,
,
Τὸ γενικὸ κλῖμα στὸ Μικρασιατικὸ μέτωπο μετὰ τὴν λήξη τῶν ἐπιχειρήσεων πρὸς Ἄγκυρα (25/9-4/10/1921)
.
……….Μετὰ τὴν λήξη τῶν ἐπιχειρήσεων πρὸς Ἄγκυρα στὰ τέλη Αὐγούστου 1921, καὶ τὴν σύμπτυξη τῆς Στρατιᾶς, αὐτὸ ποὺ ἀπασχολοῦσε τὴν Διοίκηση ἦταν ἡ ἐξασφάλιση τοῦ συγκοινωνιακοῦ κόμβου Ἀφιὸν Καραχισάρ, θέσεως ἐξαιρετικής σημασίας. Παράλληλα καὶ κοντὰ στὶς πλευρὲς της, περνοῦσαν οἱ σιδηροδρομικὲς γραμμὲς ἀπὸ Ἀφιὸν Καραχισὰρ πρὸς Σμύρνη καὶ Ἐσκὴ Σεχὴρ καὶ οἱ γραμμὲς τηλεπικοινωνιῶν οἱ ὁποῖες ἐξυπηρετοῦσαν τὸ νότιο τμῆμα τοῦ μετώπου. Ἡ διατήρηση καὶ προστασία αὐτῶν τῶν γραμμῶν ἦταν ἀπαραίτητη γιὰ τὸν ἀνεφοδιασμὸ καὶ τὶς διαβιβάσεις τῶν στρατευμάτων.
……….Ἡ ἐξέχουσα ποὺ σχηματιζόταν σὲ αὐτὴν τὴν περιοχή, ἀποτελοῦσε τὸ εὐπαθέστερο σημεῖο τοῦ μετώπου. Ἡ Στρατιὰ Μικρᾶς Ἀσίας ἀνέθεσε στὸ Α΄ Σῶμα Στρατοῦ τὴν ἐπιλογὴ τῆς καταλληλότερης θέσεως γιὰ τὴν ἀμυντικὴ γραμμή, ἡ ὁποία θὰ κάλυπτε τὸν κόμβο τοῦ Ἀφιόν. Τὸ Α΄ Σ.Σ. ἐπέλεξε τὴν κορυφογραμμὴ Κιλίτς Ἀρσλάν – Καλετζίκ Ντάγ, μὲ προωθημένο κέντρο ἀντιστάσεως τὸ Μπορντί.
……….Ἕνα ἄλλο σημαντικὸ πρόβλημα ποὺ ἀπασχολοῦσε τὴν Στρατιὰ ἦταν ἡ ἀνεπάρκεια τῶν δυνάμεών της μετὰ τὶς βαρειὲς ἀπώλειες σὲ ἀξιωματικοὺς καὶ ὁπλῖτες κατὰ τὶς μάχες τοῦ Σαγγαρίου, ἡ ἀναπλήρωση τῶν ὁποίων μπορεῖ νὰ ἦταν δυνατὴ σὲ ἀριθμό, ὄχι ὅμως σὲ ποιότητα, μιᾶς καὶ εἶχε ἀπωλεσθεῖ τὸ ἄνθος τῶν ἀξιωματικῶν καὶ ὁπλιτῶν τῆς Στρατιᾶς. Ἡ Στρατιὰ διέθετε δώδεκα μεραρχίες πεζικοῦ, μία ταξιαρχία ἱππικοῦ καὶ στὰ μετόπισθεν μερικὰ συντάγματα καὶ χωροφυλακή. Ὁ ἀριθμὸς τῶν μάχιμων ἀνερχόταν σὲ 69.500 ἄνδρες.
……….Ταυτοχρόνως ἔπρεπε νὰ διατηρήσῃ ἕνα μέτωπο τεραστίου ἀναπτύγματος, καὶ νὰ ἐξασφαλίσῃ τὴν τάξη στὸ ἐσωτερικὸ τῆς κατεχομένης περιοχῆς. Τὸ ἄνοιγμα τοῦ μετώπου ἀπὸ τὸν κόλπο τῆς Κίου μέχρι τὶς ἐκβολὲς τοῦ Μαιάνδρου, μέσῳ Ἐσκὴ Σεχὴρ καὶ Ἀφιὸν Καραχισάρ, ἦταν 700 καὶ πλέον χιλιόμετρα, ἡ δὲ καλυπτόμενη περιοχὴ ἦταν 80.700 τετραγωνικὰ χιλιόμετρα.
……….Τὸ ἠθικὸ τοῦ Στρατεύματος εἶχε ἐπίσης μειωθεῖ λόγῳ τῆς ἀποτυχίας τοῦ ἀντικειμενικοῦ στόχου τῶν ἐπιχειρήσεων. Ἡ ἑλληνικὴ κυβέρνηση ἀπὸ τὴν πλευρὰ της, θεωροῦσε ὅτι οἱ τελευταῖες ἐπιχειρήσεις εἶχαν ἐξασφαλίσει γιὰ μεγάλο χρονικὸ διάστημα τὴν κατοχὴ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, χωρὶς νὰ παρουσιάζεται σοβαρὸς κίνδυνος ἀπὸ τὸν τουρκικὸ στρατό. Αὐτὸ ὅμως ποὺ τὴν ἀνησυχοῦσε ἦταν ἡ κόπωση τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ἀπὸ τὴν μακρᾶ του παραμονὴ ὑπὸ τὰ ὅπλα (ἀπὸ τὸ 1912) καὶ ἡ οἰκονομικὴ ἐξάντληση τῆς χώρας.
……….Γι’ αὐτὸ θεώρησε ἀπαραίτητη τὴν ἐπιδίωξη ταχείας λύσεως τοῦ Μικρασιατικοῦ ζητήματος μέσῳ διπλωματικῶν ἐνεργειῶν. Ἀποφασίσθηκε λοιπὸν νὰ ἐπισκεφθοῦν, ὁ Πρωθυπουργὸς Γούναρης μὲ τὸν Ὑπ. Ἐξωτερικῶν Μπαλτατζῆ, συνοδείᾳ τεχνικῶν συμβούλων, τὶς πρωτεύουσες τῶν «Συμμάχων» πρὸς ἐξακρίβωση τῶν προθέσεών τους γιὰ ἔναρξη διαπραγματεύσεων συνάψεως εἰρήνης. Θὰ ἀναχωρήσουν στὶς 4 Ὀκτωβρίου 1921, μὲ πρῶτο σταθμὸ τὸ Παρίσι.
……….Οἱ τοῦρκοι ἀπ τὴν πλευρὰ τους διακήρυξαν ὅτι κατήγαγαν σημαντικὴ ἀμυντικὴ ἐπιτυχία, ἐνῶ ὁ ἀριθμὸς τῶν μεραρχιῶν πεζικοῦ τους αὐξήθηκε ἀπὸ 16 σὲ 23, μὲ μάχιμη δύναμη περὶ τοὺς 69.000 ἄνδρες.
***