ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΤΟΥ ΕΡΡΙΚΟΥ ΣΛΗΜΑΝ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΕ ΑΥΤΕΣ

,

Ἡ Σοφία Σλῆμαν μὲ μέρος τοῦ θησαυροῦ τῆς Τροίας

,

……….Ὁ Ἑρρῖκος Σλῆμαν (Heinrich Schliemann) ἦταν μία ἰδιαίτερη καὶ ἀντιφατική προσωπικότητα ποὺ ὁδηγούμενη ἀπό μία ἀνήσυχη, φιλόδοξη καὶ ἐξερευνητική φύση καθὼς καὶ  τὸ ἐνδιαφέρον του γιὰ τὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα, πραγματοποίησε ἀξιόλογες ἀρχαιολογικές ἀποστολές τὸν 19ο αἰώνα στὴν Τροία τῆς μικρᾶς Ἀσίας καὶ στὶς Μυκῆνες τοῦ ἑλλαδικοῦ χώρου. Τὸ μεγάλο του πάθος γιὰ τὴν ἀρχαιότητα ἐμπνέεται ἀπό τὴν γενικότερη ἀναζήτηση τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικού πνεύματος ποὺ ἐπικρατοῦσε στὴν Γερμανία τὸν 19ο αἰώνα καὶ ἰδιαίτερα ἀπό τὴν ἀγάπη του γιὰ τὸν Ὅμηρο ποὺ, σύμφωνα μὲ τὸν ἴδιο, εἶχε προσεγγίσει σὲ πολὺ μικρὴ ἡλικία. Γεννήθηκε τὸ 1822 στὴν Γερμανία, καὶ ἡ ταπεινὴ του καταγωγὴ δὲν τὸν ἐμπόδισε νὰ διανύσῃ μία ἐπιτυχημένη ἐπαγγελματική πορεία ποὺ τοῦ ἔδωσε τὴν οἰκονομική ἐπιφάνεια γιὰ νὰ πραγματοποιήσῃ τὸ ὄνειρο τῆς ζωῆς του· τὴν ἀρχαιολογική ἔρευνα.

……….Τὸ χάρισμά του νὰ μαθαίνῃ εὔκολα ξένες γλῶσσες τοῦ ἔδωσε ἕνα ἀκόμη πλεονέκτημα στὰ πάμπολλα ταξίδια ποὺ πραγματοποίησε σὲ περιοχὲς τῆς Ἀσίας λόγῳ τῶν ἐπαγγελματικῶν του δραστηριοτήτων, καὶ στὴν συλλογὴ καὶ καταγραφὴ πληροφοριῶν στὸ ἡμερολόγιό του. Ἡ ἀνάγνωση τῶν ἡμερολογίων του ἀποκαλύπτει μία μοναχικὴ μορφὴ, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν ἀλληλογραφία τῆς οἰκογενείας του, ποὺ ἀποκαλύπτει τὴν φιλόδοξη πλευρᾶ του καὶ τὸ πάθος του γιὰ ἐπιτυχία.

……….Ἀρχικά παντρεμένος μὲ μία  ῥωσίδα ἀπό τὴν ὁποία ἀπόκτησε τρία παιδιὰ, χώρισε γιατὶ ποτὲ δὲν μοιράστηκε μαζί του τὴν βαθιά του ἀνάγκη γιὰ ἔρευνα, καὶ οὔτε ἔδειξε ποτὲ ἐνδιαφέρον νὰ τὸν ἀκολουθήσῃ στὰ ἀμέτρητα ταξίδια του.

……….Στὸ κατώφλι τῆς τέταρτης δεκαετίας τῆς ζωῆς του, ἐγκατέλειψε  τὴν Ρωσία μὲ προορισμό τὴν Ἀμερική, ὅπου παράλληλα μὲ τὴν ἐπιχειρηματική του δραστηριότητα ἀπόκτησε καὶ τὴν Ἀμερικανική ὑπηκοότητα.  Τότε ἔστειλε ἕνα γράμμα σὲ φίλο του, ζητώντας του νὰ τοῦ βρῇ μία νέα γυναίκα Ἑλληνικῆς καταγωγῆς μὲ κλασσική παιδεία. Ἡ ὅμορφη  Σοφία Ἐγκαστρωμένου (Καστριώτη) ἔγινε ἡ δεύτερη σύζυγός του σὲ ἡλικία 16 ἐτῶν, καὶ τὸν ἀκολούθησε πλέον στὴν νέα σελίδα τῆς ζωῆς του, τὴν ἀρχαιολογική ἔρευνα.

……….Μὲ ἀποκλειστικό ὁδηγό τὰ κείμενα τοῦ Ὁμήρου (Ἰλιάδα καὶ Ὀδύσσεια) ἀπόδειξε ὅτι οἱ μέχρι τότε ὑποθέσεις καὶ θεωρίες ἦταν λανθασμένες. Οἱ μέθοδοι ποὺ χρησιμοποίησε γιὰ τὴν ἀνασκαφή στὴν Τροία δέχθηκαν ἀρκετές ἐπικρίσεις, ποὺ ὁρισμένες εἶχαν λογικὴ βάση, ἡ ἀνακάλυψη ὅμως στὶς 31 Μαῒου τοῦ 1873 ἑνός θησαυροῦ ἀπό χρυσό καὶ ἀσήμι φίμωσε ἀρκετούς ἀπό τοὺς ἐπικριτές του.

……….Παραβαίνοντας τὴν ἀρχική συμφωνία μὲ τοὺς τούρκους γιὰ μοίρασμα τῶν εὑρημάτων, ἔφυγε ἀπό τὴν περιοχὴ μὲ προορισμὸ τὴν Ἑλλάδα, καταφέρνοντας νὰ πάρῃ τὸν θησαυρό μαζί του. Σύντομα οἱ φωτογραφίες τῆς Σοφίας ποὺ φοροῦσε τὰ κοσμήματα ποὺ ἀνακαλύφθηκαν στὴν Τροία, ἔκαναν τὸν γύρο τῆς Εὐρώπης, ἐντυπωσιάζοντας τὴν ἀρχαιολογική κοινότητα.

……….Ἡ ἐπόμενη ἀνασκαφική του ἔρευνα ἐπικεντρώθηκε στὸν Ἑλλαδικό χῶρο μὲ ἀνασκαφές στις Μυκῆνες, Τίρυνθα και Ὀρχομενό. 

……….Ἡ ἀνασκαφὴ τῶν Μυκηνῶν τοῦ 1876  ποὺ εἶναι ἡ πλέον γνωστὴ καὶ διάσημη τοῦ 19ου αἰώνα στὴν ῾Ελλάδα, ἦταν, καὶ εἶναι, ἀνασκαφὴ τῆς ᾽Αρχαιολογικῆς ῾Εταιρείας, ποὺ ἔγινε διὰ τοῦ῾Ερρίκου Σλήμαν.

……….Ἡ διοικητικὴ καὶ πολιτικὴ πλευρὰ τῆς διαδικασίας τῆς ἀνασκαφῆς ὡς καὶ ἕνα πολὺ μεγάλο καὶ βασικῆς σημασίας μέρος τῆς ἐπιστημονικῆς διεξαγωγῆς της, μένουν σχεδὸν ἐντελῶς ἄγνωστα, μὲ τὴν ἐξαίρεση κάποιας εὐμενούς σποραδικῆς μνείας γιὰ τὸν ῞Ελληνα συντελεστή της, τὸν Παναγιώτη Σταματάκη ποὺ εἶχε τὴν ἐποπτεία, τὴν εὐθύνη τῆς νομικῆς καὶ ἐπιστημονικῆς ἐξασφαλίσεως τῶν ἀποτελεσμάτων της, τῆς καταγραφῆς καὶ κατάταξης τῶν εὑρημάτων, καὶ τῆς διάσωσης ὅλων τῶν στοιχείων ποὺ κάνουν μιὰν ἀνασκαφὴ ἀξιόπιστη.

……….Ἐξ ἀρχῆς θεωρήθηκε, δικαίως, πολὺ σημαντικὴ καὶ πραγματικὰ ὑπῆρξε ἡ ἀρχὴ τῆς δημιουργίας ἑνὸς κλάδου τῆς ἀρχαιολογικῆς ἐπιστήμης, τῆς μελέτης τοῦ ἕως τότε ἄγνωστου μυκηναϊκοῦ πολιτισμοῦ.

……….Ὁ Σλῆμαν πρὸς τιμήν του, ἔδωσε πολὺ γρήγορα τὰ ἀποτελέσματα τῶν ἐρευνῶν του μὲ ὀγκώδη, πολύτιμα δημοσιεύματα. Πλάϊ του ὅμως, ὑπῆρχε καθ’’ ὅλη τὴ διάρκεια τῆς ἀνασκαφῆς, ὁ ῎Εφορος τῆς ῾Εταιρείας Παναγιώτης ᾽Αντ. Σταματάκης, ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον μεθοδικούς, εὐσυνείδητους καὶ ἰδεολόγους ῞Ελληνες ἀρχαιολόγους τῆς ῾Ελλάδος.

……….Ἐνῷ ἐπέστρεφε στὴν Ἑλλάδα ἀπό τὴν Γερμανία ποὺ εἶχε πάει λόγῳ προβλήματος ὑγείας του, ὁ θάνατος τὸν βρῆκε μία ἡμέρα μετὰ τὰ Χριστούγεννα στὴ Νάπολι (26/12/1890), ἐμποδίζοντάς τον νὰ πραγματοποιήσῃ ἄλλη μία ἀρχαιολογική ἔρευνα στὴν Τροία. Ἕνας γερμανός ἀρχαιολόγος καὶ συνεργάτης του, ὀνόματι Wilhelm Dorpfeld ἀποκάλυψε ὅτι ὁ Σλῆμαν γνώριζε ὅτι ἡ Τροία ποὺ ἀνακάλυψε τὸ 1873 ἦταν νεώτερη ἀπό τὴν Ὁμηρική, γι’ αὐτό καὶ ἤθελε νὰ συνεχίσῃ τὶς ἔρευνες. Κηδεύτηκε δημοσίᾳ δαπάνῃ στὴν Ἀθήνα καὶ θρηνήθηκε ἀκόμη καὶ ἀπό τοὺς ἐπικριτές του.

Πληροφορίες γιὰ τὸν Σλῆμαν ἁλιεύθηκαν ἀπό :

http://www.archetai.gr/
http://www.nma.gr/
http://www.ascsa.edu.gr/
***

Ἡ  Μέρκελ, ὁ Πούτιν, ὁ θησαυρὸς τοῦ Πριάμου καὶ ὁ κλέψας τοῦ κλέψαντος.

……….Στὶς 21 Ἰουνίου τοῦ 2013, στὸ πλαίσιο τοῦ «Διεθνοῦς Οἰκονομικοῦ Φόρουμ τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως», ἡ Γερμανίδα Καγκελάριος Μέρκελ καὶ ὁ Ῥῶσος Πρόεδρος Β. Πούτιν, ἐγκαινίασαν μία ἔκθεση στὸ Μουσεῖο Ἑρμιτᾶζ στὴν Πετρούπολη, μὲ τῖτλο: «Εὐρωπαϊκὴ Ἐποχὴ τοῦ Χαλκοῦ — ἡ Εὐρώπη χωρὶς σύνορα».

1

……….Στὴν ἔκθεση συμπεριλαμβάνοντο καὶ 600 περίπου ἀρχαῖα ἀντικείμενα ἀπὸ τὸν «θησαυρὸ τοῦ Πριάμου» τὰ ὁποῖα οἱ Σοβιετικοὶ μετὰ τὸν Β΄Π.Π., μετέφεραν ἀπὸ τὸ Βερολῖνο στὴν Μόσχα ὡς «πολεμικὴ ἀποζημίωση». Τὰ ἀρχαιολογικὰ εὐρήματα εἶχε μεταφέρει κρυφὰ ἀπὸ τὶς ὀθωμανικὲς ἀρχὲς στὸ Βερολῖνο ὁ Ἑρρῖκος Σλῆμαν, κατὰ τὶς ἀνασκαφὲς ποὺ διενήργησε στὰ ἐρείπια τῆς Τροίας. Τὸ γεγονὸς ἔγινε γνωστό, ὅταν ἡ Ἑλληνίδα σύζυγός του, Σοφία, ἐμφανίσθηκε σὲ δεῖπνο φορῶντας κοσμήματα τοῦ θησαυροῦ.

……….Τὸ 1945, τὰ ἀντικείμενα ἐξαφανίστηκαν ἀπὸ τὸ Βερολῖνο, ἐνῷ ἡ Μόσχα ἀρνεῖτο κατηγορηματικῶς ὅτι τὰ εἶχε στὴν κατοχὴ της. Ἐμφανίσθηκαν ὡς διὰ μαγείας στὶς ἀποθῆκες τοῦ Μουσείου Πούσκιν τὸ 1993. Στὴν ἔκθεση ποὺ ἐγκαινίασαν ἀπὸ κοινοῦ οἱ ἀρχηγοὶ τῶν δύο κρατῶν, τὰ ἀντικείμενα αὐτὰ ἐκτέθηκαν γιὰ πρώτη φορὰ μετὰ ἀπὸ πολλὲς δεκαετίες.

……….Στὸ ζήτημα τῆς ἐπιστροφῆς τους στὸ Βερολῖνο τὸ ὁποῖο ἔθιξε ἡ Μέρκελ…, ὁ Πούτιν ἀπάντησε ὅτι “…ἄν τὰ ἐπιστρέψουμε στὴν Γερμανία, τότε τί νὰ πῇ καὶ ἡ τουρκία;”…

Αφήστε μια απάντηση