Τα Ψυχοσάββατα
Στέργιος Ν. Σάκκος
……….Μέσα στην ιδιαίτερη μέριμνά της γιά τούς κεκοιμημένους, η αγία Ορθόδοξη Εκκλησία μας έχει καθορίσει ξεχωριστή ημέρα τής εβδομάδος γι’ αυτούς.
……….Όπως η Κυριακή είναι η ημέρα τής αναστάσεως τού Κυρίου, ένα εβδομαδιαίο Πάσχα, έτσι το Σάββατο είναι η ημέρα των κεκοιμημένων, γιά να τους μνημονεύουμε και να έχουμε κοινωνία μαζί τους. Σε κάθε προσευχή και ιδιαίτερα στις προσευχές τού Σαββάτου, ο πιστός μνημονεύει τούς οικείους, συγγενείς και προσφιλείς, ακόμη και τούς εχθρούς του που έφυγαν από τον κόσμο αυτό, αλλά ζητά και τις προσευχές τής Εκκλησίας γι’ αυτούς.
……….Στο δίπτυχο, που φέρνουμε μαζί με το πρόσφορο γιά την θεία Λειτουργία, αναγράφονται τα ονόματα των ζώντων και των κεκοιμημένων, τα οποία μνημονεύονται.
……….Σε ετήσια βάση η Εκκλησία έχει καθορίσει δύο Σάββατα, τα οποία αφιερώνει στους κεκοιμημένους της. Είναι τα μεγάλα Ψυχοσάββατα· το ένα πριν από την Κυριακή τής Απόκρεω και το άλλο πριν από την Κυριακή τής Πεντηκοστής.
……….Με το δεύτερο Ψυχοσάββατο διατρανώνεται η πίστη μας γιά την καθολικότητα τής Εκκλησίας, τής οποίας την ίδρυση και τα γενέθλια (επί γης) γιορτάζουμε κατά την Πεντηκοστή. Μέσα στην μία Εκκλησία περιλαμβάνεται η στρατευομένη εδώ στη γη και η θριαμβεύουσα στους ουρανούς.
……….Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή τής Απόκρεω έχει το εξής νόημα: Η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στην Δευτέρα Παρουσία τού Κυρίου, εκείνη την φοβερή ημέρα κατά την οποία όλοι θα σταθούμε μπροστά στον θρόνο τού μεγάλου Κριτή. Γιά τον λόγο αυτό, με το Μνημόσυνο των κεκοιμημένων ζητούμε από τον Κύριο να γίνει ίλεως και να δείξει την συμπάθεια και την μακροθυμία του, όχι μόνο σε μας αλλά και στους προαπελθόντας αδελφούς, και όλους μαζί να μας κατατάξει μεταξύ των υιών τής Επουράνιας Βασιλείας Του.
……….Κατά τα δύο μεγάλα Ψυχοσάββατα η Εκκλησία μάς καλεί σε μία παγκόσμια ανάμνηση «[…] πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος κοιμηθέντων εὐσεβῶς ἐπ’ ἐλπίδι ἀναστάσεως ζωῆς αἰωνίου».
Μνημονεύει:
- Όλους εκείνους που υπέστησαν «ἄωρον θάνατον», σε ξένη γη και χώρα, σε στεριά και σε θάλασσα.
- Εκείνους που πέθαναν από λοιμική ασθένεια, σε πολέμους, σε παγετούς, σε σεισμούς και θεομηνίες.
- Όσους κάηκαν ή χάθηκαν.
- Εκείνους που ήταν φτωχοί και άποροι και δεν φρόντισε κανείς να τούς τιμήσει με τις ανάλογες Ακολουθίες και τα Μνημόσυνα.
……….Ο Θεός δεν περιορίζεται από τόπο και χρόνο. Γι’ Αυτόν είναι γνωστά και συνεχώς παρόντα όχι μόνο όσα εμείς αντιλαμβανόμαστε στο παρόν, αλλά και τα παρελθόντα και τα μέλλοντα. Το διατυπώνει λυρικότατα μία προσευχή τής Ακολουθίας τής θείας Μεταλήψεως, που αποδίδεται στον άγιο Ιωάννη Δαμασκηνό ή στον άγιο Συμεών τον νέο θεολόγο: «[…] ἐπὶ τὸ βιβλίον δέ Σου καὶ τὰ μήπω πεπραγμένα γεγραμμένα Σοι τυγχάνει».
……….Ο Θεός έχει γραμμένες στο βιβλίο τής αγάπης του και τις πράξεις που θα γίνουν στο μέλλον, άρα και τις προσευχές που αναπέμπουμε τώρα γιά πρόσωπα που έζησαν στο παρελθόν. Ως αιώνιος και πανταχού παρών ο πανάγαθος Κύριος μας Ιησούς Χριστός αγκαλιάζει με την θεία του πρόνοια το άπειρο σύμπαν και τούς ατέρμονες αιώνες. Όλους τους ανθρώπους που έζησαν, ζουν και θα ζήσουν τούς νοιάζεται η αγάπη του· «[…] ἡ γὰρ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ συνέχει ἡμᾶς» (Β´ Κο 5,14).
……….Με αυτήν την πίστη αναθέτουμε στην αγάπη και στην αγαθότητα τού Θεού «ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους», τούς ζωντανούς αλλά και τούς κεκοιμημένους μας.
Πηγές:
-
ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ www.egolpion.com
-
Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο της ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗΣ