.

,

Νικολάου Ιωνάς. Γεννήθηκε στο χωριό Γέρι, τής επαρχίας Λευκωσίας, στις 10 Αυγούστου 1937. Έπεσε στην μάχη τού Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, στις 31 Αυγούστου 1956. Γονείς: Νικόλας και Μορφία Ιωνά. Αδέλφια: Άννα, Αδάμος, Χρυστάλλα, Χρίστος, Δέσποινα, Πέτρος.

……….Ήταν απόφοιτος τού δημοτικού σχολείου Γερίου και τού Παγκυπρίου Γυμνασίου κι εργαζόταν ως σχεδιαστής στον Οίκο Ιωάννου και Παρασκευαΐδη στο Ακρωτήρι και στην Λευκωσία. Είχε κλίση στην ζωγραφική, με ιδιαίτερη προτίμηση την προσωπογραφία.

……….Αναμείχθηκε στον αγώνα τής ΕΟΚΑ, όταν ήταν ακόμα μαθητής τού Παγκυπρίου Γυμνασίου. Υπήρξε μέλος τής πρώτης ομάδας τού σχολείου του και τής ομάδας “Γεράκι” τού χωριού του. Σε διαδήλωση που έγινε στην τότε Πλατεία Μεταξά, τον Μάιο τού 1955, κτύπησε Άγγλο αξιωματικό. Αναγνωρίσθηκε από φωτογραφίες που λήφθηκαν κατά την διαδήλωση και καταδικάστηκε σε πρόστιμο δέκα λιρών. Συνέχισε την προσφορά του συνεργαζόμενος με τις ομάδες Λευκωσίας γιά απελευθέρωση κρατουμένων αγωνιστών και σε επιθέσεις εναντίον Άγγλων στρατιωτών στην Λευκωσία.

……….Στις 15 Αυγούστου 1956 πήρε μέρος στην εκτέλεση Άγγλου πράκτορα τής Ιντέλιτζενς Σέρβις στην περιοχή “Άνοιγμα Κολοκάση” στην Λευκωσία και στην συνέχεια σε επίθεση εναντίον αυτοκινήτου τής αγγλικής περιπόλου, το οποίο κατευθυνόταν στο κτήριο τής Αρχιεπισκοπής που είχε τεθεί υπό αυστηρή φρούρηση, μετά την εξορία τού Αρχιεπισκόπου.

……….Στις 31 Αυγούστου 1956 οι Ιωνάς Νικολάου, Κυριάκος Κολοκάσης, Νίκος Σαμψών και Σπύρος Κυριάκου απελευθέρωσαν με επίθεσή τους στο Γενικό Νοσοκομείο τον κρατούμενο στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας αγωνιστή Πολύκαρπο Γιωρκάτζη, ο οποίος, προσποιούμενος στομαχικούς πόνους, μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας για ακτινολογική εξέταση.

……….Κατά την επίθεση ο Ιωνάς Νικολάου πληγώθηκε από τις σφαίρες τού Άγγλου λοχία Ντέμον, που συνόδευε τον Γιωρκάτζη, προτού ο Ντέμον πέσει από τις σφαίρες των επιτεθέντων αγωνιστών. Πληγωμένος σύρθηκε μέχρι την είσοδο τού διαδρόμου κι έφραξε με το μοναδικό περίστροφο που κρατούσε την είσοδο των Άγγλων φρουρών τού νοσοκομείου, δίνοντας χρόνο στους συναγωνιστές του και στον Γιωρκάτζη να διαφύγουν. Όταν και η τελευταία του σφαίρα τελείωσε, πέταξε και το περίστροφό του, σημαδεύοντας τούς Άγγλους στρατιώτες που τον είχαν περικυκλώσει, κι έπεσε από τις σφαίρες τους. Την προσφορά του στον αγώνα συνέχισαν τα αδέλφια του, που ήταν και συνεργάτες του ενόσω ζούσε.

……….Στην επιχείρηση τής 31ης Αυγούστου, φονεύθηκε και ο συναγωνιστής τού Νικολάου,  Κυριάκος Κολοκάσης. 

***

Πηγή κειμένου : Κέντρο Έρευνας και Τεκμηρίωσης ΙΔ.Α.Α.Ε. 

Πηγή εικόνας : Λήκυθος-Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου  

Επιμέλεια εικόνας και κειμένου : Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο