δεν τα χρειάζονται πια αυτά γιατί βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος, έχουν πάψει να διοργανώνουν αυτούς τούς χορούς τα τελευταία χρόνια. Σε τρία απ’ αυτά τα χωριά πού πήγα για έρευνα το 1962, μού έλεγαν οι γεροντότεροι, με κάποια πίκρα, πώς «εδώ και δύο τρία χρόνια δεν τούς διοργανώνουμε πια, γιατί δεν έχουμε τα χρήματα».
Υπάρχει ένας αποκριάτικος χορός των Ποντίων με φουστανέλλες και περικεφαλαίες τού Μεγάλου Αλεξάνδρου και με προστάγματα από έναν πού είναι επικεφαλής. Όπως μάς είπαν οι Πόντιοι πού συνεργάστηκαν μαζί μας αυτός ό χορός έμοιαζε με μιά πομπή από άντρες και γυναίκες τις οποίες οι άντρες προσπαθούσαν να προστατέψουν από κάποιον εχθρό. Για να μάθουμε όμως τον χορό και το περιεχόμενό του έπρεπε, όπως μάς είπαν, να βρούμε τον άνθρωπο τού Πόντου πού τον ξέρει και θυμάται τα προστάγματα, γιατί χωρίς προστάγματα. . . δεν υπάρχει χορός. Παρακαλέσαμε, ερευνήσαμε, και μετά πολλά βρέθηκε ό ειδικός πού ήρθε να μάς δείξει και να μάς μάθει το χορό.
Μερικοί άνθρωποι έχουν το θεϊκό δώρο να χορεύουν όχι για να διασκεδάσουν, αλλά σα να πρόκειται για τελετουργία. Αυτοί οι άνθρωποι συνήθως, είτε άντρες είναι είτε γυναίκες, μπορούν ν’ αποδώσουν πιο εντυπωσιακά από τούς άλλους το χορό, ακριβώς γιατί αισθάνονται ένα δέος. Και μόνον όταν τύχει να δει κανείς χορό να χορεύεται μ’ αυτό τον τρόπο μπορεί να βοηθηθεί και να δει ή να αισθανθεί πιο έντονα εκείνο πού ενδεχόμενα περιέχει ή εκφράζει ό χορός και το έθιμο.
Μελετώντας δε έπειτα άλλους πρωτοπόρους, ειδικούς λαογράφους και αρχαιολόγους, να κατασταλάξει στο «αν» και «κατά πόσο» βρίσκεται στα ίχνη κάποιου αρχαίου μύθου, κάποιου αρχαίου γεγονότος. Αλλά βέβαια θέλει πολλή προσοχή, πολλή αυστηρότητα και πολλή μελέτη. Και το καταστάλαγμα αργεί. Γιατί το θέμα πού μπορεί να βρεθεί είναι σκεπασμένο από ποικίλα στρώματα αλλοιώσεων.

ΜΥΘΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ – ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ
Τούς αρχαιολόγους, τούς μελετητές, τούς λαογράφους και κείνους ακόμα τούς ταξιδιώτες, πού καταγίνηκαν με την Ελλάδα μέσα στους αιώνες, ακόμα και κείνους πού αρπάζανε και μεταφέρανε στον τόπο τους αρχαία αντικείμενα και ολόκληρα αγάλματα — πρέπει να τούς ευχαριστούμε, γιατί έτσι διασωθήκανε ορισμένα κείμενα και ακόμα και αυτά τα αγάλματα πού βρίσκονται στα διάφορα Μουσεία τού κόσμου.

 

…………………………

Η συνέχεια του κειμένου ΕΔΩ

 

 

.