.
……….1900.—[π.ημ] Ἔτος ποὺ σηματοδοτεῖ γιὰ τὴν πατρίδα μας, τὴν χρονικὴ ἀφετηρία τῆς ἐπιστημονικής ἔρευνας ποὺ ὀνομάζεται «ὑποβρύχια ἀρχαιολογία».
……….Τὸ σπογγαλιευτικὸ συγκρότημα ἀποτελούμενο ἀπὸ τὰ καΐκια, «Εὐτέρπη» καὶ «Καλλιόπη», μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν καπετάνιο Δημήτριο Κοντὸ καὶ συνολικὸ πλήρωμα 22 ἀνδρῶν (κυρίως Δωδεκανησίων), ἀναζήτησε καταφύγιο λόγῳ θυελλωδῶν ἀνέμων, ἀγκυροβολῶντας στὸν [ὅρμο] Ποταμὸς στὰ Ἀντικύθηρα.
……….Ὅταν πέρασε ἡ καταιγίδα, στὶς 4 Ἀπριλίου, ὁ καπετάνιος, Δ. Κοντός, μὲ τὸ «Καλλιόπη» πῆγε στὸ ἀκρωτήριο [Βλυχάδια] βορειοανατολικὰ τοῦ νησιοῦ, καὶ στὰ 25 μέτρα ἀπὸ τὴν ἀκτὴ […] διέταξε τὸν δύτη Ἠλία Λυκοπάντη (γνωστὸ ὡς Σταδιώτη λόγῳ καταγωγῆς ἀπό τὰ Σταδιᾶ Μικρᾶς Ἀσίας), νὰ βουτήξῃ καὶ νὰ ψάξῃ γιὰ σφουγγάρια. Ὁ Λυκοπάντης ἐπέστρεψε στὴν ἐπιφάνεια καὶ ἐνημέρωσε τὸν καπετάνιο, ὁ ὁποῖος καταδύθηκε – ἀρχιδύτης μὲ μεγάλη ἐμπειρία καὶ ὁ ἴδιος- γιὰ νὰ δῇ ὀδίοις ὅμμασι τὸ ναυάγιο.
……….[…] Τὸ πλοῖο, ποὺ χαρακτηρίστηκε ὡς ἐμπορικό, ἐκτελοῦσε δρομολόγιο ἀπό τὴν Ῥόδο πρὸς τὴν Ἰταλία. Τὰ πρῶτα θαυμάσια εὐρήματα μεταξὺ τῶν ὁποίων ὁ «ἔφηβος τῶν Ἀντικυθήρων» καὶ ὁ «μηχανισμὸς τῶν Ἀντικυθήρων», ἄρχισαν νὰ ἔρχονται στὸ φῶς καὶ νὰ γίνονται γνωστὰ ἀπό τὶς ἐφημερίδες τῆς 27ης καὶ 28ης Νοεμβρίου. Ὅλο τὸ συνεργεῖο ἐργάσθηκε κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες, καὶ ὅταν τελείωσε ἡ ἀποστολή τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1901, ἕνας δύτης ἦταν νεκρός καὶ δύο ἀνάπηροι.
Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ
.
……….Η ΛΕΗΛΑΣΙΑ τοῦ ἑλληνικοῦ χώρου καὶ ἡ ἀποψίλωσή του ἀπό τοὺς καλλιτεχνικούς θησαυρούς δὲν εἶναι προνόμιο σημερινῶν ἀσυνείδητων ἀρχαιοκαπήλων ἤ κακὴ συνήθεια κάποιων Ἄγγλων λόρδων τοῦ πρόσφατου παρελθόντος· προδιδάξαντες ὑπήρξαν οἱ Φράγκοι ποὺ κυριολεκτικὰ κατάκλεψαν τὴν Βασιλεύουσα στὰ 1204 καὶ πρὶν ἀπό αὐτούς οἱ πνευματικοὶ τους πατέρες, οἱ Ρωμαῖοι. Οἱ τελευταῖοι, μὲ τὴν ἰδιότητα τοῦ κατακτητή, κατάφεραν εὔκολα ν’ ἀποσπάσουν ἕναν τεράστιο ἀριθμό ἀριστουργημάτων τέχνης, ἐπίπλωσης, γενικὰ ὅ,τι μποροῦσε νὰ μεταφερθῇ, γιὰ νὰ στολίσουν τὶς πόλεις, πλατεῖες, ἀνάκτορα, ἐπαύλεις καὶ ὅ,τι ἄλλο τοὺς ἐνδιέφερε.
……….Γενικὰ αὐτό τὸ «πάθος», ἡ «ἀγάπη» γιὰ τὴν κλασικὴ Ἑλλάδα χαρακτήριζε σχεδὸν ὅλους τοὺς «φιλέλληνες» ποὺ γνώρισαν αὐτή τὴν γῆ. Ἀλλὰ καὶ τὰ θαλάσσια ὕδατα ποὺ περιβάλλουν τὴν Ἑλλάδα καὶ τὶς γειτονικὲς χῶρες, ὅταν κάποτε ἀποτελοῦσαν τμήματα τῆς πρώτης θαλασσοκρατορίας τῶν Ἑλλήνων, κρατοῦν στὰ σπλάχνα τους, στὰ σκοτεινὰ τους βάθη, μυστικὰ ποὺ ἔρχονται σιγὰ σιγὰ στὸ φῶς μὲ πολὺ κόπο.
……….Τὸ ὑποβρύχιο περιβάλλον ἦταν πολὺ δύσκολο γιὰ ἐξερεύνηση καὶ μόνο τὰ τελευταῖα εἴκοσι χρόνια ἔγινε προσιτὸ καὶ μᾶς ἀποκάλυψε πολλὰ ἀπό τὰ μυστικὰ ποὺ κρύβει. Ἡ ὑποβρύχια ἀρχαιολογία εἶναι μία ἐντελῶς σύγχρονη ἐπιστήμη ἀφοῦ οἱ τεχνολογικὲς ἀνακαλύψεις ἐφοδίασαν πρόσφατα μὲ τ’ ἀπαραίτητα μέσα τοὺς εἰδικούς γιὰ τὴν ἐξερεύνηση τοῦ βυθοῦ.
……….Ἡ ἐξερεύνηση αὐτή γίνεται κάτω ἀπό αὐστηρούς ὅρους, οἱ ὁποῖοι πρέπει νὰ τηροῦνται ἁπόλυτα, καὶ ἤπιες καιρικὲς συνθῆκες, κυρίως ἥρεμη θάλασσα καὶ προσοχὴ τῶν δυτῶν ὡς πρὸς τὸν ὁρισμένο χρόνο παραμονῆς στὸν βυθὸ – οἱ δυσκολίες ἐπιτείνονται καὶ ἀπό τὴν μεγάλη οἰκονομική ἐπιβάρυνση, τὶς χρονοβόρες διαδικασίες ἀποκατάστασης τῶν εὐρημάτων καὶ πολλὰ ἄλλα.
……….Δὲν εἶναι ὅμως αὐτῆς τῆς μορφῆς τὰ προβλήματα ποὺ ἀπασχολοῦν τὸ μεγάλο φορτηγὸ πλοῖο, πού, φορτωμένο μὲ ἑλληνικούς θησαυρούς, παλεύει μὲ τὰ κύματα τοῦ Αἰγαίου, σὲ μία χρονικὴ στιγμὴ ποὺ ἐντοπίζεται στὰ μέσα τοῦ 1ου π.Χ. αἰῶνα. Τὸ πλοῖο μεταφέρει χάλκινα καὶ μαρμάρινα ἀγάλματα, ἀμφορεῖς, ἔπιπλα καὶ ἄλλα προϊόντα «ἰδιόρρυθμων πολιτισμικῶν ἀνταλλαγῶν», ποὺ στὴν ἐποχή μας ὀνομάζονται «ἀρχαιοκαπηλείες».
-
Ὁλόκληρο τὸ κείμενο μπορεῖτε νὰ διαβάσετε στό: www.e-istoria.com
Ἀπὸ τὴν Χλόη…