.

,

ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΣΑΜΟ

,

……….Τα πρώτα καράβια, τού εχθρού, που έφτασαν στο μπουγάζι, άρχισαν να χτυπούν τα Σαμιώτικα φυλάκια. Αυτά απαντούσαν.

……….Μα ενώ απασχολούσε στο μέρος αυτό τους Σαμιώτες ο Χοσρέφ, διέταξε ξαφνικά απόβαση στο Καρλόβασι, νομίζοντας πως θα έβρισκε το μέρος αφύλαχτο. Πολλές βάρκες δοκίμασαν να βγάλουν στρατό στη στεριά, μα αναγκάστηκαν, από τις τουφεκιές τού υποχιλίαρχου Αγγελίνα και των συντρόφων του, να γυρίσουν πίσω, με πολλές απώλειες. Το ίδιο έπαθαν από τον Λαχανά οι Τούρκοι στο Κότσικα, που δοκίμασαν να κάνουν απόβαση. Έτσι πέρασε όλη η μέρα.

……….Το βράδυ κανείς δεν έκλεισε μάτι. Αγρυπνούσαν, άλλοι γονατιστοί μπρος στον Χριστό και άλλοι πίσω στο μετερίζι. Φωτιές αμέτρητες αναμμένες ολόγυρα σ’ όλη την ακρογιαλιά τού νησιού, γιά να πιστέψει ο Χοσρέφ πως σπιθαμή δεν μένει αφύλαχτη, έκαναν να φεγγοβολάει ο τόπος.

……….Την άλλη μέρα το πρωί, ο Τοπάλ πασάς διέταξε δύο απανωτές αποβάσεις στο Καρλόβασι. Στην πρώτη ξεκίνησαν 28 και στην δεύτερη 40 μεγάλες βάρκες. Απέτυχαν και οι δύο. Γύρισαν πίσω αφού έχασαν τους μισούς στρατιώτες.

……….Την κρίσιμη εκείνη στιγμή, φάνηκε από το βοριά η άλλη μοίρα του Ελληνικού στόλου, με ναύαρχο τον Σαχτούρη. Ο Μιαούλης ήταν αλλού απασχολημένος. Τον χαιρέτησαν με κανονιές, με σταυρούς και λάβαρα.

……….Ο Χοσρέφ όταν είδε τα ελληνικά πλοία, διέταξε γενική υποχώρηση. Ούτε τις βάρκες του δε στάθηκε να πάρει. Χώθηκε πίσω από το μικρό νησάκι Άη Νικόλα.

……….Προχωρώντας ο στόλος μας μέσα στο στενό, σκόρπισε με λίγες κανονιές τους τούρκους, που ήταν συναγμένοι στη Μύκαλη και άραξε έπειτα μπροστά στην ακρογιαλιά τού Μισόκαμπου. Δεκαοχτώ τούρκικα κίνησαν αμέσως από τον Ασπροκάβο και έρχονταν κατά πάνω του.

……….Σε πολεμικό συμβούλιο τού Σαχτούρη και των πλοιάρχων αποφασίστηκε : Να μην παραμερίσουν τα πλοία από την θέση τους, μη βρουν αφύλαχτο μέρος οι Τούρκοι και κάνουν εκεί απόβαση. Να χρησιμοποιήσουν τα πυρπολικά τους μονάχα. Στο μεταξύ έφτασαν από την Τήνο άλλα 10 Ελληνικά καράβια.

Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΣΤΟ ΣΤΕΝΟ ΤΟΥ ΕΠΤΑΣΤΑΔΙΟΥ  05 Αυγούστου 1824

.

……….Στις 5 του Αυγούστου ο Χοσρέφ διέταξε γενική επίθεση τού στόλου. Η αρμάδα άρχισε να βαρεί με όλα της τα κανόνια. Τί βρόντος και τί καπνός ήταν εκείνος ! Σωστή κοσμοχαλασιά γινόταν. Σε μιά κατάλληλη στιγμή το μπουρλότο τού Υδραίου Τσαπέλη επιτέθηκε σε μιά μεγάλη τούρκικη φρεγάτα. Ο αέρας ήταν αντίθετος και απέτυχε. Η φρεγάτα ωστόσο δεν γλύτωσε.

……….Ό,τι δεν κατάφερε ο Τσαπέλης το κατάφερε ο ατρόμητος Κανάρης. Έβαλε φωτιά την ώρα ακριβώς που ο καπετάνιος της την έριξε έξω στην στεριά γιά να την γλυτώσει. Οι γλώσσες τής φωτιάς έζωσαν μονομιάς το καράβι και το ‘καψαν σαν πελώριο πυροτέχνημα. Η μπαρουταποθήκη πήρε φωτιά κι ακούστηκε βρόντος δυνατός, που σείστηκαν τα βουνά τής Ανατολής και τής Σάμου. Ξύλα, κατάρτια, κανόνια, σκοτωμένα κορμιά, φέσια και κάθε λογής κομμάτια, τινάχτηκαν στον αέρα. Στο πέσιμό τους τα κομμάτια τούτα, βούλιαξαν βάρκες με στρατό, σκότωσαν στρατιώτες κατασκηνωμένους στην ακρογιαλιά τής Ανατολής και σκόρπισαν τους άλλους. Από το πλήρωμα τής φρεγάτας ρουθούνι δε γλύτωσε.

……….Από τους συντρόφους τού Κανάρη μόνο δύο Μικρασιάτες, ο Γεώργιος Τσαμπράλης κι ο Γιάννης Μαυρογιάννης σκοτώθηκαν και τους έθαψαν δίπλα στο εκκλησάκι τής ανασκαφής τού Ηραίου. Τα κόκκαλά τους τα φυλάγουν, από ευγνωμοσύνη οι Σαμιώτες και στο μνημόσυνο τής 6ης Αυγούστου τα βάζουν πλάι στο κενοτάφιο του Λυκούργου.

……….Τα ίδια με την τούρκικη φρεγάτα έπαθε και ένα καράβι Τυνησιακό από το μπουρλότο τού Υδραίου Βατικιώτη, κι άλλο ένα Τριπολίτικο από τον Σπετσιώτη Ματρόζο.

……….Ύστερα από τα παθήματά του αυτά, ο Χοσρέφ διέταξε υποχώρηση γενική γιά την Κω, όπου θα συναντούσε και τον Αιγυπτιακό στόλο. Έτσι η ναυμαχία τελείωσε. Η Σάμος σώθηκε. Ο τούρκικος στόλος νικήθηκε και οι Έλληνες έγραψαν μιά καινούρια σελίδα ένδοξη, ταπεινώνοντας τον τούρκο στο ίδιο στενό, που πριν 2.300 χρόνια περίπου οι πρόγονοί τους χτύπησαν τους Πέρσες.

……….Την άλλη μέρα, 6 Αυγούστου, οι ναύαρχοι βγήκαν έξω στην στεριά, όπου ο κόσμος τους αποθέωσε. Όλοι μαζί, ξένοι και ντόπιοι, πήγαν στην εκκλησία και έψαλλαν δοξολογία στον Θεό γιά την σωτηρία τους. Και επειδή εκείνη η μέρα ήταν η γιορτή τής Μεταμόρφωσης τού Χριστού, ο Λυκούργος έταξε να χτίσει και έχτισε πράγματι, στον τόπο τής σωτηρίας τον ιστορικό ναό τής Μεταμόρφωσης τού Σωτήρα Χριστού. Γιά ενθύμηση αιώνια, πάνω από την πόρτα τοποθέτησε πλάκα με την επιγραφή :

« ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΑΜΟΝ ΕΣΩΣΕ ΤΗ ΕΚΤΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1824»

……….Τις ίδιες αυτές λέξεις χάραξε και στην μεγάλη σφραγίδα τού τόπου. Γιά να ευχαριστήσουν τον στόλο οι Σαμιώτες έδωσαν συνδρομή στο ταμείο του, 61.000 γρόσια. Επίσης εκτιμώντας τις μεγάλες υπηρεσίες τού Λυκούργου γιά την πατρίδα, η Συνέλευση των 18 χωριών τής Σάμου τον ξαναδιόρισε Γενικό Διοικητή τής νήσου.

……….Ο τούρκικος στόλος και ο Αιγυπτιακός δοκίμασαν πολλές φορές να ερημώσουν τη Σάμο, μα δεν το κατόρθωσαν. Η μεγάλη ναυμαχία του Γέροντα και άλλες μικρότερες, που ακολούθησαν, τους ανάγκασε να αλλάξουν σχέδια. Χώρισαν και έφυγαν, αφήνοντας την Σάμο ελεύθερη.

---

• Πηγή τού άρθρου το ιστολόγιο : http://hellas.teipir.gr/ 

• Επιμέλεια κειμένου: Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο