ΘΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΣΛΑΒΟΦΩΝΩΝ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ 17ο αι. ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ
,
Ἰωάννη Χολέβα,
«Οἱ Ἕλληνες σλαβόφωνοι τῆς Μακεδονίας», ἐκδ. Πελασγός,1999
,
……….(…) Μετά τὸ 1878 στὴ Βόρεια καὶ τὴ Δυτική Μακεδονία, δροῦσαν ἐπαναστατικά σώματα μὲ ἡγέτες τοὺς δίγλωσσους:
- – Βασίλη Ζούρκα καὶ Νικόλαο Γκίζα ἤ Κορδίστα στὶς Πρέσπες καὶ στὸ Βίτσι.
- – Θανάση Μπρούφα καὶ Τάκη Περήφανο στὸ Μορίχοβο καὶ στὰ κεφαλοχώρια γύρω ἀπό τὸ Μοναστήρι.
- – Καραναοῦμ ἤ Ναούμη στὴν περιοχὴ τῆς Φλώρινας, Κορεστίων, Καστοριᾶς, Κορυτσᾶς.
- – Ναοῦμ Σπανὸ ἀπό τὴ Χρούπιστα, στὴν Καστοριά, Ἀνασελίτσα καὶ Γράμμο καί,
- – Καταραχιᾶ στὸ Βίτσι, στὸ Μουρίκι καὶ στὸ Βέρμιο.
……….Στὸ μεταξύ οἱ βούλγαροι, θέλοντας νὰ ἐπιτύχουν ἐφαρμογή τοῦ ἄρ. 10 τοῦ σουλτανικοῦ «φιρμανιοῦ» γιὰ τὴν ἵδρυση τῆς Ἐξαρχίας (σύμφωνα μὲ τὸ ὁποῖο θὰ θεωροῦνταν βουλγαρικές ὅσες κοινότητες μὲ πλειοψηφία τῶν 2/3 τῶν κατοίκων τους θὰ δήλωναν σχετικά), ἔκαμαν συστηματικὸ ἀγῶνα ἐκβουλγαρισμοῦ τῶν Ἑλλήνων καὶ στράφηκαν σὲ πρώτη φάση πρὸς τοὺς σλαβοφώνους, οἱ ὁποῖοι ὅμως δὲν ἔδειξαν αὺτή τὴν διάθεση. Ἡ ἀντίδραση αὐτὴ τῶν σλαβοφώνων τῆς Μακεδονίας, ὁδήγησε τοὺς βουλγάρους στὴν ἵδρυση τῆς Ε.Μ.Ε.Ο. τὸ 1893 καὶ στὴν ἀποστολή ἐνόπλων συμμοριῶν στὴ Μακεδονία γιὰ νὰ ἐπιτύχουν μὲ τὸ ὅπλο ὅ,τι δὲν μπόρεσαν μὲ τὴν πειθῶ καὶ τὴν προπαγάνδα.
……….Ἡ δράση τῶν κομιτατζήδων ἄρχισε τὸ 1895 ἀπό τὶς περιοχὲς Νευροκοπίου, Πετριτσίου, Μελενίκου καὶ Στρώμνιτσας, ὅπου ὑπῆρχε σλαβόφωνο ἑλληνικό στοιχεῖο.
……….Ἡ ἑλληνική ἀπάντηση δόθηκε τὸ καλοκαίρι τοῦ 1896 μὲ Σώματα ποὺ μπῆκαν ἀπό τὴν Θεσσαλία. Ἀλλά τὸ ἀντάρτικο κίνημα τοῦ 1896 βασίσθηκε κυρίως στοὺς ἐνόπλους ἑλληνομακεδονικούς πυρῆνες, οἱ ὁποίοι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο κατὰ τὸ τελευταῖο τέταρτο τοῦ 19ου αἰῶνα στὴν ἐθνική κινητοποίηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Μακεδονίας καὶ ἡ ταχύτατη ἑλληνικὴ διείσδυση στὸν γεωγραφικὸ αὐτό χῶρο τοῦ 1896 ὁφείλεται κυρίως στὴν παρουσία τῶν ἔμπειρων δυτικομακεδόνων ὁπλαρχηγῶν, πολλοὶ ἀπό τοὺς ὁποίους εἶχαν πάρει μέρος στὴν ἐπανάσταση τοῦ 1878 καὶ γνώριζαν ἄριστα τοὺς τόπους ἐκείνους, ἀλλά καὶ στὴ φιλικὴ μεταχείριση τῶν ἑλληνικῶν πληθυσμῶν, ὅπου ἔδρασαν τὰ ἑλληνικὰ Σώματα.
Ὁλόκληρο τὸ κείμενο μπορεῖτε νὰ διαβάσετε στό: www.e-istoria.com
,
Ἑλληνικός παραδοσιακὸς χορὸς Ν.Φλώρινας.
Ζάραμο=Ζα ράμο( Μὲ ὧμο)