,
,
Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΡΩΣΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΟΥΣΚΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ 1821
,
Χρῆστος Σ. Παπαδημητρίου
.
……….Ἡ μεγαλοφυΐα τῆς Ρωσικῆς ποίησης, ὁ θεμελιωτής τῆς νεότερης Ρωσικῆς λογοτεχνίας Α.Πούσκιν, γεννήθηκε στὴν Μόσχα τὸ 1799 καὶ πέθανε [χάθηκε στὸ ἄνθος τῆς λογοτεχνικῆς του δημιουργίας σὲ ἡλικία 37 ἐτῶν], στὴν Ἁγία Πετρούπολη τὸ 1837, ὕστερα ἀπό θανατηφόρο τραυματισμό σὲ σκηνοθετημένη μονομαχία μὲ τὸν Γάλλο ἐμιγκρέ, Ζορζ Νταντές.
……….(…) [Ὁ Πούσκιν] δὲν ἦταν μόνο μεγάλος ποιητής μὲ παγκόσμια προβολή, ἀλλά καὶ ὁ θεμελιωτής τῆς σύγχρονης ρωσικῆς λογοτεχνίας σὲ ὅλα τὰ εἶδη τοῦ λόγου. Μὲ τὸ λογοτεχνικὸ του ἔργο προβάλλει τὴν ρωσική λογοτεχνία σὲ μία ἀπό τὶς πρῶτες θέσεις στὴν παγκόσμια λογοτεχνία, ἡ ὁποία παύει πιὰ νὰ θεωρεῖται στὴν Δύση ἡ σταχτοποῦτα τῆς Ἀνατολῆς.
……….(…) Τὸ θέμα μας ὅμως δὲν εἶναι ἡ γνωριμία μας, μὲ τὸ λογοτεχνικὸ ἔργο τοῦ μεγάλου Ρώσου λογοτέχνη, ἐξάλλου δὲν εἶναι καὶ στὴν εἰδικότητά μας. Ἡ ζωὴ καὶ τὸ ἔργο τοῦ ποιητή εἶναι συνυφασμένα μὲ γεγονότα κοσμοϊστορικῆς σημασίας ποὺ διαδραματίστηκαν τὴν ἐποχή αὐτή στὸν εὐρωπαϊκό χῶρο.
……….Θὰ προσπαθήσω νὰ παρουσιάσῳ κατὰ τὸ δυνατόν, τὶς μεγάλες στιγμές ποὺ ἔζησε ὁ ποιητής μὲ τὸν ξεσηκωμό τῶν Ἑλλήνων τὸ 1821, καὶ τὸ πάθος, τὴν ἀγάπη γιὰ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν ἐλευθερία ποὺ ἀναβρύζουν ἀπό τὸ μεγάλο ποιητικό καὶ λογοτεχνικό του ἔργο καὶ ἀπό τὸ πάθος τῆς ἐλεύθερης σκέψης. Ἐκτός ἀπό τὴν μοῦσα τοῦ ποιητή μὲ τὴν ὁποία τραγούδησε τὴν ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος καὶ ἰδιαίτερα τὴν Ἑλληνίδα γυναῖκα, ὁ Πούσκιν μᾶς δίνει καὶ σημαντικό ἱστορικό ὑλικό, τὸ ὁποῖο ἀποτελεῖ βασική ἱστορική πηγή γιὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 στὴν Μολδοβλαχία.
……….(…) Αὐτό τὸ σπουδαῖο ἱστορικό ὑλικό, τὸ βρίσκουμε στὸ «σημείωμα γιὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ Ὑψηλάντη», στὸ «σημείωμα γιὰ τὸν Πέντε-Δέκα», στὸ διήγημα «Κυρτζαλή», στὸ «ἡμερολόγιο τοῦ Κισινιῶφ» καὶ στὶς ἐπιστολές τοῦ ποιητή.
……….(…) Ὁ Πούσκιν μὲ τὸ θερμό καὶ ἀνήσυχο πνεῦμα ποὺ τὸν διέκρινε, ἀγάπησε καὶ λάτρεψε πολὺ τὴν Ἑλλάδα, ὑποστήριξε μὲ ζῆλο καὶ φανατισμό τὸν ἐθνικό μας ξεσηκωμό τοῦ 1821, ἀλλά καὶ πικράθηκε ἀπό τὶς κακές στιγμές του. Τὰ φιλελληνικά αἰσθήματα τοῦ ποιητῆ, ἦταν τόσο μεγάλα, ποὺ θεωροῦσε ἐχθρούς τῆς Ρωσίας, ὅλους τοὺς ἐχθρούς τῶν Ἑλλήνων.
……….(…) Ὑπολόγιζε ὅτι, ἡ Ρωσία θὰ ἔπαιρνε μέρος στὸν πόλεμο, στὸ πλευρό τῆς Ἑλλάδος, ὅμως στὸ συνέδριο τοῦ Λάϊμπαχ, τὸν Ἰανουάριο—Φεβρουάριο τοῦ 1821, ἔπεισαν τὸν αὐτοκράτορα Ἀλέξανδρο Α’ νὰ παραιτηθῇ ἀπό αὐτή τὴν πρόθεση. Στὶς 12 Μαΐου τοῦ 1821 ἡ Ρωσία, ἡ Αὐστρία καὶ ἡ Πρωσσία, ὑπέγραψαν τὴν διακήρυξη, ἡ ὁποία ἐπιβεβαίωνε τὶς ἀντιδραστικές ἀρχές τῆς Ἱερᾶς Συμμαχίας.