Η ΕΛΛΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ 1821,ΘΡΗΣΚΕΙΑ,ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ, «Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΓΓΥΗΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ»

,

,

Ιωάννης Καποδίστριας,
«η εκκλησία είναι εγγύηση τού Έθνους»

.

……….Η ενίσχυση τού κύρους τής εκκλησίας είναι η βάση γιά την αναγέννηση τού Έθνους. Αυτό τονίζει σε βαρυσήμαντη εγκύκλιο επιστολή που απέστειλε προς τους Έλληνες στις 18 Απριλίου 1819 ο Ιωάννης Καποδίστριας.[1]

……….Προφητικός ο λόγος τού κυβερνήτη τής Ελλάδας που γράφεται δύο χρόνια, πριν ξεσπάσει η Επανάσταση τής Παλιγγενεσίας και εννιά χρόνια προτού κληθεί να κυβερνήσει το μικρό αλλά ελεύθερο Ελληνικό κράτος.

……….Ο Καποδίστριας απευθύνεται στους «αδελφούς του» Έλληνες, ως σε παιδιά τής «Αγίας μας Μητέρας Εκκλησίας». Τους συνιστά να αγαπούν μόνο το καλό και να μην κοιτάζουν μόνο το προσωπικό συμφέρον. Τους λέει να βελτιώσουν την ζωή τους και να ετοιμασθούν γιά τα μεγάλα πλεονεκτήματα που προσφέρει ένας ηθικός και χριστιανικός πολιτισμός.

……….Τους συνιστά ακόμη να καλλιεργήσουν τα γράμματα διότι έτσι θα γίνουν οι πολίτες άξιοι τού σεβασμού και τής εμπιστοσύνης τής Πολιτείας και βαθμιαίως η Πολιτεία θα μάθει να σέβεται και να ακούει και να εμπιστεύεται τους πολίτες της. Οι Έλληνες πρέπει να ασχοληθούν αποκλειστικά με την ηθική και ανθρωπιστική εκπαίδευση γιατί χωρίς αυτήν κάθε άλλο αντικείμενο μόρφωσης είναι μάταιο και κάθε εργασία επικίνδυνη. Και η ηθική εκπαίδευση θα πρέπει να ξεκινήσει, κατά τον Καποδίστρια, από την κατάρτιση τού κλήρου.

……….Κατά την άποψή του, το τεράστιο κύρος τής Εκκλησίας ενισχυμένο με την κατάρτιση και το ήθος των κληρικών της θα αποτελεί την εγγύηση τής συνέχειας τού Έθνους. Έτσι έβλεπε ο κυβερνήτης την Ελλάδα μέσα από την παράδοση και την κληρονομιά της. Και παρακάτω γράφει πως το Έθνος οφείλει ολοκληρωτική αφοσίωση στην Εκκλησία γιατί έτσι θα προοδεύσει.

……….Το δεύτερο που ο Καποδίστριας συνιστά είναι η κατάρτιση των νέων σε θέματα επιχειρήσεων και στο ελεύθερο επάγγελμα και εμπόριο. Και συνιστά οι νέοι γιά την ηθική ζωή να μεταβαίνουν στην Ρωσία όπου η Εκκλησία συμβάλλει αποφασιστικά στην ευημερία τής χώρας και στην πρόοδο τού πολιτισμού της. Αλλά όσον αφορά τις επιστήμες, τις τέχνες και την ελευθερία στο επιχειρείν και την ανάπτυξη των ικανοτήτων στο εμπόριο και την παραγωγή, συνιστά οι νέοι να πάνε σε χώρες που διακρίνονταν γιά τις επιδόσεις τους στους τομείς αυτούς όπως ήταν και είναι οι Η.Π.Α., η Αγγλία και η Ελβετία.

……….Ο Καποδίστριας  θεωρούσε ότι οι Έλληνες έχουν μεγάλες ικανότητες στο εμπόριο και τους συμβούλευσε να αναπτυχθεί σε κάθε μικρή κοινότητα μιά μαγιά από χρήματα και να επιλεγούν άνθρωποι με ευαισθησίες, με ήθος κι ικανότητες γιά να διαχειριστούν την περιουσία αυτή και να την αυξήσουν. Την ελευθερία λοιπόν στις επιχειρήσεις ο Καποδίστριας την έβλεπε ως παράλληλη με την αφοσίωση στην Εκκλησία και με την απόκτηση δι’ αυτής εντίμου και υγιούς φρονήματος.

……….Τέλος, ο Ιωάννης Καποδίστριας προειδοποιεί ότι αν οι Έλληνες δεν ακολουθήσουν αυτή την γραμμή, τής αφοσίωσης στην Εκκλησία και τής επίδοσης στην εκπαίδευση, στις επιστήμες, τις τέχνες και το εμπόριο, τότε οι θυσίες τους θα πάνε χαμένες και δυστυχία θα προστεθεί στην Ελλάδα. Γιατί η ανάπτυξη και η ευημερία, κατά την γνώμη του, έρχεται με το να απαλλαγεί ο Έλληνας από μάταιες φιλοδοξίες και από ιδιοτελή συμφέροντα και να αφιερωθεί στα συμφέροντα μόνο τής γενέθλιας γης του. Και ολοκληρώνει την εγκύκλιο επιστολή του τονίζοντας ότι ελπίζει πως δεν θα υπάρξει ο κίνδυνος να έχει και άλλα δεινά η πατρίδα, διότι «οι συνέπειες των λαθών των προηγουμένων γενεών μετρούν ακόμη στις κεφαλές τού Ελληνικού Έθνους».

……….Την απαραίτητη συμβολή τής Εκκλησίας στην ανάπτυξη και ευημερία τής Ελλάδος την παραδέχονται και Τούρκοι ειδικοί επιστήμονες, αλλά την αρνούνται οι δικοί μας «διανοούμενοι»… Αναφέρει ο καθηγητής Αντνάν Εκσιγκίλ[2] ότι σε αντίθεση με το Ισλάμ, τού οποίου ο ρόλος ήταν αρνητικός στην ανάπτυξη τού τουρκικού έθνους-κράτους, στην Ελλάδα «η θρησκεία έπαιξε ένα ρόλο μάλλον θετικό και καθοριστικό στην ανάπτυξή της». Και συμπληρώνει : «Αναλογισθείτε τους πολυάριθμους Έλληνες ήρωες που ήταν ιερείς και άνθρωποι τής θρησκείας. Οι Τούρκοι δεν έχουν καμία ανάλογη θρησκευτική μορφή στην ιστορία τους.»

Παναγιώτης Στ. Μαυραειδής

Ιστορικός

  • [1] Τόμος τού Κέντρου Έρευνας τής Ιστορίας τού Νεώτερου Ελληνισμού τής Ακαδημίας Αθηνών με τίτλο : «Η Ήπειρος, ο Αλή Πασάς και η Ελληνική Επανάσταση. Προξενικές εκθέσεις τού Γουίλιαμ Μέιερ από την Πρέβεζα»(τόμος Α΄, 1819-1821), επιμέλεια Ε. Πρεβελάκης, Κ. Καλλιατάκη-Μερτικοπούλου, Αθήνα 1996, σελ.373 κ.ε.
  •  [2] Γ.Ν. Παπαθανασόπουλος, Εφημερίδα «Τύπος τής Κυριακής».
  • Σημείωση: Η επιλογή τού κειμένου και η ηλεκτρονικοποίηση, έγιναν από τον φίλο Ναύκο. Επιμέλεια κειμενου:  Ελληνικό Ημερολόγιο.
  • Εικόνα: Από το μνημόσυνο που τέλεσε ο Μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος γιά την συμπλήρωση 187 ετών από την δολοφονία τού κυβερνήτη τής Ελλάδος. Το μνημόσυνο τελέστηκε στην Ιερά Μονή Υπεραγίας Θεοτόκου Πλατυτέρας, όπου βρίσκεται ο τάφος του.
  • Σχετικό με το θέμα κείμενο: Η εκκλησία και ο ελληνικός λαός