,

,

Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΕΩΣ ΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ ΤΟΥ 1941

 .

……….Μετά την υπό αντίξοες συνθήκες αλλά επιτυχή μεταφορά τής 22ης και 23ης μοίρας από το παγωμένο αεροδρόμιο Πτολεμαΐδας, στο Σέδες και τελικά στο αεροδρόμιο Ιωαννίνων (3/1/1941), τα ελληνικά καταδιωκτικά ήταν και πάλι έτοιμα να δράσουν, χάρις στην υπεράνθρωπη προσπάθεια πιλότων, υπαξιωματικών, σμηνιτών και την αποφασιστικότητα τού διοικητού τους.

……….Οι αρχές τού 1941 βρίσκουν την διοίκηση τής Α.Δ. και τις 21 και 22 μοίρες στον Κατσικά Ιωαννίνων. Η 23^η επέστρεψε στο αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης γιά την προστασία τής περιοχής. Από τον Κατσικά η πρώτη γραμμή είναι κοντά και οι επιθέσεις των καταδιωκτικών πυκνώνουν. Λίγο αργότερα ανοίγεται το αεροδρόμιο τής Παραμυθιάς και μετασταθμεύουν σ’ αυτό και οι τρείς μοίρες. Από την Παραμυθιά οι αεροπόροι μας αναπτύσσουν την μεγαλύτερη δραστηριότητα τού πολέμου. Δίπλα στην βρετανική  ΡΑΦ η οποία εγκαταστάθηκε στα ελληνικά αεροδρόμια, τα ταλαιπωρημένα ελληνικά αεροπλάνα αγωνίζονται ηρωικά κατά τού εχθρού, ο οποίος τώρα έχει εφοδιασθεί με τα τελειότερα ΜΑΚ (MAC). 

……….Οι δικές μας μοίρες ενισχύθηκαν με Γκλαντιαίητορ τα οποία παραχώρησε η Αγγλία. Οι πιλότοι μας «σκοτώθηκαν» ποιός να τα πρωτοπάρει. Παρά την διαφωνία των Άγγλων ότι έπρεπε να ελεγχθούν από τούς τεχνικούς που τα συνόδευαν, οι πιλότοι μας όρμησαν μέσα στα μικρά διπλάνα, έβαλαν μπροστά τις μηχανές και τράβηξαν γιά τον βορρά με όση ταχύτητα τραβούσε ο μοναδικός τους έλικας. Η 21^η μοίρα πήρε 12 Γκλαντιαίητορ και έτσι συμπληρώθηκαν τα κενά των άλλων μοιρών.

……….Στις 25 Ιανουαρίου 1941, τα ελληνικά καταδιωκτικά συναντήθηκαν πάνω από την Κλεισούρα με 18 ιταλικά βομβαρδιστικά. Στην αερομαχία που ακολούθησε έπεσαν τρία εχθρικά. Την ίδια ημέρα έγινε και άλλη αερομαχία στην Δυτική Μακεδονία. Οι πιλότοι τής 23^ης αναφέρουν ότι έριξαν και αυτοί δύο εχθρικά. Η αεροπορία διώξεως παραπονείται ότι το δίκτυο προειδοποιήσεως δεν λειτουργούσε με ικανοποιητική ταχύτητα. Μεσολαβούσε και η διαδικασία εγκρίσεως των απογειώσεων και έτσι πολλές φορές τα καταδιωκτικά έπαιρναν εντολή να απογειωθούν όταν τα εχθρικά αεροπλάνα είχαν φθάσει πάνω από τον στόχο τους.

……….Ευτυχώς που οι Ιταλοί πιλότοι ακολουθούσαν το ίδιο δρομολόγιο στην επιστροφή κι έτσι μπορούσαν να τούς στήνουν ενέδρες οι Έλληνες. Οπωσδήποτε η προσβολή των ιταλικών βομβαρδιστικών ήταν πολύ δύσκολη υπόθεση, γιατί είχαν πάντα συνοδεία, ήταν γρήγορα, πετούσαν πολύ ψηλά και είχαν πολυβόλα μεγαλύτερου βεληνεκούς. Η μάχη, κατ΄ανάγκην κρινόταν στον τομέα τής ευελιξίας.

……….Στις 9 Φεβρουαρίου 1941, πάνω από τα βουνά τής Κλεισούρας εξελίχθηκε μία αερομαχία μεταξύ 12 ιταλικών βομβαρδιστικών που συνοδεύονταν από 20 καταδιωκτικά και 10 ελληνικών ΠΖΛ και 4 Γκλαντιαίητορ. Παρά την ιταλική υπεροχή, ο εχθρός εγκατέλειψε απροσδόκητα την μάχη, έχοντας 3 πτώσεις. Σε αυτή την μάχη έπεσε και ο ηρωικός πιλότος μας, Γιαννικώστας. Πέρασαν μερικές ημέρες με σποραδικές πτήσεις καλύψεως τού στρατού. Την 20^η Φεβρουαρίου 1941, 18 καταδιωκτικά που συνοδεύουν βομβαρδιστικά μας, συναντούν στο Σεντέλι διπλάσια εχθρικά. Μετά από έναν πεισματώδη αγώνα οι Έλληνες διώκτες κατάφεραν να προστατεύσουν τα βομβαρδιστικά και να καταρρίψουν τρία εχθρικά αεροπλάνα. Αυτή ήταν και η τελευταία σημαντική σύγκρουση στο Ηπειρωτικό μέτωπο.

……….Τις πρώτες ημέρες τού Μαρτίου η αεροπορία διώξεως έλαβε εντολή να εγκαταλείψει την Παραμυθιά. Η γερμανική απειλή απλώνεται κιόλας πάνω από τα βαλκάνια και η ελληνική στρατιωτική ηγεσία ανησυχεί. Η ισχνή αεροπορία διώξεως έπρεπε να είναι έτοιμη να κάνει και στην περίπτωση γερμανικής εισβολής το καθήκον της. Η αποχώρηση από την Παραμυθιά μπορεί να ήταν και μέτρο πρόνοιας έτσι ώστε να μην καταστραφούν τα καταδιωκτικά μας στο έδαφος σε περίπτωση αιφνίδιας εχθρικής επιθέσεως.

……….Η 21^η μοίρα στάθμευσε στην Πτολεμαΐδα η οποία τώρα δεν είχε χιόνια. Η 23^η στάθμευσε στην Λάρισα και η 22^η μαζί με την διοίκηση, στο Σέδες. Οι πτήσεις πάνω από το μέτωπο αραίωσαν αναγκαστικά. Και ακριβώς αυτές τις ημέρες οι Ιταλοί πραγματοποίησαν την δεύτερη μεγάλη τους επίθεση με την ονομασία «Πριμαβέρα». Η δική μας αεροπορία διώξεως ύστερα από μία εκπληκτική δράση τεσσάρων μηνών, χαμηλώνει τον τόνο. Πολλοί από τους άσσους μας είναι νεκροί. Αρκετά αεροπλάνα χάθηκαν και τα υπόλοιπα είναι ταλαιπωρημένα σε απελπιστικό σημείο. Ανταλλακτικά δεν υπάρχουν, οι συγκοινωνίες γίνονται ολοένα και δυσκολότερες και η τεχνική προπάντων υπεροχή του εχθρού είναι τώρα αφόρητη. Ο αιματηρός διάλογος στους ουρανούς περιορίζεται πλέον στην βρετανική ΡΑΦ και την ενισχυμένη ιταλική αεροπορία.

……….Και όμως, όταν σε λίγες ημέρες θα σκιάσουν τον ελληνικό ουρανό τα σμήνη τής τρομερής Λούφτβάφε, τα φτωχά ελληνικά καταδιωκτικά θα υψώσουν το ανάστημά τους ακόμα και μπροστά στα ακαταμάχητα Μέσσερσμιτ…

***

ΠΗΓΗ «Τα ελληνικά καταδιωκτικά στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο» τού Νικ.Αγγελή, από το 4ο τεύχος τού περιοδικού «ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ», Οκτ.1968, δραχμαί 15.

Επιμέλεια κειμένου και εικόνας : Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο 

Copyright (©) «Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο»