.
,
Ιούνιος 1919 – Τα φρικτά εγκλήματα των τούρκων στο Αϊδίνιο
.
……….Μετά την ανακατάληψη τής Περγάμου στις 7 Ιουνίου και την αποκάλυψη των τουρκικών κτηνωδιών εκεί, η τουρκική δύναμη συμπτύχθηκε ατάκτως προς τα Ανατολικά και τις επόμενες ημέρες έγινε από την Μεραρχία Αρχιπελάγους εκκαθάριση των περιοχών Περγάμου-Κυδωνιών και αποκατάσταση τής τάξεως.
……….Στις 7 Ιουνίου η πόλη τού Ναζλί εκκενώθηκε από τον Ελληνικό στρατό διότι δεν ανήκε στην ζώνη ελέγχου του. Όταν πέρασαν από εκεί ο Ιταλός Ταγματάρχης τής Χωροφυλακής Καροσσίνι και ο Άγγλος Ανθυπολοχαγός Χόλτνερ, αναφέρθηκαν με φρίκη γιά τις σφαγές που διαπράχθηκαν τόσο στο Ναζλί, όσο και στα χωριά που βρίσκονταν ανάμεσα σε αυτό και το Αϊδίνιο, ισχυριζόμενοι μάλιστα ότι η παρουσία τους συντέλεσε στο να σταματήσουν οι σφαγές. Τα θύματα των τούρκων συνολικά ήταν 87 φονευθέντες και 23 τραυματισθέντες. Πριν την θανάτωσή τους, είχαν υποβληθεί σε φρικτά βασανιστήρια.
……….Στις 14 Μαΐου 1919 είχε εισέλθει στο Αϊδίνιο το 4ο Σώμα Πεζικού μαζί με μία πυροβολαρχία χωρίς να αντιμετωπίσει κανένα επεισόδιο. Οι 300 περίπου τούρκοι τού τακτικού στρατού με 4.000 ατάκτους, είχαν αποσυρθεί προς τα νοτιοανατολικά.
……….Όμως οι κεμαλικοί πράκτορες φρόντισαν να ξεσηκώσουν αντιδράσεις οι οποίες δεν άργησαν να εκδηλωθούν. Στην κοιλάδα τού Μαιάνδρου συγκεντρώθηκε τακτικός τουρκικός στρατός με ατάκτους, έχοντας σκοπό την κατάληψη τού Αϊδινίου. Στις 16 Ιουνίου οι ισχυρές αυτές δυνάμεις υποστηριζόμενες από πυροβολικό, επιτέθηκαν στην πόλη από όλες τις κατευθύνσεις. Οι υπερασπιστές της διεξήγαγαν σκληρό αγώνα ολόκληρη την ημέρα και έως τις 11:00 τής επομένης, 17 Ιουνίου, οπότε και ο Διοικητής των Ελληνικών δυνάμεων αναγκάστηκε να εκκενώσει το Αϊδίνιο. Στην διαδικασία συμπτύξεως προς το Μπαλατζίκ μεσολάβησαν σκληρές μάχες οπισθοφυλακών, ενώ το Αϊδίνιο παραδόθηκε στις φλόγες.
……….Όταν η τραγική πόλη ανακαταλήφθηκε στις 20 Ιουνίου από το ίδιο Σύνταγμα, το οποίο είχε ενισχυθεί από μικτό απόσπασμα 7 ταγμάτων πεζικού και 3 ½ ορειβατικών πυροβολαρχιών, το θέαμα που αντίκρισαν οι στρατιώτες ήταν φρικτό. Η πόλη είχε μεταβληθεί σε ερείπια γεμάτα πτωμάτων ακρωτηριασμένων με ανήκουστο τρόπο.
……….Σύμφωνα με την έκθεση τού Στρατηγού Νίδερ, ο οποίος πήγε στο Αϊδίνιο αμέσως μετά την ανακατάληψή του, τμήματα τού τουρκικού στρατού μαζί με ατάκτους, αλλά και με την σύμπραξη τού τουρκικού πληθυσμού τής πόλεως, επιδόθηκε σε λεηλασίες, ληστείες, βιασμούς γυναικών, σφαγές και πυρπολήσεις. Από τους 7.500 κατοίκους τής πόλεως, και τους 3.500 πρόσφυγες των γύρω χωριών, βρέθηκαν μόνο 4.500 άνθρωποι. Οι υπόλοιποι σφαγιάστηκαν με τον αγριώτερο τρόπο, κάηκαν ή απήχθηκαν ως όμηροι στο εσωτερικό.
……….Μεταξύ των σφαγιασθέντων ήταν και οι νέοι που αποτελούσαν το Σώμα των Ελλήνων προσκόπων διότι δεν θέλησαν να απαρνηθούν την Ελληνική Πίστη και Πατρίδα. Σε διάφορα σημεία βρέθηκε σημαντικός αριθμός ακρωτηριασμένων πτωμάτων ανδρών και γυναικοπαίδων. Τάφησαν την επόμενη ημέρα 125 άνδρες, 92 γυναίκες και 54 παιδιά.
……….Στις 23 Ιουνίου 1919, τρείς ημέρες μετά την ανακατάληψη τού Αϊδινίου, Ελληνικό απόσπασμα αποτελούμενο από το 3ο Σώμα Πεζικού, το 1/38 Τάγμα Ευζώνων και 1 ½ πυροβολαρχία, αφού πέρασαν τις διαβάσεις τού ποταμού Μαιάνδρου που βρίσκονταν στα νότια τού Αϊδινίου, καταδίωξαν τους τούρκους γύρω στα 20 χιλιόμετρα, μέσα στην Ιταλική ζώνη ελέγχου.
……….Τότε οι Ιταλοί απαίτησαν την αποχώρηση των Ελλήνων χωρίς όμως αυτή να γίνει δεκτή. Διότι οι εξοπλισμένες συμμορίες των τούρκων είχαν ως ορμητήριό τους την ελεγχόμενη από τους Ιταλούς ζώνη. Τελικά με την επέμβαση τού Άγγλου Ναυάρχου, τα Ελληνικά τμήματα ανακλήθηκαν αφήνοντας μόνο ένα φυλάκιο στην γέφυρα που βρισκόταν νοτίως τού Μαιάνδρου.
……….Από τότε οι τούρκοι αποσύρθηκαν χωρίς να παρενοχλήσουν γιά πολλούς μήνες σοβαρά τον Ελληνικό στρατό σε εκείνη την ζώνη.
-
Κείμενο και επιμέλεια: Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο
-
Πηγή πληροφοριών: Επίτομος Ιστορία Εκστρατείας Μικράς Ασίας 1919-1922 (ΓΕΣ).
-
Πηγή εικόνας: https://logomnimon.wordpress.com/