Η ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΒΟΥΡΓΑΡΩΝ ΠΡΙΝ ΤΟ ΞΕΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ Β΄ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (1913)

,

Τμήμα βουργαρικού στρατού που επέτρεψαν οι Έλληνες να εισέλθει στην Θεσσαλονίκη μετά την απελευθέρωσή της.
Τμήμα βουργαρικού στρατού που επέτρεψαν οι Έλληνες να εισέλθει στην Θεσσαλονίκη μετά την απελευθέρωσή της.

 

Η ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΒΟΥΡΓΑΡΩΝ ΠΡΙΝ ΤΟ ΞΕΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ Β΄ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (1913)
,
Ἐπεισόδιον ἐν Γουμέντσῃ μετὰ βουλγάρου ὑπαλλήλου.

,
……….Ὡς προανέφερον, ὑπῆρχε συμφωνία περὶ τοῦ τὶς ἐκ τῶν Συμμάχων θὰ ἤσκει τὴν πολιτικὴν διοίκησιν. Τὴν συμφωνίαν ταύτην οἱ Βούλγαροι δὲν ἐσέβοντο, καὶ ἐνῷ προφανῶς δὲν ἐδικαιοῦντο εἰς ἄσκησιν διοικήσεως, ἔστελλον οὐχ ἦττον ὑπαλλήλους εἰς τὰ διάφορα χωρία καὶ τὰς κωμοπόλεις, ἁπλῶς ἵνα δείξουν εἰς τοὺς κατοίκους, ὅτι καὶ αὐτοί, ἴσα δικαιώματα ἔχουν εἰς τὴν πολιτικὴν διοίκησιν. Οὕτω συνέβη καὶ ἐν Γουμέντσῃ.

……….Καὶ τοῦτο βεβαίως οὐδεμίαν σημασίαν θὰ εἶχε, ἄν ἤθελον μόνον νὰ ἐπιδειχθῶσιν εἰς τοὺς ὁμοεθνεῖς των, δυστυχῶς ὅμως ἤρχισαν νὰ ἐπεμβαίνουν ὀχληρότερον εἰς ὅλα τὰ ζητήματα. 

……….Ἐπανειλημμένως ἐγνώρισα τὴν κατάστασιν ταύτην εἰς τὴν Θεσσαλονίκην, παρ’ ὅλας ὅμως τὰς ἐνεργείας τῆς διοικήσεως παρὰ τῷ ἐν Θεσσαλονίκῃ βουλγάρῳ ἀντιπροσώπῳ στρατηγῷ Χεσάπσηεφ, οὐδέν διωρθοῦτο, διότι οὗτος ὑπέσχετο μὲν ὅτι πᾶσα δυσκολία ἤ παρεξήγησις θὰ ἀρθῇ, πράγματι ὅμως οὐδέν ἔπραττε καὶ τοὐναντίον ἐνεθάρρυνε τὰς ἐκεῖ βουλγαρικὰς πολιτικὰς καὶ στρατιωτικὰς Ἀρχάς.

……….Οὕτως εἶχον τὰ πράγματα, ὅτε διέταξα τὸν ἐν Γουμέντσῃ διαμένοντα συνταγματάρχην Φικιώρην, ν’ ἀπελάσῃ τὸν δῆθεν βούλγαρον ἔπαρχον, ὁ ὁποῖος καθ’ ἑκάστην, φέρων στρατιωτικὴν στολὴν μετὰ πολλῶν παρασήμων, ἐπιδεικνύετο κομπορρημονῶν εἰς τοὺς κατοίκους τῆς κωμοπόλεως. Ὁ συνταγματάρχης τὸν ἐκάλεσε, νὰ παρουσιασθῇ εἰς τὸ Φρουραρχεῖον, ὅπως τοῦ ὑποδείξῃ ἐν πάσῃ εὐγενείᾳ, νὰ παύσῃ, ν’ ἀναμιγνύεται εἰς ἀλλότρια καθήκοντα καὶ νὰ διακηρύττῃ ὅτι αὐτός εἶναι ὁ πραγματικὸς πολιτικὸς διοικητὴς.

……….Μὲ αὐθάδειαν καὶ ἰταμότητα ἀπήντησεν οὗτος εἰς τὸν Φικιώρην, ὅτι δὲν σκέπτεται διόλου νὰ παρουσιασθῇ ἐνώπιόν του, καὶ ὅτι διαταγὰς λαμβάνει μόνον ἀπό τὸν Τσάρον Φερδινάνδον. Συνεπεία τῆς θρασείας αὐτῆς ἀπαντήσεως ἦτο, ἡ ἀποστολή παρ’ αὐτῷ ἑνός δεκανέως μετὰ τριῶν εὐζώνων, ἵνα διά τῆς βίας τὸν προσαγάγουν εἰς τὸ Φρουραρχεῖον. Ὁ θρασύδειλος οὗτος ὑπαλληλίσκος, ἀπέναντι τῆς πραγματικότητος εὑρεθείς, παρεκάλεσε νὰ τὸν ἀφήσουν ἐλεύθερον, ὑπεσχέθη δὲ ν’ ἀναχωρήσῃ ἀμέσως.

……….Ὁ Φικιώρης, γνωρίζων τὴν ποιότητα τῶν τοιούτων τύπων, δὲν ἐπίστευσε εἰς τὰ λεγόμενά, ἀλλά θέσας αὐτόν ἐπί διτρόχου κάρρου, μὲ τὴν στολὴν του καὶ ὅλα τὰ παράσημά του, τὸν ἀπέστειλε διὰ μέσου τῆς κωμοπόλεως πρὸς τὰς φυλακὰς μὲ συνοδείαν, ἵνα ἐκεῖθεν ἀπελαθῇ πρὸς τοὺς βουλγάρους. Οὕτως ἔληξε τὸ ἐπεισόδιον τοῦ κωμικοῦ τούτου βουλγάρου ἀντιπροσώπου.

Ὀξύτης σχέσεων μεταξὺ ἑλληνικοῦ καὶ βουλγαρικοῦ στρατοῦ.

,
……….Εἰς τὰς νέας μας θέσεις ὁ χρόνος κατηνελίσκετο εἰς τὴν τελειοποίησιν τῆς ἐκπαιδεύσεως καὶ τὴν συμπλήρωσιν τῆς Μεραρχίας, ἥτις καθ’ ἑκάστην κατηρτίζετο τελειότερον. Ἐπίσης ἐξελέγησαν καὶ αἱ κατάλληλοι θέσεις πρὸς ὀχύρωσιν κατόπιν διαταγῆς τοῦ Ἀρχηγείου, διότι καθίστατο ὁσημέραι αἰσθητότερον, ὅτι αἱ μετὰ τῶν Βουλγάρων σχέσεις μας ἐγίνοντο ὀξύτεραι, ὅπου δὲ αἱ φρουραὶ ἦσαν κοιναὶ, πλὴν τῆς Θεσσαλονίκης, ἀνεκληθησαν.

……….Μεταξὺ τῶν δύο στρατῶν ἡ κατάστασις πᾶν ἄλλο ἤ φιλικὴ ἦτο. Προφυλακαὶ ἐγκατεστάθησαν, ὡς ἄν ἐπρόκειτο περὶ ἐμπολέμων στρατευμάτων. Τὸ πᾶν ἐδείκνυεν, ὅτι μοιραίως ἐβαίνομεν πρὸς ἀναπόφευκτον σύγκρουσιν, ἥν ἑκάστοτε προσεπάθουν νὰ προκαλέσουν οἱ Βούλγαροι.

……….Ἡ ἀναμφιστήτητος μετριοπάθειά μας, φθάνουσα ἐνίοτε μέχρις ὑποχωρήσεως, ἀπεσόβει ταύτην. Ἡ ὑποχωρητικότης ὅμως ἡμῶν καθίστα δυσθύμους τοὺς στρατιώτας μας, διότι πάντες ἐνεπνέοντο ὑπό ἀληθοῦς ἐνθουσιασμοῦ καὶ ἐπεθύμουν τὴν ἔναρξιν τῶν ἐχθροπραξιῶν, ἵνα δείξουν εἰς τὸν ἐγωϊστήν καὶ ἄπιστον Σύμμαχον, ὅτι κακῶς ὑπελόγισε τὸν ἀντίπαλόν του.

……….Ἡ μεγάλη μετριοπάθεια καὶ ὑποχωρητικότης μας, ἀπεμάκρυνε τὴν σύγκρουσιν. Ἡ διαγωγὴ μας ὅμως αὕτη, ἐξελαμβάνετο ὑπό τῆς Βουλγαρίας ὡς ἔνδειξις ἀδυναμίας, καθίστα δὲ αὐτήν ἔτι θρασυτέραν καὶ ἀνυπόμονον, ἵνα τὸ ταχύτερον ἐπιτεθῇ κατὰ τῶν Σέρβων καὶ ἡμῶν. Οἱ Βούλγαροι ἐπίστευον ὅτι αὐτοί μόνον ἦσαν οἱ ἰσχυροί, αὐτοί ἐνίκησαν τὴν Τουρκίαν καὶ οὐδέν οἱ ἄλλοι Σύμμαχοι ἔπραξαν.

……….Ἐλησμόνησαν τὰ πάντα, καὶ αὐτήν ἔτι τὴν συμβολὴν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στόλου, ἥν κατὰ τὴν ἔναρξιν τουλάχιστον τοῦ κατὰ τῆς Τουρκίας πολέμου οὐ μόνον ἐξετίμων, ἀλλά καὶ ἀνεγνώριζον, ὡς ἐμποδίσασαν τὴν μεταφορὰν ἐχθρικῶν δυνάμεων. Ὑπεστήριζον, ὅτι εἰς αὐτούς πρέπει νὰ παραχωρηθῇ ὁλόκληρος ἡ Μακεδονία, διότι ὁλόκληρος κατοικεῖται ὑπό ἀμιγοῦς βουλγαρικοῦ πληθυσμοῦ, ἐπί πλέον δὲ διεκήρυττον, ὅτι αὐτοί συνέτριψαν τοὺς τούρκους.

……….Ὅ,τι καθίστα αὐτούς ἀδιαλλάκτους ἦτο ἀκόμη ἡ ἰδέα ὅτι κατέχεται ὑφ’ ἡμῶν ἡ Θεσσαλονίκη, πρὸς ἥν ἀπέβλεπον καὶ ἥν ἤθελον νὰ καταλάβουν δι’ αἰφνιδίας καθ’ ἡμῶν ἐπιθέσεως.

……….Οὕτως, ὠθούμενοι ὑπό τοῦ ἄνευ ὁρίων ἐθνικισμοῦ των, τῆς τυφλῆς ὑπεροψίας καὶ τῆς ἰδέας ὅτι αὐτοί εἶναι οἱ πάντων ἀνώτεροι, στηριζόμενοι καὶ εἰς τὴν ψευδῶς πιστευθεῖσαν ἰσχύν των, ἀφ’ οὗ ἐλέγετο ὅτι ὁ στρατὸς των εἶναι ὁ Πρωσσικὸς στρατὸς τῆς Ἀνατολῆς, ἀπεφάσισαν νὰ ἐπιτεθῶσι κατὰ τῶν Σέρβων ἐν Γευγελῇ καὶ κατὰ τῆς Χ Μεραρχίας, ἥτις ἧτο τὸ ἄκρον ἀριστερόν τῆς Ἑλληνικῆς Στρατιᾶς. Σκοπὸς των ἧτο, νὰ μᾶς ἀποχωρήσωσιν ἀπό τοὺς Σέρβους, καταλαμβάνοντες δὲ τὴν Γευγελὴν, νὰ βαδίσουν πρὸς Θεσσαλονίκην καὶ νὰ ἐμποδίσουν τὴν Χ Μεραρχίαν νὰ διαβῇ τὸν Ἀξιόν καὶ νὰ ένισχύςῃ οὕτω τὴν Ἑλληνικήν Στρατιὰν, τὴν ἐνεργοῦσαν κατὰ Κιλκίς.


Ἐπιλεγμένο ἀπόσπασμα ἀπό τὸ βιβλίο:
«ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ 1896-1920», ΛΕΩΝΙΔΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΝΤΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ, ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟΝ 1918-1920, σελ.124-126», ΤΟΜΟΣ Α΄, ΔΕΥΤΕΡΑ ΕΚΔΟΣΙΣ, 1955.

Αφήστε μια απάντηση