30 Απριλίου
313.—Ὁ αὐτοκράτορας Λικίνιος νικᾶ τὸν Μαξιμῖνο Β΄ στὴν μάχη τοῦ Tzirallum παρ’ ὅλη τὴν ἀριθμητική ὑπεροχή τοῦ δεύτερου καὶ ἑνοποιεῖ ὁλόκληρη τὴν Ἀνατολική Ῥωμαϊκή Αὐτοκρατορία ὑπὸ τὴν κυριαρχία του. Ἡ μάχη τοῦ Tzirallum, ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς ἐμφύλιους πολέμους τῆς ῥωμαϊκῆς τετραρχίας. Ἡ θέση μάχης βρίσκεται στὴν σημερινή Ἀνατολικὴ Θρᾲκη, 18 μὲ 36 ῥωμαϊκά μίλια ἀπὸ τὴν Ἡράκλεια. Ὁ Maximinus εἶχε ἤδη διασχίσει τὸν Βόσπορο τὸ 313, καταλαμβάνοντας μετά ἀπὸ πολιορκία ὀκτὼ ἡμερῶν τὴν πόλη τῆς Ἡράκλειας. Ὁ Λικίνιος, εἶχε στρατοπεδεύσει στὴν Ἀδριανούπολη καὶ μετὰ ἀπὸ μία περίοδο ἄκαρπων διαπραγματεύσεων, οἱ συναυτοκράτορες συναντήθηκαν στὸ πεδίο μάχης στὶς 30 Ἀπριλίου. Μετά τὸν θάνατο τοῦ Γαλέριου καὶ τὴν ἧττα τοῦ Μαξιμίνου, τὴν Ῥωμαϊκή αὐτοκρατορία ἐλέγχουν πλέον οἱ Λικίνιος (Ἀνατολικὴ) καὶ Κωνσταντῖνος (Δυτική).
1514.—Μετὰ τὸ αἴτημα τῶν Ἑλλήνων stradioti (βλ. 5/11/1511), τὸ Συμβούλιο τῶν Δέκα καὶ ὁ Δόγης Λεονάρδο Λορεντάν, ἐνέκρινε τὴν ἀγορὰ οἰκοπέδου γιὰ τὴν ἀνέγερση τοῦ Ὀρθόδοξου ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, προστάτη τῶν πολεμιστῶν ποὺ βοηθοῦσαν τὴν Βενετία στοὺς συνεχεῖς πολέμους της μὲ τοὺς τούρκους.
1725.—Κατά την ανακομιδή των λειψάνων τής Αγίας Αργυρής (η οποία είχε πεθάνει στις 5/4/1721 μετά από διετή εγκλεισμό της στις τουρκικές φυλακές), όλοι έμειναν έκθαμβοι διότι το ακέραιο σώμα της σκόρπιζε γύρω μία ευχάριστη ευωδία. Έκτοτε ορίστηκε την 30η Απριλίου να εορτάζεται επισήμως ως Αγία.
1759.—Νέο χτύπημα του τρομερού κουρσάρου Λουκά (Βαλσαμάκη) στα Κύθηρα, όταν αρπάζει πλοίο από το Λιβόρνο με προορισμό την Θεσσαλονίκη. Το οδήγησε στην Μάνη όπου το γύμνωσε από τα εμπορεύματά του.
1788.—Ο Λάμπρος Κατσώνης, μετά από πολύωρη ναυμαχία, καταφέρνει να συλλάβει ένα πειρατικό πλοίο με 170 άνδρες συν 9 Σκλαβούνους τού Ζεϊνέλλη. Αυτά τα κτήνη, λίγο νωρίτερα είχαν αρπάξει ένα ελληνικό σκάφος τού οποίου φόνευσαν όλο του το πλήρωμα με απάνθρωπο και τυραννικότατο τρόπο.
.—Την ίδια ημέρα, δύο άλλα πλοία τού Λάμπρου Κατσώνη έσωσαν την τελευταία στιγμή ένα γαλλικό πλοίο κοντά στο Κερί τής Ζακύνθου. Ήταν το «Πρίγκιπας Γκαλλίτσιν» και το «Μ. Δούκας Κωνσταντίνος», τα οποία επάνδρωσε με Έλληνες καπετάνιους (τον Μ. Φραγκόπουλο και τον Σπετσιώτη Μήτρο Μουστάκη αντίστοιχα).
1799.—Η συμφωνία τού Ρώσου ναύαρχου Ουσάκωφ και τού τούρκου Καδήρ μπέη, προέβλεπε ανεξαρτητοποίηση των Ιόνιων νήσων τα οποία θα διοικούντο από εκλεγμένη δεκατετραμελή τοπική Γερουσία. Έτσι δημιουργήθηκε η Δημοκρατία των Επτανήσων, το πρώτο ελεύθερο Ελληνικό κράτος μετά από την πτώση τής Κωνσταντινουπόλεως το 1453. Η συνθήκη θα υπογραφεί έναν χρόνο μετά στην Κωνσταντινούπολη, στις 21 Μαρτίου τού 1800. Ο Ουσάκωφ αγάπησε τους Έλληνες, ενώ εκείνοι έβλεπαν σε αυτόν έναν φίλο και απελευθερωτή. Ήταν πιστός υπηρέτης τού τσάρου και τής πατρίδας του και πάντα υπερασπιζόταν τα συμφέροντα τής Ρωσίας, ταυτόχρονα όμως είχε μεγάλη καλοσύνη και ειλικρινή επιθυμία να προσφέρει στους Έλληνες, φίλους και συμμάχους των Ρώσων. Τα καλύτερα χαρακτηριστικά του ως πολεμιστή – χριστιανού (γιά παράδειγμα η ελεημοσύνη του προς τους Γάλλους αιχμαλώτους), πολλές φορές τέθηκαν σε σύγκρουση με τα συμφέροντα τής κυβερνήσεως και την κτηνώδη συμπεριφορά τής συμμάχου τότε οθωμανικής αυτοκρατορίας.
1821.—Το Συνέδριο των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων στο Λάϊμπαχ (σημερινή Λιουμπλιάνα) αποδοκιμάζει την Ελληνική Επανάσταση. Ο Αλέξανδρος Πούσκιν μέσα από το ποιητικό και λογοτεχνικό του έργο, δίνει ζωντανή περιγραφή των επαναστατικών γεγονότων στις ηγεμονίες. Η περιγραφή των επαναστατικών εξελίξεων με τόση σαφήνεια, μαρτυρεί τις στενές σχέσεις τού ποιητή με τους Έλληνες Φιλικούς τής Οδησσού και τού Κισινιώφ. Τα φιλελληνικά αισθήματα τού ποιητή ήταν τόσο μεγάλα, που θεωρούσε εχθρούς τής Ρωσίας όλους τους εχθρούς των Ελλήνων. Υπολόγιζε ότι η Ρωσία θα έπαιρνε μέρος στον πόλεμο στο πλευρό τής Ελλάδος, αλλά στο συνέδριο τού Λάϊμπαχ, τον Ιανουάριο με Φεβρουάριο τού 1821, ο αυτοκράτορας Αλέξανδρος Α΄ πείστηκε να παραιτηθεί από αυτή την πρόθεση. Αποκήρυξε την Επανάσταση και απέλυσε τον Υψηλάντη. Στις 30 Απριλίου/12 Μαΐου τού 1821, η Ρωσία, η Αυστρία και η Πρωσία, υπέγραψαν την διακήρυξη η οποία επιβεβαίωνε τις αντιδραστικές αρχές τής Ιεράς Συμμαχίας.
.—(π. ημ.) Με την άδεια τού τσάρου Αλέξανδρου Α΄, σουλτανικά στρατεύματα εισέρχονται στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες γιά να καταστείλουν την Επανάσταση.
.—«Μάχη ἐν Γαλατσίῳ τῆς Μολδοβλαχίας καὶ φυγὴ Ἑλλήνων. Ἕλλην ἀρχηγός κατ’ αὐτήν ἧτο ὁ Ἀθαν. Καρπενησιώτης. Τοῦρκος δὲ ὁ Γιουσούφ πασᾶς Περκόφτσαλης». Στο Γαλάτσι τής Μολδοβλαχίας γίνεται μάχη μεταξύ των Ελλήνων υπό τον Αθανάσιο Καρπενησιώτη και τούρκων. Ο Αθανάσιος Καρπενησιώτης εστάλη στο Γαλάτσι από τον Υψηλάντη γιά να εμποδίσει την επικείμενη εισβολή των τούρκων. Με εξακόσιους άνδρες κατέλαβε τρία οχυρά έξω από την πόλη και οργάνωσε την άμυνά του, έχοντας στην διάθεσή του κανόνια από τα εμπορικά πλοία που βρίσκονταν στις όχθες τού ποταμού Προύθου. Στην μάχη που ακολούθησε, «οι τούρκοι έχοντες αριθμητική υπεροχήν διασκορπίζουν τους Έλληνες». Ο Καρπενησιώτης με τους λίγους συντρόφους του κατάφερε να διαφύγει, ενώ η πόλη έγινε παρανάλωμα τού πυρός, με εξαίρεση το σπίτι τού Αυστριακού πρόξενου.
.—«Ἄφιξις Εὐαγ. Πανᾶ, Κεφαλλῆνος μετὰ 100 ὁπλοφόρων εἰς Γλαρέντζαν, τοῦ Δήμου Μυρτουντίων τῆς Ἐπαρχίας Ἠλείας».
1822.—Δεύτερη επίθεση των Ελλήνων στο φρούριο τής Υπάτης και εκδίωξη των τουρκαλβανών. Η πρώτη μάχη στην Υπάτη έγινε στις 2 Απριλίου, με τους Έλληνες να απελευθερώνουν την πόλη αλλά όχι το φρούριο πάνω στο οποίο ήταν οχυρωμένοι 1.500 τουρκαλβανοί. Στο τέλος Απριλίου έγινε η δεύτερη επίθεση, κατά την οποία κατορθώθηκε η εκδίωξη των τουρκαλβανών από το φρούριο. Όμως η επιτυχία ήταν προσωρινή, διότι μετά την άφιξη ενισχύσεων από τους τούρκους τής Λαμίας, οι Έλληνες αποχώρησαν.
.—«Μάχη Πατρατσικίου (Ὑπάτη) τῆς Ἐπαρχίας Λοκρίδος, καθ’ ἥν ἐφονεύθησαν οἱ Φιλέλληνες κόμης Κανέλενος Δανός, καὶ Ἐϋνέμαστος Πρῶσος. Νίκη τούρκων. Ἐν αὐτῇ ἀρχηγός τῶν Ἑλλήνων ἧτο ὁ Νικηταρᾶς».
.—«Ἔφθασεν εἰς Ἀρμένους τῆς Κρήτης ὁ ὑπὸ τῆς Κυβερνήσεως διορισθείς ὡς ὀργανωτής τῆς νήσου Πέτρος Σκυλίτσης Ὀμηρίδης».
1823.—Η σημερινή συνεδρίαση τής Εθνικής Συνελεύσεως στο Άστρος, αποφασίζει ομοφώνως την κατάργηση των αυτόνομων μερικών Διοικήσεων (δηλ. Γερουσίας και Αρείου Πάγου) θεσπίζοντας την άμεση υπαγωγή όλων των τμημάτων τής Επικράτειας στην «Εθνικήν Διοίκησιν». Αφορμή στάθηκε η λεπτομερής επιστολή τού Ανδρέα Μεταξά γιά το καθεστώς πολλών κρουσμάτων παραβιάσεως καθήκοντος σε αρκετές τοπικές διοικήσεις, καθόσον λειτουργούσαν αυτοβούλως.
1824.—Σφαγές αμάχων στην Κρήτη.
1825.—(28-30) Οι τούρκοι συνεχίζουν τον τριήμερο κανονιοβολισμό τού Μεσολογγίου. «Κανονιοβολισμός ἐντός καὶ ἐκτός τοῦ Μεσολογγίου ὑπὸ Μεχμέτ Ῥεσίτ πασᾶ Κιουταχῆ».
.—«Καταστροφὴ Αἰγυπτιακοῦ στόλου ὑπὸ Ἀνδρέα Μιαούλη ἐν τῷ λιμένι Μεθώνης· ἀρχηγός τοῦ τουρκικοῦ στόλου ἦτο ὁ Τοπάλ πασᾶς». Ο Ανδρέας Μιαούλης σαν σήμερα, κατόρθωσε να πυρπολήσει οκτώ πλοία τού τουρκοαιγυπτιακού στόλου στην Μεθώνη. Εξαπέλυσε οκτώ πυρπολικά, τα οποία εισχώρησαν στον τουρκοαιγυπτιακό στόλο, πυρπόλησαν οκτώ πλοία (μία φρεγάτα, δύο καταδρομικά, τέσσερα φορτηγά) και ανατίναξαν μία πυριτιδαποθήκη στην ξηρά.
.—«Πτῶσις παλαιῶν Ναυαρίνων τῆς Πυλίας. Ἐνταῦθα συνελήφθησαν αἰχμάλωτοι, οἱ Ἑπίσκοπος Μεθώνης, Χατζῆ Χρῆστος, Ἀ. Κανελλόπουλος, ὁ Βάρβογλης, οἵτινες ἀπελύθησαν τὴν ἐπομένην».
.—(π.ημ.) «Παρεδόθησαν διὰ συνθήκης εἰς τὸν Ἰμβραήμ πασᾶν οἱ ἐν τῷ Παλαιοπύργῳ τοῦ Ναυαρίνου τῆς Πυλίας Ἕλληνες, ὧν ἦρχεν ὁ ὁπλαρχηγὸς Σωτ. Χουτσαμάνης καὶ ἀπελύθησαν ὅλοι ἀβλαβεῖς». Το παλαιό Ναυαρίνο τής Πύλου παραδόθηκε σαν σήμερα στον Αιγύπτιο Ιμπραήμ. Το κάστρο αναγκάστηκε από τις 29 Απριλίου να συνθηκολογήσει λόγω ελλείψεως νερού, τροφίμων και πολεμοφοδίων, ενώ η άφιξη ενισχύσεων ήταν ανέφικτη. Κατόπιν διαπραγματεύσεων, ο Μακρυγιάννης πέτυχε την αποχώρηση των πολεμιστών με τον οπλισμό τους και την επιβίβασή τους σε Ευρωπαϊκά καράβια. Ο Ιμπραήμ παρασπονδώντας, είχε κρατήσει ως ομήρους τον Γιατράκο και τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη.
1827.—Κοντά στο χωριό Λυκουδέσι Αρκαδίας, δόθηκε δεύτερη σφοδρή μάχη μετά τον Αετό (29/4). Με το ξίφος στα χέρια οι Αρκάδες επιτέθηκαν στους Αιγύπτιους και τους καταδίωξαν σκοτώνοντας 70 απ’ αυτούς και συλλαμβάνοντας αιχμαλώτους. Απελευθέρωσαν επίσης περίπου επτακόσια γυναικόπαιδα που είχαν αιχμαλωτιστεί σε προηγούμενες επιδρομές.
1832.—Πρωτόκολλο το οποίο υπογράφηκε στο Λονδίνο, ερμηνεύει το άρθρο 8 παράγραφος 1, τής Συνθήκης τού Λονδίνου (βλ. 25 Απριλίου 1832), το οποίο ορίζει τα τής διαδοχής τού Ελληνικού Στέμματος.
1834.—(16/30-4) Αρχίζει η δίκη των Κολοκοτρώνη και Πλαπούτα στο Ναύπλιο, με την κατηγορία τής συνωμοσίας κατά τού βασιλέα Όθωνα.
1835.—Η πρώτη απόφαση τού Αρείου Πάγου (1/1835) κρίθηκε και αποφασίστηκε στις 30 Απριλίου 1835 και δημοσιεύτηκε την 1η Μαΐου 1835. Μεταξύ των Αρεοπαγιτών ήταν και ο Αναστάσιος Πολυζωΐδης, μέχρι τότε Πρόεδρος τού προσωρινού δικαστηρίου Ναυπλίου (ο δικαστής ο οποίος αρνήθηκε να υπογράψει την καταδικαστική απόφαση γιά τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη).
.—Το φρικτό φαινόμενο τής ληστείας. Οι αρχιληστές Χοσάδας, Ρουπακιάς και Καλαμάτας, αποτολμούν επίθεση στην κατοικία τού πλούσιου έμπορου Παν. Νόβα στα προάστια τής Ναυπάκτου. Ο Νόβας απουσίαζε από την κατοικία όταν έγινε η εισβολή, με τους ληστές να αφαιρούν ό,τι βρήκαν μπροστά τους, να φονεύουν με τσεκούρι την υπέργηρη μητέρα τού Νόβα και να κρατούν ως ομήρους την σύζυγο και την ανεψιά του. Έγιναν όμως αντιληπτοί από παρακείμενη κατοικία και τον πρώην ταγματάρχη Φαρμάκη, ο οποίος με τον υπηρέτη του αντάλλαξαν πυροβολισμούς φονεύοντας δύο από τους ληστές. Ο Φαρμάκης τραυματίστηκε ελαφρώς.
1841.—Η νεοσύστατη Εθνική Τράπεζα εκδίδει το πρώτο της χαρτονόμισμα, ονομαστικής αξίας πεντακοσίων δραχμών.
1863.—Η εφημερίδα «Εθνοφύλαξ» γνωστοποιεί με δημοσίευμά της την έκδοση τού τρίτου βιβλίου Άλγεβρας τού καθηγητή μαθηματικών Σ. Μανάρη. «Ο κ. Σ. Μανάρης καθηγητής μαθηματικών επιστημών εν τη Ζωσιμαία σχολή των Ιωαννίνων, εξέδωσε το τρίτον την προς χρήσιν των γυμνασίων Άλγεβράν του, συμπληρωθείσα, αναπτυχθείσαν επί το μεθοδικώτερον και αναλυτικώτερον εξηγηθείσαν. Περιττόν να είπωμέν τι περί τού έργου τούτου, γνωστού και περιζητήτου προ ετών καταστάντες (….)».
1865.—Μικρού σχετικά μεγέθους σεισμική δόνηση στην νήσο Κρήτη, δεύτερη σε διάστημα μόλις μιάς εβδομάδας.
1878.—Λήγει η επανάσταση των Μακεδόνων στην Πουλιάνα και στην Κοκκινομηλού. Η συμμετοχή των Ελλήνων σλαβόφωνων τής Μακεδονίας στην Επανάσταση τού 1878 (που ήταν η ελληνική απάντηση στο δημιούργημα τής Συνθήκης τού Αγίου Στεφάνου), ήταν μαζική, έντονη και αποτελεσματική. Εκδηλώθηκε στον Όλυμπο, ακολούθησε η απελευθέρωση τού Πλαταμώνα και τού Κολινδρού, που όμως δεν κράτησε πολύ. Οι τούρκοι κινητοποιήθηκαν και ξαναπήραν το Λιτόχωρο στις 4/3/1878 πυρπολώντας το. Η κατάληξη ήταν να υπογραφεί στις 16/4/1878, με την μεσολάβηση τρίτων, ανακωχή. Αλλά ο επαναστατικός σπόρος είχε πέσει σε πολύ εύφορο έδαφος και βλάστησε αμέσως.
1889.—(ν. ημ.) Ισχυρή σεισμική δόνηση συγκλονίζει την νήσο Ζάκυνθο, δίχως όμως αναφορές γιά μεγάλης εκτάσεως ζημιές.
1897.—Μάχη τού Γριμπόβου η οποία διήρκεσε μέχρι τις 2 Μαΐου υπό συνεχή βροχή. Οι ελληνικές δυνάμεις έπειτα από σκληρούς αγώνες, κατόρθωσαν ν’ απωθήσουν τους τούρκους από την αμυντική τους γραμμή, αναγκάστηκαν όμως να υποχωρήσουν κατόπιν, λόγω τής γενικής εξελίξεως των επιχειρήσεων. Μεταξύ των Ελλήνων μαχητών διέπρεψε ο Δημήτριος Μπαϊρακτάρης με ένα σύνταγμα Αστυφυλάκων.
1905.—Εις την κατά των κομιτατζήδων μάχην εις Όντρια, εφονεύθη ο γενναίος μακεδονομάχος Παπαϊωάννου Γεώργιος, επιλοχίας τού Ελληνικού Στρατού. Το σώμα τού Βορειοηπειρώτη Μακεδονομάχου καπετάν Μάλλιου έφτασε έξω από το χωριό Ιζαρέτς, («βουργαροχώρι» όπως το ονόμαζαν, λόγω τού βίαιου εκβουργαρισμού που υπέστη στο παρελθόν), με σκοπό να το χτυπήσουν. Εξ αιτίας τής προδοσίας κάποιων βοσκών, σύντομα άνοιξε μάχη διάρκειας 1,5 ώρας με 10 κομιτατζήδες και άλλους 35 χωρικούς, οι οποίοι προσέτρεξαν στο πλευρό των αιμοβόρων. Στην μάχη έχασε την ζωή του ο υπαξιωματικός Παπαϊωάννου. Εξ αιτίας τού θανάτου τού παλικαριού, μετά από λίγες ημέρες οι κάτοικοι των χωριών Ιζαρέτς, Λοβράδες και Όσνιτσα έστειλαν γράμμα στον Μάλλιο με το οποίο αφ’ ενός τού ζητούσαν συγχώρεση, αφ’ ετέρου υπόσχονταν να επιστρέψουν στο Ελληνικό Πατριαρχείο. Όταν έμαθαν την πράξη των χωρικών οι αιμοβόροι βούργαροι ξαναέβαλαν το χέρι τους στο χωριό, αλλά ο Μάλλιος δεν το άφησε έτσι… (βλ. 13/6ου).
.—Το σώμα τού αρχηγού Ρέμπελου (Χρήστος Τσολακόπουλος) με ολίγους άνδρες του, συναντά τον μεγάλο Μακεδόνα μακεδονομάχο Αντώνη Ζώη, ο οποίος ενώνεται μαζί τους με τους δέκα άνδρες του. Οι άνδρες τού Ρέμπελου ήταν καταπονημένοι και ο ίδιος τραυματίας. Τα δύο σώματα βρέθηκαν στο μετόχι τής Ιεράς Μονής Αγίου Δημητρίου, όπου ο Ζώης τους έφερε φαγητά και προμήθειες, παρέχοντάς τους παράλληλα όσες ώρες ξεκούρασης χρειάστηκαν φυλάσσοντας τα καραούλια και κάνοντας τα απαραίτητα. Κοιμήθηκαν μέσα σε μία στάνη και στις 3 τα χαράματα μετακινήθηκαν σε άλλη θέση.
1907.—Ο αγωνιστής Προκόπιος Κομπόκης φονεύεται στο χωριό του, στην Καλλιθέα Δράμας, σε συμπλοκή με τριακονταμελή συμμορία Κομιτατζήδων. Επί πολλά χρόνια, με καταστροφική μανία η ΕΜΕΟ με τις συμμορίες της, ρίχτηκαν σε κάθε τι το Ελληνικό, με εκατοντάδες σφαγιασθέντες — παπάδες, δασκάλους και προκρίτους—και ανυπολόγιστες καταστροφές σε κινητές και ακίνητες περιουσίες. Αποκορύφωμα τής δράσεώς τους ήταν η ψευδοεπανάσταση τού Ήλι Ντεν, που και αυτή σκηνοθετήθηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε η εκδικητική μανία των τούρκων να πέσει πάλι κατά τού Ελληνικού στοιχείου.
1908.—Αναχωρεί από τις Σέρρες ο Γραμματέας τού προξενείου, Δημοσθένης Φλωριάς (Νούτσιος). Κατόπιν τής επιμονής τού τούρκου στρατιωτικού διοικητή των Σερρών, Ιμπραήμ πασά, ο οποίος απαίτησε την μετάθεσή του, ο άξιος συνεργάτης τού Πρόξενου Σαχτούρη, αναγκάστηκε να φύγει από τις Σέρρες (βλ. & 26/4).
.—Φονεύονται στον Όλυμπο οι ηρωικοί μακεδονομάχοι Εμμανουήλ Μυλωνάκης και ο αρχηγός του, Καραμανώλης. Ο Μυλωνάκης, είχε καταγωγή από τις Βρύσες Κυδωνίας Χανίων.
1909.—Αρχίζει η κυκλοφορία τού ηλεκτροκίνητου τροχιόδρομου (τραμ) στις γραμμές τού Φαλήρου.
.—Εγκαίνια τού υπερωκεάνιου «Αθήναι», χωρητικότητος 2.000 επιβατών. Το «Αθήναι» κατασκευάστηκε στην Αγγλία.
1913.—Οι βούργαροι στήνουν ενέδρα εναντίον Ελλήνων αγγελιαφόρων κοντά στον Στρυμόνα.
1915.—Η κυβέρνηση Γούναρη τονίζει ότι εφ’ όσον η ΑΝΤΑΝΤ δεν εγγυάται την ακεραιότητα τής Ελλάδος, αυτή παραμένει ουδέτερη. Ο υπουργός Εξωτερικών Ζωγράφος, υπέβαλε συγκεκριμένες προτάσεις γιά την πολεμική έξοδο τής χώρας στο πλευρό τής συμμαχίας. Εγγύηση τής εδαφικής ακεραιότητας τού συνόλου τής Ελληνικής επικράτειας, παραχώρηση τής Βορείου Ηπείρου, προκαθορισμό των δυνατών εδαφικών παραχωρήσεων στην Μικρά Ασία και σύναψη στρατιωτικής συμβάσεως, με την επιφύλαξη ότι το πεδίο δράσεως των Ελληνικών στρατευμάτων δεν θα επεκτεινόταν, εάν η βουργαρία διατηρούσε επίφοβη ουδετερότητα. Η Συμμαχία δέησε να απαντήσει στις αρχές Μαΐου, χωρίς καμμία δέσμευση, ενώ συν τοις άλλοις, ζητούσε από την Ελληνική κυβέρνηση να παραχωρήσει την Καβάλα στην βουργαρία, με αόριστη υπόσχεση γιά παραχωρήσεις στην Μικρά Ασία.
1916.—Γερμανικά υποβρύχια έχουν διασπαρεί σε όλο το Αιγαίο.
.—Η Σερβική κυβέρνηση που έχει μετεγκατασταθεί στην Κέρκυρα, σκοπεύει την μετακίνησή της στην Θεσσαλονίκη μόλις ο στρατός της μεταβεί στην Μακεδονία.
1917.—Οι γερμανο-βούλγαροι στο Σκρα τής Μακεδονίας συνεχίζουν την επίθεσή τους εναντίον των συμμαχικών θέσεων και ιδίως των ελληνικών. Οι ελληνικές δυνάμεις κρατούν σθεναρώς τις θέσεις τους.
1919.—Το αντιτορπιλικό «Λέων» με τα τορπιλοβόλα «Σφενδόνη», «Αίγλη», «Λόγχη» «Αλκυών», συνοδευόμενα από τέσσερα αγγλικά πολεμικά σκάφη, αναχωρούν από τις Ελευθερές τής Καβάλας γιά την Σμύρνη. Η κυβέρνηση Βενιζέλου, εκτελώντας την απόφαση τής Διασκέψεως ειρήνης στο Παρίσι (βλ. 28/4), ανέλαβε στις αρχές Μαΐου την εκστρατεία στην Μικρά Ασία. Μοίρα τού πολεμικού ναυτικού, αποτελούμενη από τέσσερα αντιτορπιλικά, με οδηγό το ανιχνευτικό “Λέων”, και τρία ακόμη βρετανικά αντιτορπιλικά, μετέφερε την 1η μεραρχία γιά την απελευθέρωση τής Σμύρνης. Το θωρακισμένο “Αβέρωφ” που είχε ήδη καταπλεύσει με άλλα συμμαχικά πλοία προς υποστήριξη τής αποβάσεως τού Ελληνικού Στρατού, παρακολούθησε τα δρώμενα από το λιμάνι τής Σμύρνης.
.—Την ίδια ημέρα, το θωρηκτό «Λήμνος» κατέπλευσε στο λιμάνι τής Σμύρνης όπου έγινε δεκτό εν μέσω παραληρήματος ενθουσιασμού από τους Έλληνες.
.—Η Κυβέρνηση αποστέλλει διάβημα στην Συνδιάσκεψη Ειρήνης, καταγγέλλοντας τα κακουργήματα των Ιταλών στα Δωδεκάνησα.
1920.—Ο Ελληνικός Στρατός στην Μ. Ασία δρα με περιπόλους.
1921.—Κατά την διάρκεια τού Μικρασιατικού Πολέμου, ο Μουσταφά Κεμάλ επισκέφτηκε το Μέτωπο τού Αφιόν Καραχισάρ, προκειμένου να ενισχύσει το ηθικό τού τουρκικού στρατού.
.—Σε ολόκληρο το Μέτωπο τής Μ. Ασίας γίνεται περιορισμένη δράση πυροβολικού και περιπόλων.
1922.—Η Ελληνική στρατιά στην Μ. Ασία δέχεται μικροεπιθέσεις τουρκικών αποσπασμάτων.
1923.—Πραγματοποιούνται τα εγκαίνια τού πρώτου προσφυγικού συνοικισμού στην Αθήνα, στο τέρμα Παγκρατίου.
1924.—Το εκκλησιαστικό καθεστώς τής Δωδεκανήσου. Το Πατριαρχείο, μετά από διαπραγματεύσεις με την ιταλική πρεσβεία στην Κωνσταντινούπολη, και αφού προηγουμένως ζήτησε την γνώμη τής ελληνικής κυβερνήσεως, επανεξέλεξε τον Απόστολο, ως μητροπολίτη Ρόδου. Αρχίζουν να δημιουργούνται οι υπόνοιες ότι ο Μητροπολίτης ανέλαβε δεσμεύσεις έναντι τής ιταλικής κυβερνήσεως, με αποτέλεσμα την διάσταση μεταξύ ποιμένα και ποιμνίου.
1925.—Η ομάδα τού Ολυμπιακού, ενάμισο μήνα μετά την ίδρυσή της, δίνει τον πρώτο αγώνα στο Ποδηλατοδρόμιο, μετέπειτα Στάδιο Καραϊσκάκη, κερδίζοντας την ποδοσφαιρική ομάδα τού γαλλικού πλοίου «Ζαν Νταρκ» (Jeanne d’Arc) με 5-0.
1926.—Η εκπαίδευση στην Ελλάδα γίνεται υποχρεωτική διά νόμου γιά παιδιά ηλικίας 6 ως 14 ετών.
1927.—Η Επιτροπή αποκαταστάσεως προσφύγων, χορηγεί πρωτόκολλα παράδοσης οικιών στην Κεντρική Μακεδονία.
.—Η κυβέρνηση γιά να καλύψει έλλειμμα στον προϋπολογισμό τής χώρας, προβαίνει σε περικοπές μισθών υπαλλήλων και αξιωματικών.
1928.—Οι μετασεισμοί συνεχίζουν στην Κόρινθο, αλλά χωρίς να εμπνέουν φόβους, μιάς και είναι χαμηλής κλίμακας. Ο σεισμός τής 23ης Απριλίου κόστισε μεγάλο αριθμό νεκρών και η πόλη καταστράφηκε.
1930.—Το Ελληνικό κράτος αποδέχεται την δωρεά των κληρονόμων τού Εμμανουήλ Μπενάκη γιά την ίδρυση τού εν λόγω Μουσείου στην γωνία τής λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας και τής οδού Κουμπάρη. Στις 22 Απριλίου τού 1931, έγινε η τελετή των εγκαινίων.
1933.—Αρχίζουν οι Ελληνοτουρκικές συνομιλίες γιά την ρύθμιση των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών.
1941.—Οι Γερμανοί λόγω των δυσχερειών που αντιμετωπίζουν στον σχεδιασμό τής επιχειρήσεως καταλήψεως τής Κρήτης, αλλάζουν την ημερομηνία ενάρξεως τής επιθέσεως. Θα διεξήγαγαν την πρώτη μεγάλης κλίμακας αεροπορική εισβολή, γιά την οποία διέθεσαν 315 βομβαρδιστικά αεροπλάνα, 60 δικινητήρια καταδιωκτικά, 240 στούκας, 270 μονοκινητήρια καταδιωκτικά και πάνω από 104 μεταγωγικά αεροπλάνα.
.—Αποχωρεί η κύρια δύναμη των γερμανικών στρατευμάτων από την Αλεξανδρούπολη γιά να αφήσει την πόλη στο έλεος των βούργαρων που είχαν εισβάλει από τις 23 Απριλίου. Ο λαός τής Θράκης και τής Ανατολικής Μακεδονίας πλήρωσε με πολύ αίμα και πόνο την ιδιαιτέρως βάρβαρη βουργαρική κατοχή. Ο πικρός αστεϊσμός των κατοίκων οι οποίοι με κίνδυνο τής ζωής τους εγκατέλειπαν τις βουργαροκρατούμενες περιοχές και κατέφευγαν στις γερμανοκρατούμενες, δυτικώς τού Στρυμόνα, ήταν «φεύγουμε στην ελεύθερη Ελλάδα!».
.—Οι Γερμανοί προελαύνουν προς Καλαμάτα.
.—Ολοκληρώνεται η κατάληψη τής Κεφαλλονιάς. Οι στρατιωτικές δυνάμεις τής φασιστικής Ιταλίας είχαν καταφθάσει με αρματαγωγά στο Αργοστόλι, όπου μαζί με τους αλεξιπτωτιστές, βρίσκονταν υπό τις διαταγές τού συνταγματάρχη Σαλβόνι και τού στρατηγού Μαρίνο Μαρίνο. Σύμφωνα με τις εντολές που είχαν πάρει από την Ρώμη, διοργάνωσαν το πρώτο, στα Επτάνησα, Γραφείο Πολιτικών και Αστικών Υποθέσεων Κεφαλλονιάς.
.—Η πρώτη δοσίλογη Κατοχική κυβέρνηση είναι γεγονός. Σχηματίστηκε υπό τον στρατηγό Γεώργιο Τσολάκογλου, τού οποίου ο διορισμός έγινε την προηγούμενη ημέρα.
1942.—Η υπηρεσία επισιτισμού ανακοινώνει ότι η διανομή ψωμιού θα γίνεται τρεις φορές την εβδομάδα. Κάθε κάτοχος δελτίου δικαιούται 80 δράμια ψωμιού την φορά.
1943.—Το καταληφθέν από τους Γερμανούς αντιτορπιλικό «Βασιλεύς Γεώργιος Α΄», μετά από συμμαχική αεροπορική επιδρομή υπέστη σοβαρές βλάβες και προσάραξε κοντά στο ακρωτήρι Μπον τής Τυνησίας. Μετά την απελευθέρωση τής περιοχής από τους Συμμάχους, η επισκευή τού πλοίου κρίθηκε ασύμφορη και το πλοίο εγκαταλείφτηκε.
1947.—Στην Θεσσαλονίκη, μία αιφνιδιαστική επίθεση από ομάδα στελεχών τής τρομοκρατικής κομμουνιστικής οργανώσεως ΟΠΛΑ με πιστόλια και χειροβομβίδες, έβαλε κατά τού λεωφορείου τής Πολεμικής Αεροπορίας στην στάση Μισραχή (σημερινή Φλέμιγκ) στην λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας. Σκοτώθηκαν τρεις υποσμηναγοί, ένας σμηνίτης και ο οδηγός τού λεωφορείου (οι: Νικόλαος Γαλιλαίος, Πέτρος Κρητικός, Αλέξανδρος Γεωργιόπουλος και Ν. Δευτεραίος). Τραυματίστηκαν οκτώ. Την καθοδήγηση τής οργανώσεως (ΟΠΛΑ) είχαν δύο στελέχη τού Κ.Κ.Ε., ο Τάκης Παπαγεωργίου και ο Αλβανός Ακίνδυνος, ο οποίος οργάνωσε την επίθεση. Την πρώτη χειροβομβίδα είχε ρίξει ο Ιορδάνης Σαπουντζόγλου και την δεύτερη ο Κοσμάς Εξιτζίδης.
1947.—Πεθαίνει ο λόγιος ιατρός αλλά και πολιτικός από το Λασίθι τής Κρήτης, Μιχαήλ Καταπότης.
1949.—Με αναγκαστικό νόμο δημιουργούνται δύο νέοι Νομοί: τής Κορινθίας και τής Πιερίας.
1954.—Ήταν Τετάρτη μεσημέρι όταν ο φονικός και καταστροφικότατος σεισμός με επίκεντρο τους Σοφάδες Θεσσαλίας έπληξε την περιοχή με 7,0 Ρίχτερ. Ένας πολύ μεγάλος αριθμός κατοικιών κατέρρευσε ενώ χιλιάδες κατέστησαν ετοιμόρροπες. Οι άστεγοι έφτασαν τους 100.000. Παρά το γεγονός ότι υπήρξαν προσεισμοί επί πέντε ημέρες, είκοσι πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν από την μανία τού Εγκέλαδου και περισσότεροι από 150 τραυματίστηκαν.
1958.—Με απόφαση τής Γενικής Συνέλευσης των μετόχων, η Τράπεζα Αθηνών αποκτά πάλι την αρχική της επωνυμία: Εθνική Τράπεζα τής Ελλάδος. Ταυτόχρονα, ο Δημήτριος Ε. Χέλμης εκλέγεται διοικητής της.
1982.—Αναγνωρίζεται από το ΠΑΣΟΚ επίσημα με νόμο, η λεγόμενη «Εθνική Αντίσταση». Από τότε ξεκίνησε μία συστηματική παραγωγή πιστοποιητικών αντιστασιακής δράσεως την περίοδο τής κατοχής, βάσει των οποίων έγιναν προσλήψεις στο δημόσιο με ευνοϊκούς όρους, χορηγήθηκαν συντάξεις, και άλλες παροχές. Έως το πρώτο εξάμηνο τού 1989 είχαν ήδη αναγνωριστεί 171.371 αντιστασιακοί και διατυπώθηκαν οι πρώτες υποψίες ότι στην διαδικασία είχε παρεισφρήσει η κομματική συναλλαγή. Γιά παράδειγμα στο ΦΕΚ 552 τής 14ης Μαΐου 2001, το 90% των αντιστασιακών έχουν γεννηθεί μετά το 1930 και κάποιοι το 1933 (μέσος όρος ηλικίας δηλαδή τα 13 έτη) και κατάγονται όλοι από την Άρτα. [Πηγή άρθρο τής εφημερίδας «Το Βήμα»]
1990.—Άκαρπη αποβαίνει η πρώτη ψηφοφορία στην Βουλή γιά την εκλογή νέου Προέδρου τής Δημοκρατίας. Οι υποψήφιοι είναι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (Ν.Δ.), ο Γιάννης Αλευράς (Πα.Σο.Κ) και ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος (Συνασπισμός).
.—Τέσσερεις εκρήξεις βομβών στην ΓΣΕΕ, στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, στα γραφεία τού ΣΕΒ και τού Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος. Προηγήθηκαν τηλεφωνήματα σε δύο εφημερίδες, ενώ τις επιθέσεις ανέλαβαν από κοινού οι τρομοκρατικές οργανώσεις «ΕΛΑ» και «1η ΜΑΗ».
1991.—Οι εφημερίδες γνωστοποιούν την εξάρθρωση συμμορίας, η οποία έκρυβε έναν τόνο χασίς σε σπίτι.
1993.—Ο Έλληνας κατάσκοπος στην καρδιά των μυστικών υπηρεσιών των Η.Π.Α. Σαν σήμερα στην Βόρεια Βιρτζίνια (όπου βρίσκεται το Πεντάγωνο και η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών), ο Ομογενής πράκτορας Σταύρος Λάλας, συνελήφθη επισήμως από τις Αρχές των Η.Π.Α. με την κατηγορία τής ‘’συνωμοσίας με σκοπό την κατασκοπεία προς όφελος συμμάχου χώρας’’. Ακολούθησε σειρά μαραθώνιων ανακρίσεων από το F.B.I. αλλά και εκπροσώπους πολλών Υπηρεσιών των Η.Π.Α. Στις 15 Σεπτεμβρίου 1993 δικάστηκε και την επομένη καταδικάστηκε σε φυλάκιση 12 ετών με 5 επί πλέον έτη υπό καθεστώς επιτηρήσεως. Σύμφωνα με τα λεγόμενα τού Νίκου Γρυλάκη, στρατηγού ε.α. και σύμβουλου τού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο Λάλας ήταν ο πιό αξιόλογος πράκτορας που είχε η Ε.Υ.Π. τα τελευταία πενήντα χρόνια. Αφορμή γιά να ξεκινήσει την έρευνα η υπηρεσία του, η οποία και κατέληξε στην σύλληψή του, ήταν μία συζήτηση μεταξύ αξιωματούχου τής Ελληνικής Πρεσβείας στην Ουάσινγκτον με αξιωματούχο τού Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Σε αυτήν, η αξιωματούχος ανέφερε μία πληροφορία τής οποίας η γνώση προϋπέθετε την ύπαρξη διαρροής μεταξύ τής Πρεσβείας των Η.Π.Α. στην Αθήνα και τού Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Μερικές από τις πολύτιμες πληροφορίες τις οποίες προωθούσε ο Λάλας μέσω τής Ε.Υ.Π. από το 1977 έως το 1993, αφορούσαν την Εξωτερική πολιτική των Η.Π.Α. στα Βαλκάνια, σε θέματα που σχετίζονταν με την Ελλάδα όπως το Βορειοηπειρωτικό, το Σκοπιανό και το Μουσουλμανικό. Παρέδωσε στην Ελλάδα κατά προσέγγιση 700 έγγραφα χαρακτηρισμένα ως υψίστης ασφαλείας.
.—Το Διαδίκτυο (Internet) είναι πλέον γεγονός. Η πρώτη ιστοσελίδα τής ιστορίας του, ονομαζόταν «Tim Berners-Lee info.cern.ch».
1994.—Η αλβανική κυβέρνηση απαγορεύει την περιφορά τού Επιταφίου στους ορθόδοξους ναούς τής Βορείου Ηπείρου. Σχεδόν τριάντα χρόνια μετά (2020), η απαγόρευση ίσχυσε και στην Ελλάδα.
1995.—Η έκθεση τού Στέϊτ Ντιπάρτμεντ γιά την τρομοκρατία στην Ελλάδα, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι έχει σημειωθεί μικρή πρόοδος στην καταπολέμησή της, κατηγορώντας εν μέρει την ελληνική κυβέρνηση.
1996.—Το πάγωμα τής καταβολής τής δεύτερης δόσης τής οικονομικής ενισχύσεως προς την Ολυμπιακή Αεροπορία, αποφασίζει η Ε.Ε., επειδή δεν τηρήθηκαν οι όροι τού προγράμματος εξυγιάνσεώς της…
1997.—Σε ηλικία 86 ετών πεθαίνει ο Γεώργιος Πλυτάς, ο οποίος είχε διατελέσει βουλευτής τής Ε.Ρ.Ε. και τής Ν.Δ., καθώς και δήμαρχος Αθηναίων.
1999.—Ημέρα μνήμης γιά τους αδικοχαμένους πυροσβέστες μας που έπεσαν εν ώρα καθήκοντος στον περιφερειακό δρόμο των Καμένων Βούρλων. Παραμονή Πρωτομαγιάς, οι άνδρες τής τροχαίας σταμάτησαν στον περιφερειακό τότε δρόμο των Καμένων Βούρλων γιά έλεγχο ένα βυτιοφόρο που μετέφερε προπάνιο. Λίγα λεπτά μετά, ένα μικρό φορτηγάκι έπεσε στο πίσω μέρος τού βυτιοφόρου, παίρνοντας φωτιά. Από την Π.Υ. Λαμίας έσπευσε άμεσα το πρώτο όχημα και μετά από 20 λεπτά περίπου έφτασαν στο σημείο τού περιστατικού ο αρχιπυροσβέστης Στάθης Ριζόπουλος, ο πυρονόμος Σωτήρης Σταμέλος και ο πυροσβέστης Νίκος Νικολάου. Πριν προλάβουν να πιάσουν τις μάνικες, μία τρομακτική έκρηξη συγκλόνισε την περιοχή και σκόρπισε τον θάνατο. Εκτός από τους τρείς πυροσβέστες μας, σκοτώθηκαν ο οδηγός τού βυτιοφόρου και τού μικρού φορτηγού. Από την ισχυρή έκρηξη τραυματίστηκαν 14 ακόμη άτομα πριν προλάβει η αστυνομία να τα απομακρύνει από την περιοχή.
2002.—Πέθανε η ηθοποιός Νίτσα Τσαγανέα, σύζυγος σε δεύτερο γάμο της, τού επίσης ηθοποιού Χρήστου Τσαγανέα. Έπαιξε σε πολλά θεατρικά έργα και ταινίες που άφησαν εποχή. Πολλοί την θυμούνται στον ρόλο τής συζύγου τού συνταξιούχου στρατηγού (Β. Λογοθετίδη) στην ταινία «Ένας ήρωας με παντούφλες». Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1924 παίζοντας δίπλα σε μεγάλους πρωταγωνιστές του. Στα τελευταία χρόνια τής ζωής της, βοηθήθηκε οικονομικώς από τον Δημήτρη Χορν.
2003.—Η Κυπριακή Κυβέρνηση ανακοίνωσε δέσμη μέτρων, βάσει των οποίων οι τουρκοκύπριοι μπορούσαν μεν να διαβιούν κατά κύριο λόγο στις κατεχόμενες περιοχές, αλλά να απολαμβάνουν, στο βαθμό τού δυνατού, τα δικαιώματα και ωφελήματα που παρέχει η Κυπριακή Δημοκρατία στους πολίτες της. Ο Πρόεδρος τής Δημοκρατίας απηύθυνε έκκληση προς την τουρκική πλευρά να λάβει συγκεκριμένα μέτρα. Όπως γιά παράδειγμα να τεθεί η πόλη τής Αμμοχώστου υπό την διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με τα Ψηφίσματα τού Συμβουλίου Ασφαλείας γιά ανοικοδόμηση, επιστροφή και επαναδραστηριοποίηση των νόμιμων κατοίκων της, καθώς και σταδιακή απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής και των εποίκων.
2007.—Η τρομοκρατική οργάνωση «Επαναστατικός Αγώνας», εξαπολύει επίθεση με 30 σφαίρες από όπλο MPS και χειροβομβίδα Μ-75, στο Β΄ Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Ιωνίας στην πόλη των Αθηνών.
2013.—Απεβίωσε ο δημοφιλής ηθοποιός Ανδρέας Ντούζος. Τα τελευταία χρόνια έπασχε από την εκφυλιστική νόσο Αλτσχάιμερ, ενώ νοσηλεύτηκε και στο νοσοκομείο έπειτα από ατύχημα που είχε.
.—Απεβίωσε την Μεγάλη Τρίτη και ετάφη στον αύλειο χώρο τού Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου Καστελλίου, ο Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου Ειρηναίος.